Η κοινωνική αναστάτωση που διατρέχει τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας, στην προσπάθεια του πολιτικού προσωπικού της χώρας να εφαρμοσθούν τα στο 3ο μνημόνιο επιτασσόμενα, έχει δημιουργήσει μετωπική αντιπαράθεση διαφόρων κοινωνικών ομάδων με την Κυβέρνηση.

Μηχανικοί, δικηγόροι, δημόσιοι υπάλληλοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αναξιοπαθούντες, φτωχοποιημένοι κ.ά., στην προσπάθειά τους να μη φτωχοποιηθούν περαιτέρω, εντείνουν τον αγώνα τους. Τα τραγικά δεδομένα εκ της 5ετούς μνημονιακής ασφυξίας, σε συνδυασμό με τα νέα μέτρα σχετικά με ασφαλιστικό, φορολογικό, δημοσιονομικό κ.λπ., που ορίζουν και ταυτοποιούν την ύπαρξη του καθενός μας ως πολίτη, και δη ως ελεύθερου ανθρώπου, οδήγησαν στο να αισθάνεται ο καθένα μας πως βρίσκεται επί «ξυρού ακμής». Εκεί που στο παραμικρό «φύσημα» μπορεί να βρεθείς στο έρεβος, στο χαμό απ’ τη μια στιγμή στην άλλη. Στην απόλυτη ανασφάλεια, ένδεια και φτώχεια.

Η κινητοποίηση όμως των αγροτών, που έχει ήδη ξεπεράσει τις σαράντα μέρες, με τα 17.000 τρακτέρ στα ανά τη χώρα μπλόκα και τους χιλιάδες γεωργούς μακριά απ’ τα χωράφια τους, έχει κάτι το ιδιαίτερα μεγάλο. Κινητοποίηση αντίστοιχη εκείνης του 1996.

Δε μπορώ να γνωρίζω το πόσο εφαρμόσιμα είναι τα προτεινόμενα στους αγρότες μέτρα. Εκείνο όμως που είναι γνωστό είναι ότι η χώρα μας είναι «φύσει και θέσει» γεωργοκτηνοτροφική και χρειάζεται αγρότες. Αυτών που με την πολλή δουλειά τους, ιδρώτα, κλάμα και πολλές φορές αίμα κατάφεραν η γη της να θρέψει αμέτρητες γενεών Ελλήνων στον ελεύθερο βίο μας απ’ το 1821.

Έχω βιωματικά προσωπική αντίληψη των πραγμάτων. Γεννημένος με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου, μεγάλωσα στην ακριτική Άντισσα, στις μετά αυτόν ανώμαλες περιόδους, του εμφυλίου, της πολλαπλώς δοκιμαζόμενης χώρας που προσπαθούσε να ανασυγκροτηθεί, της φτώχειας, της εκμετάλλευσης και της μαζικής μετανάστευσης. Αξιώθηκα να έχω δύο γονείς «πλούσιους» από κάθε άποψη, με πολλές ψυχικές αρετές, έντιμους και πολύ εργατικούς.

Το πατρικό μου ήταν «μοναστήρι», αφού διέθετε πάντα σε αφθονία όλα τα καλά της γης των Λαψάρνων. Τούτο γιατί η εργατικότητά τους έκανε τα κτήματά μας (ιδιόκτητα ή αγορασμένα) να καρπίζουν. Αυτό που μας έλειπε ήταν το χρήμα. Το ρευστό. Όταν απ’ την πώληση καπνού, λαδιού, σιτηρών κ.ά. ερχόταν στα χέρια του πατέρα σε κάποια ποσότητα, αμέσως έτρεχε ο τάλας να εξοφλήσει το «τεφτερέλι» στο μπακάλη, να πληρώσει τα λιπάσματα και φάρμακα στο συνεταιρισμό, να αντιμετωπίσει έξοδα αρρώστιας, άλλα απρόβλεπτα, κύρια δε να δώσει «μάνα και τόκο» στον τοκογλύφο. Πάντα, θυμούμαι τον καημένο να «πέφτει έξω» -όπως έλεγε- στους ετήσιους προϋπολογισμούς μας.

Γιατί τη μια χρονιά η παγωνιά ξέραινε τις ελιές, την άλλη ο λίβας έκαιγε τα σπαρτά, την τρίτη η ανομβρία έφερε ακαρπία στα δέντρα ή η φυλλοξήρα κατέστρεφε το αμπέλι ή ακόμη τα πουλιά εξαφάνιζαν τα σιτηρά κ.ά. Όταν πια άρχισα να καταλαβαίνω τον κόσμο και μια φορά πήρα αρνητική τελικά απάντηση για την αγορά υποσχεθέντος ποδηλάτου, του είχα παραπονεθεί. Κι εκείνος, περίλυπος, απολογούμενος τρόπον τινά, μου λέει: «Γιε μου, το επάγγελμά μου εξαρτάται εκατό τοις εκατό απ’ τον καιρό και τα στοιχεία της φύσης. Κάθε χρονιά όλο και κάποια “οργή” ξεσπά στο κεφάλι μας.

