Η σηπτική ή λοιμώδης αρθρίτιδα, είναι η λοίμωξη μιας ή περισσότερων αρθρώσεων από μικροοργανισμούς. Σε φυσιολογικές καταστάσεις, η άρθρωση περιέχει μια μικρή ποσότητα υγρού, το οποίο χρησιμεύει ως λιπαντικό, ώστε να προλαμβάνεται η φθορά λόγω των τριβών.

Αυτό το αρθρικό υγρό είναι απόλυτα στείρο από μικρόβια. Όταν όμως υφίσταται σηπτική αρθρίτιδα, ανιχνεύονται μικρόβια στο υγρό της προσβεβλημένης άρθρωσης.

Συχνότερα, η σηπτική αρθρίτιδα προσβάλλει μία μεμονωμένη άρθρωση, καμμιά φορά όμως προσβάλλονται περισσότερες αρθρώσεις. Οι αρθρώσεις που έχουν προσβληθεί, εμφανίζουν συμπτώματα ανάλογα με το μικρόβιο που προκάλεσε τη λοίμωξη, αλλά και τους προδιαθεσικούς παράγοντες κινδύνου του ατόμου που έχει προσβληθεί. Η σηπτική αρθρίτιδα ονομάζεται επίσης και λοιμώδης αρθρίτιδα.

Τι μικροοργανισμοί την προκαλούν;
Η σηπτική αρθρίτιδα μπορεί να προκληθεί από βακτηρίδια, ιούς και μύκητες. Όμως, το συχνότερο αίτιο είναι τα βακτηρίδια, στα οποία περιλαμβάνεται ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (Staphylococcus aureus) και ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας (Haemophilus influenzae).

Σε ορισμένα άτομα υψηλού κινδύνου (όπως είναι οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και οι υπερήλικες), άλλα βακτηρίδια μπορεί να προκαλέσουν σηπτική αρθρίτιδα, όπως είναι η Escherichia coli και η ψευδομονάδα (Pseudomonas), η Neisseria gonorrhoeae, σε νεαρά άτομα σεξουαλικώς ενεργά και η σαλμονέλα (Salmonella), σε μικρά παιδιά ή σε άτομα που πάσχουν από δρεπανοκυτταρική αναιμία. Άλλα βακτηρίδια που μπορεί να προκαλέσουν σηπτική αρθρίτιδα, περιλαμβάνουν το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης (Mycobacterium tuberculosis) και το βακτηρίδιο σπιροχαίτη, που προκαλεί τη νόσο τού Lyme.

Από τους ιούς, αυτοί που προκαλούν σηπτική αρθρίτιδα, περιλαμβάνουν τους ιούς της ηπατίτιδας Α, Β και C, τον παρβοϊό Β19, οι ιοί του έρπητος, ο HIV (ο ιός τού AIDS), ο HTLV-1, οι ιοί Coxsackie, ο ιός που προκαλεί παρωτίτιδα και ο ιός Ebola. Από τους μύκητες, αυτοί που μπορεί να προκαλέσουν σηπτική αρθρίτιδα, είναι το Histoplasma, τα Coccidioides και οι βλαστομύκητες (Blastomyces).

Ποια άτομα βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο;
Ενώ η σηπτική αρθρίτιδα μπορεί, περιστασιακά, να προσβάλει άτομα τα οποία δεν εμφανίζουν κανένα προδιαθεσικό παράγοντα για σηπτική αρθρίτιδα, εμφανίζεται συχνότερα όταν υφίστανται ορισμένες καταστάσεις κινδύνου.

Τέτοιες καταστάσεις είναι η λήψη ορισμένων φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, η χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών, ιστορικό νόσων των αρθρώσεων, τραυματισμοί ή χειρουργικές επεμβάσεις, καθώς και διάφορες υποκείμενες παθολογικές καταστάσεις, όπως ο διαβήτης, ο αλκοολισμός, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, διάφορες ρευματοπάθειες, καθώς και διάφορες διαταραχές ανεπάρκειας του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα άτομα που πάσχουν από οποιαδήποτε από τις προαναφερθείσες καταστάσεις, όταν εμφανίζουν συμπτώματα της σηπτικής αρθρίτιδας θα πρέπει να εξετάζονται εγκαίρως από ιατρό.

Ποια είναι τα σημεία και τα συμπτώματα;
Στα συμπτώματα της σηπτικής αρθρίτιδας περιλαμβάνονται ο πυρετός, τα ρίγη, πόνος στην άρθρωση, διόγκωση, ερυθρότητα, θερμότητα και ακαμψία της άρθρωσης. Αρθρώσεις που προσβάλλονται συχνότερα είναι οι μεγάλες αρθρώσεις, όπως του γόνατος, του αστραγάλου, του ισχίου και των ώμων.

Σε άτομα που ανήκουν στην κατηγορία με παράγοντες κινδύνου, η σηπτική αρθρίτιδα μπορεί να εμφανισθεί σε ασυνήθιστες αρθρώσεις, όπως είναι η στερνοκλειδική. Τέλος, με ασυνήθιστα μικρόβια, όπως είναι η Brucella (που προκαλεί το μελιταίο πυρετό), μπορεί να μολυνθούν άτυπες αρθρώσεις, όπως η ιερολαγόνιος (περιοχή της λεκάνης).

Ποια είναι η θεραπευτική αγωγή;
Η σηπτική αρθρίτιδα αντιμετωπίζεται με άμεση χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού, συνήθως ενδοφλεβίως, σε περιβάλλον νοσοκομείου. Η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει τέσσερις έως έξι εβδομάδες. Επιπλέον απαιτείται παροχέτευση του μολυσμένου αρθρικού υγρού, για την ταχεία απομάκρυνση της φλεγμονής.

Ποιες είναι οι επιπλοκές;
Η ταχεία εκκαθάριση της λοίμωξης έχει κρίσιμη σημασία για τη διατήρηση της άρθρωσης. Εάν παραταθεί η λοίμωξη, υπάρχει η πιθανότητα καταστροφής της αρθρώσεως. Το κλειδί για την επιτυχή έκβαση είναι ταχεία ιατρική φροντίδα με την άμεση έναρξη των αντιβιοτικών και η παροχέτευση του μολυσμένου αρθρικού υγρού.