Ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, ήταν προσκεκλημένος στο ευρωκοινοβούλιο και στη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του, επ’ ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων. Στην ομιλία του αναφέρθηκε «στον καίριο και επίκαιρο ρόλο που διαδραματίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη διαχείριση του προσφυγικού - μεταναστευτικού και στη χάραξη μιας πανευρωπαϊκής πολιτικής στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης, τονίζοντας ότι η κοινή ευρωπαϊκή μας πορεία απαιτεί, ανάμεσα σε άλλα, συνεχή διάλογο, βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και συμβιβασμούς».

Πρόσθεσε ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στους τομείς της μετανάστευσης και του ασύλου απαιτούν τη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων στη βάση των κοινών μας αξιών, του διεθνούς δικαίου και των αρχών της αλληλεγγύης και του επιμερισμού των ευθυνών. Είναι σαφές ότι απέχουμε πολύ από τον στόχο αυτό, καθώς δεν αντιλαμβάνονται όλες οι χώρες της Ευρώπης και όλες οι ευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις με τον ίδιο τρόπο τα πράγματα. Στόχος είναι μια θεσμοθετημένη ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο που θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε τους εξής άξονες: «πρώτον, νόμιμες και ασφαλείς οδούς για τους πρόσφυγες, ώστε να μη στρέφονται στα κυκλώματα διακίνησης, δεύτερον, δίκαιο και βιώσιμο Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου, που θα είναι ανθεκτικό σε κρίσεις και δεν θα επιβαρύνει αποκλειστικά τα κράτη - μέλη στα εξωτερικά σύνορα και τρίτον ενίσχυση της συνεργασίας με τις τρίτες χώρες για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης».

«Δεν δύνανται να τηρηθούν»

Ο Δ. Βίτσας πρόσθεσε ότι το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου θα πρέπει να είναι δίκαιο, βιώσιμο και ανθεκτικό σε μελλοντικές κρίσεις με τρόπο που να κατανέμει δίκαια τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες των κρατών - μελών, σημειώνοντας ότι για την Ελλάδα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρχει επιμερισμός του βάρους και όχι περαιτέρω επιβάρυνση του ήδη υπό πίεση κράτους πρώτης υποδοχής με πρόσθετες υποχρεώσεις και περίπλοκες διαδικασίες που δεν δύνανται να τηρηθούν. Με τα παραπάνω ο υπουργός, εμμέσως πλην σαφώς, παραδέχεται ότι υποχρεώσεις και διαδικασίες που ζητούνται από τα κράτη πρώτης υποδοχής , όπως η Ελλάδα δεν μπορούν να τηρηθούν, γεγονός που αφήνει εκτεθειμένα αυτά τα κράτη στη διεθνή κοινή γνώμη. Όμως οι προτάσεις που διατυπώνει ο κ. Βίτσας μάλλον ευχολόγια μοιάζουν, παρά έχουν βάση να συζητηθούν, αφού ήδη οι χώρες και οι θεσμοί της ΕΕ άλλα σχεδιάζουν και δρομολογούν για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.

Όχι στα κλειστά σύνορα, αλλά οι άλλοι...

Ο Δ. Βίτσας ανέφερε ότι βασικό μέλημα της Ελλάδας από το 2015 ως και σήμερα είναι να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της για παροχή σε πρόσφυγες και μετανάστες αξιοπρεπών συνθηκών υποδοχής και φιλοξενίας, όπως ορίζουν ο νόμος, το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο. Δεν αντιμετωπίζουμε τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές ως «εισβολή», απέναντι στην οποία πρέπει να «αμυνθούμε». Δεν συμμεριζόμαστε λογικές κλειστών συνόρων. Είμαστε υπέρ της συνεργασίας των κρατών για μία αποτελεσματική διαχείριση των συνόρων, όμως με πλήρη σεβασμό στους κανόνες του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, πρόσθεσε ο υπουργός.   Τόνισε ότι η βούληση της ελληνικής πλευράς είναι η ειλικρινής συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία για την αντιμετώπιση και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, ενώ υπογράμμισε ότι δεν υπάρχουν δευτερογενείς ροές από την Ελλάδα προς γειτονικές χώρες και προς χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Όμως το ζητούμενο και για τη χώρα μας και την ελληνική κυβέρνηση είναι ότι αυτό που δεν το θεωρεί «απειλή» και «εισβολή», τις προσφυγικές ροές που καταφθάνουν καθημερινά στα νησιά μας, πολλές άλλες χώρες της ΕΕ, ακόμη και αυτές που μέχρι τώρα κρατούσαν άλλη στάση, αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για να αντιμετωπίσουν αυτήν την «εισβολή» κάτι που δεν πρέπει να αφήνει χωρίς κανέναν προβληματισμό τη δική μας πλευρά. Γιατί αν είναι να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας αυτές τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές και ενδεχομένως και με κάποια ανταλλάγματα και για λογαριασμό και άλλων χωρών, όπως διαρρέεται, τότε η κατάσταση παίρνει άλλη διάσταση και γίνεται επικίνδυνη. Αν κάποιοι από τους ευρωπαίους ψάχνουν... πρόθυμους για να σηκώσουν το βάρος της προσφυγικής πίεσης,  προκειμένου να μη φθάσει στα σύνορα τους, τότε θα είναι υπόλογοι οι κυβερνώντες στις τοπικές κοινωνίες, όπως αυτών των νησιών μας, αν συναινέσουν σε μια τέτοια προοπτική. Γι’ αυτό πέρα από τις ευχές και τις αξίες που λέει ο υπουργός, το θέμα είναι να μην πληρώσει το όποιο κόστος μόνο η ταλαίπωρη Ελλάδα, όταν οι άλλοι σηκώνουν τα χέρια... ψηλά και θέλουν να απομακρυνθούν από τη διαχείριση του.