Χαλάζι, δάκος, αλευράς, πετούμενα, ξηρασία, μπαλσαράς, ακρίδες κ.ά., όλο και κάτι θα “φάει” τη δούλεψή μας. Τα ζεις. Μπροστά σου είναι!» Επιμύθιο, η γνωστή σε τέτοιες κουβέντες μας νουθεσία: «Γράμματα, μόνο γράμματα, για να ξεφύγεις απ’ τα χωράφια».
Ευτύχησα πράγματι να ξεφύγω, όμως λόγω βιωμάτων το μόχθο του γεωργού πάντα το σέβομαι και με ιδιαίτερη συμπάθεια, συμπόνια θα ’λεγα, αντιμετωπίζω το δουλευτή της γης. Ξέρω τι πάει να πει να δουλεύει όλη η οικογένεια ολοχρονίς και στο τέλος να μην εισπράττει ούτε δεκάρα, γιατί λ.χ. η καπνοπαραγωγή της, κριθείσα μη εμπορεύσιμη, έπρεπε «να ριφθεί στην πυρά».

Τα χρόνια πέρασαν, απαράλλαχτα. Αρχές του ’80 μπήκαμε στην ΕΟΚ. Τότε στον αγροτικό τομέα οι εργαζόμενοι στη χώρα ξεπερνούσαν το 18 % ( 6% στην Ευρώπη). Παρ’ όλο ότι οι κοινοτικές ενισχύσεις (ΜΟΠ, Π.Σ. κ.ά.), πακτωλός χρημάτων, που ως γεωργικές επιδοτήσεις ήρθαν στη χώρα τα 35 αυτά χρόνια, σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό έχει πέσει στο 13,5 %. Δηλ. περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι, βασικά μικροαγρότες εγκατέλειψαν τα χωράφια,. Οι λόγοι πολλοί. Κυρίως η παγκοσμιοποίηση.

Τούτο είχε ως αποτέλεσμα την ενσωμάτωση της γεωργίας στη διεθνοποιημένη οικονομία της αγοράς. Αυτής που τελικά κατέστησε τα προϊόντα μας μη ανταγωνιστικά.
Συνέπεια τούτων, η προσπάθεια για συμπίεση των εξόδων παραγωγής μέσω της συγκέντρωσης σε ολοένα μεγαλύτερες αγρό-μπίζνες και παραπέρα μεγέθυνση της καλλιεργούμενης έκτασης, πράγμα που αναγκάζει τους παραγωγούς της χώρας όπως και των άλλων χωρών της Νότιας Ευρώπης σε άνισο ανταγωνισμό με τα αγροτικά συστήματα εντάσεως κεφαλαίου του Βορρά.

Τελικό αποτέλεσμα, η εξόντωση των μικροαγροτών, πέρα από την απώλεια της αυτοδυναμίας της χώρας σε τρόφιμα. Σε τούτο βέβαια συνέβαλαν και οι επιβαλλόμενες απ’ τις Βρυξέλλες ποσοστώσεις παραγωγής αγροτικών προϊόντων. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει στο να έχουμε σήμερα την πρωτογενή μας παραγωγή βαριά τραυματισμένη, ανίκανη να θρέψει πια τον πληθυσμό της χώρας.

Τώρα που πλείστα όσα αλλόκοτα συμβαίνουν στη χώρα, βλέποντας τους αγρότες μας μαχόμενους να δίνουν -όπως λένε- αγώνα υπάρξεως, αναρωτιέμαι αν τα μέτρα που τελικά θα ληφθούν θα συμβάλλουν στην ανασύσταση της γεωργικής μας παραγωγής ή στην περαιτέρω συρρίκνωσή της.

Πάντως με την επελθούσα καταστροφή του παραγωγικού ιστού της χώρας στο δευτερογενή τομέα, βιομηχανία/βιοτεχνία, (ατυχώς, γεγονός βραχυπρόθεσμα αναντίστρεπτο), το μόνο που μας μένει είναι η μεγιστοποίηση του πρωτογενούς τομέα, της γεωργίας μας.

Αν δεν γίνει αυτό, ο τουρισμός -εφόσον λυθεί το προσφυγικό- από μόνος του δε θα μπορέσει να ξαναφέρει την πολυπόθητη ανάπτυξη της πατρίδας και την ευημερία όλων μας.