Ξανά Χριστούγεννα έξω από τον καταυλισμό της Μόριας, θα κάνουν πρόσφυγες και μετανάστες που ξεπερνούν τους 12 μήνες διαμονής στη Λέσβο, στην πλειονότητά τους Αφρικανοί, που ζουν σε μεγάλες σκηνές χωρίς νερό, τουαλέτες και ρεύμα. Αναλυτική εικόνα της ζοφερής κατάστασης δίνει το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Το «Ε» μετά την επίσκεψή του στο μέχρι πρότινος «άβατο» της Μόριας παρουσιάζει στο emprosnet σχετικό βίντεο.

Περίπου 60 άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες μεταφέρθηκαν σε ξενοδοχεία του νησιού την Πέμπτη με τη συνδρομή της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. «Είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε αρκετές οικογένειες να αποχωρήσουν από το κέντρο της Μόριας, όπου έμεναν σε σκηνές για εβδομάδες. Αλλά υπάρχουν ακόμα πολλοί άλλοι που χρειάζονται ανακούφιση από τον συνωστισμό του Κέντρου, καθώς και τις ανθυγιεινές και μη ασφαλείς συνθήκες. Ενθαρρύνουμε τις κυβερνητικές προσπάθειες για την επιτάχυνση των διαδικασιών που επιτρέπουν στα ευάλωτα άτομα να φύγουν για την ηπειρωτική χώρα, αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερες μεταφορές. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις αρχές σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση» δήλωσε στην εφημερίδα μας ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας για τα νησιά, Μπορίς Τσεσίρκοφ.

Με τελευταία ανακοίνωσή της, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) παραμένει ιδιαίτερα ανήσυχη για την κατάσταση των προσφύγων και των μεταναστών στα ελληνικά νησιά, κυρίως στη Λέσβο, τη Χίο και τη Σάμο. Στο πλαίσιο αυτό, η Υ.Α. καλωσορίζει τις σημαντικές προσπάθειες των τελευταίων εβδομάδων για την επιτάχυνση των μεταφορών προς την ενδοχώρα.

Από τα μέσα Οκτωβρίου, η ελληνική κυβέρνηση, με τη στήριξη της Υ.Α., έχει απομακρύνει περίπου 6.000 αιτούντες άσυλο από τα νησιά, στο πλαίσιο των προσπαθειών για μείωση του υπερσυνωστισμού στα κέντρα υποδοχής και για τη μεταφορά των πιο ευάλωτων ατόμων σε ασφαλείς συνθήκες καθώς μπαίνει για τα καλά ο χειμώνας.

Ωστόσο, περίπου 10.000 αιτούντες άσυλο εξακολουθούν να συνωστίζονται στις δομές που διαχειρίζεται η κυβέρνηση στα νησιά, που ξεπερνούν κατά το διπλάσιο την αρχική τους χωρητικότητα. Η κατάσταση συνεχίζει να είναι δραματική στα κέντρα υποδοχής στη Μόρια στη Λέσβο και στο Βαθύ στη Σάμο.

«Επιτάχυνση μεταφορών»

«Ο χρόνος είναι κρίσιμης σημασίας, γι’ αυτό και θα πρέπει να διατηρηθεί ο επιταχυμένος ρυθμός αναχωρήσεων των αιτούντων άσυλο που επιτρέπεται να μετακινηθούν» τονίζει η Υ.Α. που καλεί την κυβέρνηση να συνεχίσει να μειώνει την πίεση που δέχονται η Λέσβος, η Χίος και η Σάμος, συντομεύοντας περαιτέρω τις διαδικασίες για όσους πληρούν τις προϋποθέσεις για να μετακινηθούν και βελτιώνοντας άμεσα τις συνθήκες για όσους παραμένουν.

Συγκεκριμένα, προσθέτει ότι χρειάζεται να αναθεωρηθούν οι υφιστάμενοι περιορισμοί που κρατούν τους ανθρώπους στα νησιά, ώστε να μπορούν να απομακρύνονται γρήγορα από τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) οι ευάλωτοι αιτούντες άσυλο και όσοι θα μπορούσαν να συνεχίσουν τη διαδικασία ασύλου στην ενδοχώρα.

Επίσης παρατηρεί ότι οι εντάσεις στα ΚΥΤ και τα νησιά αυξάνονται προοδευτικά από το καλοκαίρι, όταν άρχισε να αυξάνεται και ο αριθμός των αφίξεων. Το γεγονός αυτό συνέπεσε με την ανάληψη από την κυβέρνηση της ευθύνης για τις δομές και την παροχή υπηρεσιών στα ΚΥΤ, με προβλήματα που εξακολουθούν να χρήζουν αντιμετώπισης.

Είδη πρώτης ανάγκης

Δεδομένης της δύσκολης κατάστασης που επικρατεί σε αρκετά νησιά, η Υ.Α. έχει παραδώσει από τον Οκτώβριο περίπου 240.000 βασικά είδη πρώτης ανάγκης στις αρχές για να βελτιώσουν τις συνθήκες στα κέντρα υποδοχής, μεταξύ αυτών χειμωνιάτικα είδη, κουβέρτες και υπνόσακους. Επίσης, εγκατέστησε πρόσφατα 18 οικίσκους στον χώρο φιλοξενίας του Καρά Τεπέ, που διαχειρίζεται ο Δήμος Λέσβου, οι οποίοι προστέθηκαν στους 242 οικίσκους που είχαμε ήδη εγκαταστήσει νωρίτερα φέτος.

