Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Μικρό παιδί, πάντα ήθελα να είμαι κοντά στον αλησμόνητο πατέρα μου. Τούτο ήταν εφικτό τα καλοκαίρια, όταν όλη η οικογένεια ήμασταν στα Λάψαρνα. Κατά το ‘50-‘60 φύτευε ελιές, σε κτήμα μας, που στη μια πλευρά του, επικρατούσαν ηφαιστειακοί τόφφοι. Εκεί, ως εκείνος άνοιγε τους λάκκους που το χειμώνα φύτευε τα φυτά, καθόμουν δίπλα του και περίμενα με αδημονία να μου δώσει αποσπασμένο κομμάτι πετρώματος, πάνω στο οποίο ήταν αποτυπωμένο κάποιο φύλλο. Ελιάς, βελανιδιάς, διάφορα. Έτσι ως παιδί, θεωρούσα ότι παντού στη Γη συμβαίνει το ίδιο.
Όταν μεγαλύτερος, πηγαίναμε μαζί για ψάρεμα στα Α(Ο)ρφίκια, με ιδιαίτερη περιέργεια έβλεπα κάποια «πέτρινα δέντρα» που τα έλεγα τότε τα Απολιθωμένα, διάσπαρτα στην ευρύτερη περιοχή του ακρωτηρίου Τελώνια. Μου κέντριζαν το ενδιαφέρον και απορούσα. Τι είναι αυτά, πώς έγιναν; Εκείνος, μου απαντούσε ότι δημιουργήθηκαν πολύ παλιά, από ηφαίστεια.
Ως μαθητής Γυμνασίου, γνώριζα καλά ότι η Δυτική Λέσβος υπήρξε μήτρα γέννησης απολιθωμένων.
Η βιωματική σχέση μου με αυτά, ολοκληρώθηκε κατά τις σπουδές μου στο Πολυτεχνείο. Στο πρώτο έτος, όταν ο αείμνηστος καθηγητής Μ. Μητσόπουλος μάς δίδασκε το φαινόμενο της απολιθώσεως και τον ξυλοπάλιο (μορφή SiO2 των απολιθωμένων), οι όποιες απορίες μου, απαντήθηκαν.
Νεαρός πια μηχανικός, ευαισθητοποιούμουν από διάφορα δημοσιεύματα (ντόπιου και αθηναϊκού Τύπου), περί καταστροφής και αρπαγής απολιθωμένων. Ων μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Αντισσαίων της Αθήνας, παρουσίασα εκεί τους σχετικούς προβληματισμούς μου προτείνοντας παράλληλα να ξεκινήσουμε σταυροφορία προς «προστασία, διατήρηση και Τουριστική προβολή του Απολιθωμένου Δάσους μας». Πράγματι το Δ.Σ. ομόφωνα αποφάσισε τη δρομολόγηση ενεργειών προς οποιονδήποτε αρμόδιο (αρχές ~‘70). Ας σημειωθεί ότι ουδεμία θεσμική κάλυψη υπήρχε τότε, εκτός μιας απαγορευτικής διάταξης «περί μη Θραύσεως - Αφαιρέσεως - Κατοχής και Διαθέσεως Απολιθωμένων» βάσει νόμου του 1950.
Αμέριστος συμπαραστάτης μας υπήρξε ο φίλος, νέος τότε καθηγητής στο Πολυτεχνείο (Γεωλογίας-Παλαιοντολογίας), ο αείμνηστος Σ.Σ. Αυγουστίδης, Γεραγώτης την καταγωγή. Του κέντρισα το ενδιαφέρον λέγοντάς του ότι «το Απολιθωμένο Δάσος μας, σε λίγο δεν θα υπάρχει», όταν μία φορά επιστρέφοντας απ’ το νησί με ρώτησε «τι νέα από κάτω;». Του εξήγησα ενδελεχώς πώς είχαν τα πράγματα για τον αφύλακτο θησαυρό μας, έρμαιο στις ορέξεις ντόπιων και ξένων «χρυσοθήρων»! Αμέσως ο καθηγητής, ων και εκλεγμένος πρόεδρος της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας (ΕΓΕ), άρχισε τις, κατά την γνώμη του, σχετικές ενέργειες. Ο μόνος φορέας θεσμικά συσχετιζόμενος με το θέμα τότε, ήταν ο Ε.Ο.Τουρισμού. Εκεί στοχευμένα επικέντρωσε τις ενέργειες του. Σε ένα έγγραφό του προς αυτόν, αφού διεξοδικά ανέφερε τη σημασία, επιστημονικά και όχι μόνο, του μοναδικού αυτού μνημείου της φύσεως κατάληγε ότι η ΕΓΕ ετίθετο στη διάθεση του ΕΟΤ για συνεργασία προς «την επιστημονική μελέτη και προβολή του γεωλογικού τούτου φαινομένου». Και συμπλήρωνε: «Κατόπιν των ανωτέρω η ΕΓΕ επιθυμεί να αναφέρει υμίν ότι ο Μεταλλειολόγος - Μεταλλουργός Μηχανικός κ. Παναγιώτης Ιορδάνης εκ της περιοχής ταύτης, μέλος της ΕΓΕ, έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον και την προθυμίαν όπως συνεργασθεί και συμβάλει προσωπικώς μεθ’ υμών επί του ανωτέρω θέματος». Τελείωνε δε επισημαίνοντας, πως η πλημμελής προστασία του θα οδηγήσει προοδευτικά στην «εξαφάνιση του απολιθωμένου τούτου φυτικού Βασιλείου».
