Είναι γνωστό πως με τον Ν. 1304/82 καταργήθηκε ο θεσμός του Επιθεωρητή και καθιερώθηκε ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου που στηριζόταν σε τρεις άξονες, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την αξιολόγησή τους και την προώθηση της έρευνας στην περιοχή ευθύνης τους. Στην πραγματικότητα τίποτε από αυτά δεν λειτούργησε σωστά από τότε. Θυμάμαι ως Σχολικός Σύμβουλος τον Απόστ. Κακλαμάνη, Υπουργό Παιδείας (1986), να απευθύνεται στους Σχολικούς Συμβούλους και να τους λέει, απαντώντας στις αντιδράσεις που συναντούν αυτοί από την πλευρά των εκπαιδευτικών, πως «ο διάλογος με τους εκπαιδευτικούς κάποτε σταματά και λαμβάνονται αποφάσεις». Τότε ένας Σχολικός Σύμβουλος τον ρώτησε πότε θα σταματήσει ο διάλογος του Υπουργείου για την αξιολόγηση και φυσικά δεν μπορούσε να απαντήσει. Ο διάλογος ακόμη συνεχίζεται!

Κάποιος έλεγε πως ‘‘ένα σχολείο είναι τέσσερις τοίχοι που περικλείουν το μέλλον’’. Πράγματι, το σχολείο αφορά την αγωγή και τη μόρφωση των παιδιών και τα παιδιά αποτελούν το μέλλον μιας χώρας. Κανείς δε φαίνεται να ενδιαφέρεται αν αυτά τα παιδιά βρίσκονται σε καλά χέρια, σε άξιους εκπαιδευτικούς, ικανούς να διαμορφώσουν μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα στους μαθητές τους (!). Μόνο στη χώρα μας αυτοί που ασχολούνται με την εκπαίδευση, δηλ. με το μέλλον των παιδιών και του τόπου μας, δεν αξιολογούνται. Φρίκη !! Όπως λέει ο λαός ‘‘κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα’’.
Πέρασαν σαράντα ολόκληρα χρόνια από το 1982 και πάρα πολλοί Υπουργοί Παιδείας, αλλά κανείς δεν τόλμησε να κάνει τη ρήξη με τα μικροκομματικά συμφέροντα, να αψηφήσει το κόστος και να επιβάλει στην εκπαίδευση ένα θεσμό που και την αξιοκρατία υπηρετεί και την αναβάθμιση της παρεχόμενης στα παιδιά παιδείας εξασφαλίζει, σύμφωνα και με τα ευρήματα της διεθνούς έρευνας και μελέτης σχετικά με το θέμα. Γιατί άραγε; Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής ήταν να επέλθει μια τόσο μεγάλη και επικίνδυνη φθορά συνειδήσεων στις τάξεις των εκπαιδευτικών που όχι μόνο αξιολόγηση δεν επιθυμούν, αλλά ούτε επιμόρφωση επιδιώκουν παρά τα όσα θεωρητικά διακηρύσσονται από πολλές πλευρές.

Η σημερινή κυβέρνηση «τόλμησε» να εφαρμόσει τον νόμο για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αλλά συνάντησε τη σθεναρή αντίδραση των συνδικαλιστικών οργάνων που δε δέχονται να θιγούν τα συμφέροντά τους, έστω και αν αυτά έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα του συνόλου. Έτσι, κηρύσσουν αποχή από την αξιολόγηση και κατεβαίνουν σε απεργία, αλλά βρίσκουν και χρησιμοποιούν και διάφορα τεχνάσματα , για να τη δικαιολογήσουν! Έτσι, μια ΕΛΜΕ δηλώνει πως η απεργία την οποία έχει κηρύξει και η αποχή από την αξιολόγηση αποσκοπεί «στην υπεράσπιση του δημόσιου σχολείου και της αξιοπρέπειας των εκπαιδευτικών»! Αλήθεια, με ποιο τρόπο η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θίγει αυτά τα αγαθά και αυτές τις αξίες! Γιατί είναι σε όλους γνωστό, ακόμη και στους πιο αδαείς, πως η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αποσκοπεί κυρίως στη επισήμανση των αδυναμιών τους και τη βελτίωσή τους. Δυστυχώς, όμως, πολλοί εκπαιδευτικοί νομίζουν πως όποιος βγαίνει από μια πανεπιστημιακή σχολή τα ξέρει όλα και είναι έτοιμος να εισέλθει σε μια αίθουσα και να διδάξει τους μαθητές, αυτούς που θεωρούμε «μέλλον» της πατρίδας μας! Τίποτε δεν τους λείπει, έχουν αυτάρκεια, έστω και αν πολλοί ευθαρσώς δηλώνουν ακόμη και στον τύπο πως εισέρχονται στην εκπαίδευση σαν τυφλοί!
Αλλά το πιο εξοργιστικό είναι πως αυτοί οι συνδικαλιστές δηλώνουν πως έχουν μαζί τους τον λαό και τους γονείς των μαθητών, ότι αυτοί συντάσσονται μαζί τους! Και εδώ εγείρεται ένα πρόβλημα παθογένειας της δημοκρατίας μας. Πού στηρίζουν αυτή τη βεβαιότητά τους οι συνδικαλιστές; Γιατί αυτό μου θυμίζει την εποχή της δικτατορίας που πολλοί έγραφαν στους τοίχους «ο λαός είναι μαζί σας», για να παρασύρουν όλους τους αφελείς και αστόχαστους. Σε μια δημοκρατία η κυβέρνηση αλλάζει με τις εκλογές και όχι με εξεγέρσεις και απεργίες, όσο νόμιμες και αν είναι αυτές. Δεν μπορεί μια ομάδα συνδικαλιστών με αμφίβολα κίνητρα να ακυρώνει ένα νόμο που ψήφισε η Βουλή και να προσπαθεί να επιβάλει τη δική της θέληση, δηλαδή να κυβερνήσει. Αν επικρατήσει αυτή η μεθόδευση, τότε δεν είναι ανάγκη να κάνουμε εκλογές, να ταλαιπωρούμαστε και να ξοδεύουμε άσκοπα χρήματα! Ας αφήσουμε τους συνδικαλιστές που ξέρουν τι ωφελεί και τι βλάπτει την εκπαίδευση να μας κυβερνήσουν.