Περισσότερα από 1.700 άτομα έχουν φθάσει στα ελληνικά νησιά μέχρι στιγμής από τις αρχές Δεκεμβρίου, γεγονός που δείχνει ότι η τάση των πιο αυξημένων αφίξεων συνεχίζεται, με 19.800 άτομα να έχουν φθάσει από τον φετινό Ιούλιο. Στα άτομα αυτά περιλαμβάνονται πάρα πολλές οικογένειες και πολλοί άνθρωποι που χρειάζονται ειδική στήριξη. Πάνω από το 70% των αφίξεων φέτος είναι Σύροι, Ιρακινοί ή Αφγανοί, ενώ 4 στους 10 είναι παιδιά.

Στο μεταξύ, οι δήμαρχοι πόλεων και κωμοπόλεων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα στέγασης της Υ.Α. στην ενδοχώρα επιβεβαίωσαν τη σταθερή τους στήριξη για τη συνέχιση του προγράμματος και μετά το 2018 σε ημερίδα-ορόσημο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα την περασμένη βδομάδα. Η Υ.Α. θα φτάσει τον στόχο των 22.000 θέσεων στο πλαίσιο του προγράμματος στέγασης στον αστικό ιστό μέχρι το τέλος του έτους.

Αυτοψία του Human Rights Watch στους καταυλισμούς του νησιού

Ένας Κογκολέζος δείχνει στο «Ε» πού οι Αφρικανοί κάνουν μπάνιο… σε ένα χωράφι!

 

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων φιλοξενεί εκτενές αφιέρωμα για τις τραγικές συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν οι «παγιδευμένοι» αιτούντες άσυλο στη Λέσβο. «Οι ψυχολογικές συνέπειες του πολέμου που επιδεινώνονται από τις σκληρές συνθήκες, την αβεβαιότητα και τις απάνθρωπες πολιτικές, δεν είναι τόσο ορατές όσο τα σωματικά τραύματα, ωστόσο είναι το ίδιο απειλητικές για τη ζωή», επισημαίνει το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

«Η Λέσβος, ένα πανέμορφο νησί για διακοπές στο βόρειο Αιγαίο, αποτελεί διέξοδο για τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τον πόλεμο στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Συμβολίζει την ελπίδα, ότι κάπου στην Ευρώπη υπάρχει καταφύγιο. Αποτελεί παράλληλα νεκροταφείο για αμέτρητα πτώματα που ξεβράστηκαν στις ακτές και μία κόλαση για τους χιλιάδες που βρίσκονται «παγιδευμένοι»  εκεί, θύματα της αποφασιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποτρέψει τα χιλιάδες αιτήματα ασύλου και άλλων μεταναστών στέλνοντας ένα μήνυμα ότι είναι ανεπιθύμητοι» προσθέτει.

Παρά τη φυσική της ομορφιά, επικρατεί μεγάλος φόβος στη Λέσβο: «Φόβος που προέρχεται από τα τραύματα του πολέμου, της βίας και των σκληρών συνθηκών των καταυλισμών, της ανασφάλειας και του αβέβαιου μέλλοντος. Ο φόβος της απόρριψης, της κράτησης και της απέλασης. Ο φόβος του να πηγαίνεις στην τουαλέτα στο σκοτάδι τη νύχτα, ή να μην τρως μετά από δύο ώρες σε μια γραμμή τροφίμων. Φόβος από ψείρες και ψώρα. Ο φόβος του χειμώνα, κρύο και υγρασία»

Ο προσφυγικός καταυλισμός  έξω από τη Μόρια είναι ένα hotspot όπου εκατοντάδες άνθρωποι ζουν χωρίς καμία ασφάλεια, ηλεκτρισμό, ντους ή τρεχούμενο νερό. Δεκάδες οικογένειες, γυναίκες και παιδιά, ζουν σε σκηνές καλοκαιρινού κάμπινγκ.

Μαρτυρίες

Στο μακροσκελές αφιέρωμα του Human Rights Watch, υπάρχουν πολλές προσωπικές μαρτυρίες προσφύγων για τις δραματικές συνθήκες που επικρατούν στους καταυλισμούς.

Ο Αλί, ένας 22χρονος Αφγανός που ζητά άσυλο, είναι ανάπηρος και ζει στον καταυλισμό της Μόριας. Όπως είπε στο Human Rights Watch, δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στην τουαλέτα και στις ντουζιέρες του καταυλισμού και πολλές φορές προσπαθεί να πλυθεί στη Θάλασσα. 

Ο Ντάουντ , 22 ετών, τραυματίστηκε από βομβιστική επίθεση στη Συρία και δεν μπορεί να περπατήσει. Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τις τουαλέτες, εκτός αν ο αδελφός του, ο Αχμέτ τον κουβαλήσει στον λόφο, στη μόνη τουαλέτα με κάθισμα, που υπάρχει στον καταυλισμό της Μόριας. «Έχασα πολλά στη Συρία. Ήρθα εδώ να βρω ένα ήσυχο μέρος, ασφαλές, να ζήσω τη ζωή μου. Αυτό ήλπιζα να βρω εδώ. Στη Συρία η κατάσταση ήταν φρικτή. Αίμα παντού. Ερχόμενος στη Μόρια, δεν ένιωσα την ασφάλεια που περίμενα. Υπήρχαν παντού συγκρούσεις και φωνές κάθε νύχτα. Είναι ένας εφιάλτης», είπε με τρεμάμενη φωνή.