Ο πρόεδρος του Συλλόγου, αξέχαστος φίλος και συνάδελφος μηχανικός Γιάννης Καμβυσέλης, άνθρωπος με διεισδυτικό πνεύμα, πλατειά σκέψη και ξεχωριστή αγάπη κι αυτός για την Άντισσα, λήγοντας η θητεία μας, μου ενεχείρισε φάκελο (βρίσκεται στο αρχείο μου) περιέχων ό,τι διέθετε σχετικό περί Απολιθωμένων, ευχόμενος μου: « Με πρώτο σταθμό το διδακτορικό σου δίπλωμα για το απολιθωμένο δάσος Αντίσσης Λέσβου, να αναδειχθείς σαν τον μεγαλύτερο επιστήμονα που ασχολήθηκε ποτέ με το απολιθωμένο δάσος μας, επ’ αγαθώ της οικογενείας σου, της ιδιαιτέρας και αγαπημένης μας πατρίδας Αντίσσης, της Λέσβου και της Ελλάδος».
Όλα τούτα, αποτέλεσαν τη «μαγιά», ώστε όταν γύρισα απ’ το εξωτερικό μετά τις μεταπτυχιακές μου σπουδές και αφού ενδιάμεσα δεν είχε γίνει τίποτε σχετικά, δημιούργησα (κατά την προσφιλή μου και πάντα αποτελεσματική μέθοδό) επιτροπή αγώνα, από προβεβλημένους Λέσβιους επιστήμονες και καταφέραμε το 1985 τη θεσμική κάλυψη του Απολιθωμένου μας (Σχετικό άρθρο μου, 5.8.2014). Τούτο, με την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος περί «Κηρύξεως τμημάτων του απολιθωμένου δάσους τη νήσου Λέσβου ως “Διατηρητέων Μνημείων της Φύσεως”». Με ακρογωνιαίο λίθο αυτό, πάνω του δομήθηκε η έκτοτε όλη εξέλιξη των «Απολιθωμένων», και έκανε σήμερα να τα καμαρώνουμε ως «Μνημείο της UNESCO».
Ασφαλώς όλα θα ήταν θετικότερα, αν τελεσφορούσε η προσπάθειά μου της ιδρύσεως Πανεπιστημιακής Σχολής Επιστημών Γης, περιεχομένου και «καρδιάς», τα του Απολιθωμένου. Ατυχώς παρά τις ευνοϊκές θέσεις αρμοδίων -πρύτανη Πανεπιστημίου Αιγαίου, ειδικού γραμματέα Ανωτάτης Παιδείας, Υπουργείου Παιδείας- τούτο κάποιοι για δικούς τους λόγους, τορπίλισαν.
Το Απολιθωμένο Δάσος, έτσι θα ετίθετο υπό την αιγίδα της συγκεκριμένης σχολής και η ανά τον κόσμο πανεπιστημιακή κοινότητα της γεωλογίας, παλαιοντολογίας κ.λπ., θα το είχε αναγάγει στο «άγιο δισκοπότηρο» του «απολιθωμένου φυτικού Βασιλείου». Ο καθένας πανεπιστημιακός του κλάδου, μια φορά τουλάχιστον στη ζωή του, θα ερχόταν σαν σε προσκύνημα στο ανεπανάληπτο Μνημείο της Φύσεως. Χώρια, οι χιλιάδες φοιτητές των ανά τον κόσμο Γεωλογικών, κ.λπ. σχολών.
Τέλος, επειδή τίποτε δεν γεννιέται απ’ το μηδέν αλλά και τίποτε δεν καταλήγει στο μηδέν, θέλω να πιστεύω ότι η ιδέα μου αυτή, παρακαταθήκη στους επιγενόμενους Λέσβιους, κάποτε θα αξιοποιηθεί. Θα της δώσουν σάρκα και οστά, για το καλό της γενέτειράς μας…