«ΠΡΙΜΟΣ ΕΧΟΡΗΓΕΙ ΔΙΑ/ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ/ ΑΛΛΩΝ ΑΝΗΓΕΡΘΗ/ 20 ΔΒΡΙΟΥ 1895» Είναι ο ναός του Αϊ Γιάννη του Βαπτιστή, μετά το εργοστάσιο, δίπλα στον υγρότοπο, στο δρόμο προς το Ίππειος! Εσωτερικός τρούλος, ξύλινο τέμπλο και αναλόγια, μαρμάρινο θύρωμα στην πόρτα και ελάχιστα μέλη παλιού ναού, ήταν εδώ πάντα, κοντά στην παμπάλαια ιστορία του επινείου! Πανηγύρι μεγάλο, με γεμάτα τα καφενεία της εποχής! Μεγάλες αποθήκες για τα εισαγόμενα και εξαγόμενα προϊόντα του Γενικού Εμπορίου, τα οποία διακινούσαν τα πλοία της Σκάλας, υπάρχουν ακόμα, όπως το μεγάλο κτίριο, στην έξοδο αριστερά! Γραφεία και εμπορικά στην συνέχεια, ωραία πετρόχτιστα, διώροφα κτίρια με τους υπέροχους καπνοδόχους, το καφενείο του Γιάννη Καλλίτσα στο στενό (το ένα σημερινό ιχθυοπωλείο) και στον όροφο το Τελωνείο, όπου ανέβαιναν με εξωτερική σκάλα, από την πίσω πλευρά! Και πιο πίσω ο υγρότοπος, νερά και καλαμιά! Ίσως και αρκετές βίδρες! Δίπλα στο άλλο σημερινό ιχθυοπωλείο, στο διώροφο κτίριο με το αέτωμα, υπήρχε το καφενείο του Γρημάνη, διακοσμημένο από τον Θεόφιλο! Αυτές τις αποτοίχισε το ΥΠ.ΠΟ., όταν υπουργός πολιτισμού ήταν ο Νιάνιας! Δίπλα του υπήρχε φούρνος και πάει λέγοντας, μέχρι τα 30 καταστήματα και καφενεία του 1894! Μια ταβέρνα με τα τραπεζάκια της στο μουράγιο και κάτω από τη φρίτζα, στη στροφή που τώρα έχει μετατραπεί σε καφενείο με πρατήριο ζαχαροπλαστικής και τα δύο ιχθυοπωλεία, λειτουργούν τώρα στο χώρο, μαζί με τις λίγες επαγγελματικές βάρκες του λιμανιού που απόκτησε τελευταία σύγχρονη αποβάθρα και είσοδο! Παραδίπλα, σ’ ένα ανακαινισμένο διώροφο λειτούργησε ακόμα ένα καφενείο! Πρόλαβα και το παλιό καφενείο, με την ηλικιωμένη ιδιοκτήτρια και τα δύο τραπέζια επάνω στο δρόμο! Αυτά αλώθηκαν και μετατράπηκαν σε αποθήκες και δομές Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που επέκτειναν μέχρι εδώ την καινούργια κατάσταση που γνωρίζει το νησί, με ένα αλλοπρόσαλλο αλισβερίσι «έμμισθης φιλανθρωπίας», προσφοράς στους πρόσφυγες πολέμου των πρώτων χρόνων και στους οικονομικούς μετανάστες των πρόσφατων χρόνων! Μια ιστορία των νεότατων χρόνων της Λέσβου, που γράφεται τώρα και είναι ιδιαίτερα σύνθετη και πολυπαραγοντική! Νομίζω πως, τώρα που γράφω, άλλαξε η κατάσταση! Τα πάντα ρει! Πάντως το μεγάλο, συνεταιρικό ιδιωτικό πυρηνεργοστάσιο, με τον λευκό καπνό που βγαίνει ακόμα και από τον παλιό καπνοδόχο, με τα αρχικά της ΕΤΕΛ, στη θέση του παλιού ελαιοτριβείου (διατήρησαν τον εξοπλισμό του), μαζί με τα τραπεζάκια στην μικρή προκυμαία, το Αγιασώτικο πρατήριο ζαχαροπλαστικής και τα ψαράδικα, τους περαστικούς οδηγούς, είναι ό,τι χαρακτηρίζει το σημερινό Ντιπ, το πέρασμα από το παλιό επίνειο!

Ο Αϊ Γιάννης

του 1895

το μεγάλο πυρηνεργοστάσιο

στη θέση του ελαιοτριβείου

ψαράδικα στην θέση καφενείων και εμπορικών

Αποθήκες του πάλαι ποτέ Γενικού Εμπορίου

Το καφενείο-πρατήριο και η Μ.Κ.Ο.

δίπλα στο μικρό λιμάνι του Ντιπ!