Μονή Λειμώνος και ο γύρω χώρος γ

Μετά την είσοδο από την κυρία πύλη βρισκόμαστε στο ισόγειο του κτηρίου της πρόσοψης, όπου δεξιά και αριστερά ανοίγονται δύο διάδρομοι με τοξωτά ανοίγματα πεσσών από τούβλα. Αυτός βλέπει στην πρώτη αυλή του Καθολικού και συνεχίζεται στο ισόγειο του παρόμοιου κτηρίου, που κλείνει την νότια πλευρά της αυλής. Αυτός ο διάδρομος έρχεται στο οπίσθιο κτήριο και οδηγεί στο Μουσείο, όπου μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα οι γυναίκες.

Το 1909, ο Τάξης αναφέρει ότι το μοναστήρι είναι διηρημένο «εις τρία συνηνωμένα διαμερίσματα περιλαμβάνοντας πολλά κελιά εν μέσω των οποίων κατά το δεύτερον διαμέρισμα το και καθολικόν καλούμενον, υπάρχει ο ιερός ναός των Ταξιαρχών».³⁵,¹²¹ Και πιο κάτω: «το πρώτον μέρος χρησιμεύει δια τούς προσκυνητάς και ιδία τας γυναίκας, αίτινες εμποδίζονται υπό της διαθήκης του Αγίου Ιδρυτού του να εισέρχονται εις το καθολικόν της Μονής, ως και οι άνδρες εις το των γυναικών».³⁵ Στον πρόσθιο διάδρομο, αριστερά, υπάρχει εσωτερικό παρεκκλήσι, ολόγραφο από νέες τοιχογραφίες, για όλους τους προσκυνητές, αφιερωμένο στον Ιγνάτιο, όπου γίνεται η γιορτή του. Το κτήριο της πρόσοψης, αποτελεί ένα βασικό αρχιτεκτόνημα της αισθητικής της μονής και φέρει τον πρώτο και δεύτερο όροφο με παρόμοιους διαδρόμους με το ισόγειο με τοξωτά ανοίγματα από πεσσούς με τούβλα! Στο μέσον του φέρει το υπέροχο ενσωματωμένο κωδωνοστάσιο, με μαρμάρινους πεσσούς και τόξα το οποίο περισσεύει από την στέγη με λίθινο επικοδόμημα, από τον κόκκινο και γκριζωτό ηφαιστειακό λίθο, σε χρωματική αρμονία. Πολύ ωραία είναι τα δύο ιωνικά κιονόκρανα από κόκκινο ανδεσίτη. Την ίδια κατασκευή έχει και το κτήριο, που κλείνει από τα νότια τον χώρο. Φαίνεται ο τεράστιος αριθμός δωματίων που φιλοξενούσε πάρα πολλούς μοναχούς, στην ακμή της μονής! Στο δυτικό τμήμα ,το κτήριο, που όπως θα δούμε φιλοξενεί τα μουσεία και το αρχείο , έχει την ίδια κατασκευή με τους στεγασμένους διαδρόμους. Εδώ έχουν εντοιχιστεί σπαράγματα από παλιές επιγραφές και αρχιτεκτονικά μέλη παλιών κτισμάτων, μια άσχημη συνήθεια που αφενός θίγει την αισθητική του κτηρίου και αφετέρου στερεί το μέλος από την ιστορική του σημασία. Κάτι που έγινε σε υπερθετικό βαθμό ματαιοδοξίας στην μονή Υψηλού, μετά το 1994! Όμως όπως φαίνεται σε παλιές φωτογραφίες της Μονής, τα κτήρια που έκλειναν ένα γύρο την αυλή, πλην αυτού της πρόσοψης, ήταν αρχικά με χαγιάτια, που στηρίζονταν σε ξύλινους δοκούς, όπως παραμένουν ορισμένα ακόμα τμήματα τους ή όπως αυτά της μονής Μυρσινιώτισσας! Μάλιστα ήταν χαμηλότερα του κτηρίου της πρόσοψης , με ισόγειο και όροφο ή δύο χαμηλότερους ορόφους. Οι μετατροπές αυτές έγιναν τα τελευταία χρόνια, στα τέλη του 20^ου αι και στις αρχές του 21.^ου Ανάμεσα υπήρχαν διώροφα κτήρια με δίρριχτες κεραμοσκεπές! Αυτές οι μετατροπές, με καμάρες και πεσσούς από τούβλα, αποτέλεσε μια διαδεδομένη τεχνική, που άλλαξε την όψη αρκετών κτηρίων σε μοναστήρια και ναούς! Εγώ και είναι η δική μου άποψη, πιστεύω ότι αυτή η «φανταχτερή» μορφολογία, αν και πιο στέρεη αλλοίωσε την ομορφιά της χρήσης του ξύλου, των ανθοσκέπαστων χαγατιών, που ενέπνεαν στον προσκυνητή την ηρεμία του χώρου!

με το πέτρινο καμπαναριό

τους διαδρόμους του ισογείου

με το επισκέψιμο παρεκκλήσι

Ιδια η κατασκευή και του νότιου κτηρίου

χαμηλότερο παλιότερα

και με ξύλινα χαγιάτια πιο παλιά

όπως παραμένουν ακόμα μερικά!