Στην απαράδεκτη στάση των συνδικαλιστικών οργάνων των εκπαιδευτικών υπάρχει και μια άλλη κραυγαλέα αντίφαση. Αυτοί εναντιώνονται και ακυρώνουν την αξιολόγηση τους, αλλά δέσμιοι του ισοπεδωτικού πνεύματος που θέλουν να επιβάλουν και των μικροπολιτικών συμφερόντων που θέλουν να εξυπηρετήσουν με μεγάλη προθυμία αποδέχονται τους ‘κατ’ απονομή βαθμούς’ που τους δίνει η πολιτεία και με ευχαρίστηση δέχονται να αξιολογούν ανώτερους -τους υποψήφιους Διευθυντές σχολείων, Προϊσταμένους και Σχολικούς Συμβούλους -, αλλά με τρόπο αντιφατικό και υποκριτικό αρνούνται την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Στη χώρα μας όλοι φαίνεται πως θέλουν την αξιολόγηση, αλλά για τους άλλους όχι για τον εαυτό τους !
Βέβαια, αντιλαμβάνομαι τους δισταγμούς των εκπαιδευτικών που εναντιώνονται στην αξιολόγησή τους. Προβλήματα όπως ποιος θα αξιολογεί και ποιος θα αξιολογείται, τι θα αξιολογεί και με ποιο τρόπο, σύμφωνα με ποια κριτήρια θα γίνεται η αξιολόγηση, πότε και για ποιο σκοπό ή πώς θα εξασφαλιστεί μια Περιεκτική (Comprehensive), Συστηματική (Systematic), Αντικειμενική (Objective), Αξιόπιστη (Reliable) αξιολόγηση, όπως λένε οι ξένοι, μπορούν να βρουν τη λύση τους μέσα από ένα καλόπιστο διάλογο των αρμόδιων φορέων.

Ένα είναι βέβαιο. Η απουσία αξιολόγησης σε μια δημοκρατική χώρα αποτελεί φαλκίδευση της ίδιας της δημοκρατίας, γιατί δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί η βασική αρχή της αξιοκρατίας, όταν δεν γίνεται αξιολόγηση. Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών αποσκοπεί στη βελτίωση των υλικών και κοινωνικών παραγόντων που δραστηριοποιούνται ή παίζουν κάποιο ρόλο στη λειτουργία του σχολείου. Μπορεί η αξιολόγηση ως μέτρο μέτρησης της αποτελεσματικότητας να είναι μια μορφή κοινωνικού ελέγχου, αλλά ο έλεγχος αυτός είναι απαραίτητος για τη διασφάλιση της ολικής ποιότητας της εκπαίδευσης. Είναι ακόμα βέβαιο πως, αν η κυβέρνηση αφήσει στην προαίρεση των εκπαιδευτικών την αξιολόγηση, τότε πολλοί θα τρέξουν να την αγκαλιάσουν, πολλοί θα θελήσουν να αξιολογηθούν και , αν γίνει ένα άτυπο «δημοψήφισμα» μεταξύ των γονέων των μαθητών, πολύ φοβάμαι πως δε θα υπάρξει κανείς που να συντάσσεται με τη στείρα και καταστροφική για την εκπαίδευση θέση των συνδικαλιστών.