Στις 24 Μαΐου 2023 το Δημοτικό Συμβούλιο Δυτικής Λέσβου, αποφάσισε ομόφωνα όπως προκύπτει από ανάρτηση στο Διαύγεια (ΑΔΑ : ΨΤΔ646ΜΓΘ5-27Κ) το αίτημα του Σωματείου Αδελφότης Αγίας Τριάδος Καλλονής για την διεξαγωγή εκδηλώσεων συγκεκριμένα καλλιστεία και αγώνες ιππικής δεξιοτεχνίας στις 3 και 5 Ιουνίου 2023 στην περιοχή Σίγρα - Νουτζάρι, όπου όπως σημειώνεται στο πρακτικό «γίνονται τα τελευταία 23 χρόνια παραδοσιακά οι εκδηλώσεις του Σωματείου». Αυτά που ωστόσο δεν σημειώνονται στο πρακτικό είναι ότι η συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται στις Αλυκές Καλλονής που είναι προστατευόμενη περιοχή και πως το συγκεκριμένο Σωματείο, μέχρι πέρυσι, όπως είχε αναδειχθεί από σχετικό ρεπορτάζ του ΕΜΠΡΟΣ, διεξήγαγε ερασιτεχνικές ιπποδρομίες, για τις οποίες νομοθετικό πλαίσιο δεν υπάρχει, σε ένα μη αδειοδοτημένο... ιπποδρόμιο όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε έγγραφό της η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.  

Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι παρότι οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, αν και αναρμόδιοι στο να παίρνουν αποφάσεις για τέτοιου είδους ζητήματα, τείνουν να εγκαθιδρύσουν ένα καθεστώς ανομίας, που εκτός των άλλων θέτει σε κίνδυνο ζωές ζώων και ανθρώπων. Και όλα αυτά όταν την ίδια στιγμή υπάρχουν έγγραφα που κάνουν λόγο για παράνομες εργασίες επέκτασης σε μη αδειοδοτημένο ιπποδρόμιο στις Αλυκές Καλλονής.  

Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου 

Το θέμα συζητήθηκε στα εκτός ημερήσιας διάταξης θέματα κατά τη διάρκεια συνεδρίασης που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 24 Μαΐου 2023 στο Δημοτικό Θέατρο Καλλονής. Τα 22 μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου που παραβρέθηκαν στην συνεδρίαση αποφάσισαν ομόφωνα να συζητηθεί το θέμα. 

Κατόπιν, όπως αναφέρεται στο πρακτικό, μέλος του Σωματείου είπε τα εξής: «Παρακαλούμε για την πολιτιστική εκδήλωση του Αγίου Πνεύματος και για τα καλλιστεία και την επίδειξη ιππικής δεξιοτεχνίας, όπως μας παραχωρήσετε για τις απογευματινές ώρες, την ημέρα Σάββατο 03 και 05 Ιουνίου 2023, την περιοχή Σίγρα - Νουτζάρι, όπου γίνονται παραδοσιακά τα τελευταία 23 χρόνια οι εκδηλώσεις μας». Αξιοσημείωτο είναι ότι το αίτημα όπως προκύπτει από τα πρακτικά δεν διατυπώθηκε από τον πρόεδρο του Σωματείου.  

Ακολούθως αναφέρεται στο πρακτικό της συνεδρίασης: «Στην συνέχεια το λόγο πήρε ο Πρόεδρος που είπε τέτοιου είδους εγκρίσεις δίνουμε πάντα σε όλες τις παραδοσιακές εκδηλώσεις χωριών μας και όποτε μας ζητηθεί αυτό». 

Κατόπιν με ομόφωνη απόφαση το Δημοτικού Συμβουλίου Δυτικής Λέσβου: «1) Εγκρίνει τις εκδηλώσεις που τα τελευταία 23 χρόνια πραγματοποιούνται από το Σωματείο «Αδελφότης Αγία Τριάδος Καλλονής» στις 3/6/2023 και 5/6/2023 2) Η ευθύνη της διοργάνωσης, μέριμνας της ασφάλειας των συμμετεχόντων αθλητών και θεατών, καθώς και της ευζωΐας των αλόγων, ανήκει αποκλειστικά στο παραπάνω Σωματείο 3) Η Κτηνιατρική Υπηρεσία Λέσβου θα εκδώσει βεβαίωση πιστοποιητικού των συμβάντων μετά το πέρας των εκδηλώσεων», όπως αναφέρεται στο πρακτικό.  

Αντικρουόμενες ενέργειες των Υπηρεσιών της Περιφέρειας  

Στην παρούσα υπόθεση εκδηλώνονται αντικρουόμενες ενέργειες από τις υπηρεσίες της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Αυτό γιατί ενώ η Διεύθυνση Περιβάλλοντος με έγγραφα που έχει κοινοποιήσει ζητά την συνδρομή της Αστυνομίας προκειμένου να αποφευχθούν οι οχλούσες δραστηριότητες εντός της προστατευόμενης περιοχής, εν τούτοις η Διεύθυνση Κτηνιατρικής συναινεί επικαλούμενη την ευζωΐα των ζώων να παρέχει κτηνίατρο για τις ανάγκες των εκδηλώσεων.  

Η παρουσία Κτηνιάτρου, όπως αναφέρεται στο πρακτικό προκύπτει και από τις δηλώσεις του προϊστάμενου της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, Ευστράτιου Τσομπανέλλη ο οποίος είπε στο «Ε» : «Θα υπάρξει Κτηνίατρος και το Σάββατο και την Δευτέρα, ο οποίος θα επιβλέπει την ορθή πρακτική τήρησης των χειρισμών των ζώων και θα διασφαλίσει αν τηρούνται οι κανόνες ευζωΐας». Αίσθηση πάντως προκαλεί ότι στις περσινές του δηλώσεις, στο «Ε», για τις ιπποδρομίες στις Αλυκές Καλλονής, ο κ. Τσομπανέλλης είχε πει: «Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου δεν έχει δώσει καμία άδεια ούτε ενημερώνεται για τέτοιου είδους δραστηριότητες (..) Δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο που να διέπει ερασιτεχνικούς αγώνες ιπποδρομίας».  

«Σαν διεύθυνση Κτηνιατρικής αρμοδιότητα στην ευζωΐα των ζώων και στην σωστή διεξαγωγή των αγώνων για τυχόν τραυματισμούς ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να συμβεί κατά την διάρκεια των αγώνων πρέπει να παραβρίσκεται κτηνίατρος από την δική μας υπηρεσία. Αν έχει βγει απαγόρευση από την Διεύθυνση Περιβάλλοντος εννοείται ότι οι αγώνες δεν θα γίνουν. Θα πρέπει το Σωματείο να υπακούσει στην Διεύθυνση Περιβάλλοντος και από κει δεν θα εμφανιστούμε εμείς» είπε σε δήλωσή του ο αντιπεριφερειάρχης Λέσβου και Πρωτογενούς Τομέα Πανάγος Κουφέλος.

Η απάντηση του Υπουργείο Περιβάλλοντος  

Σύμφωνα με την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος στο οποίο απευθύνθηκε το «Ε», «Τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Δυτικής Λέσβου, ουδεμίαν αρμοδιότητα έχουν να αποφασίζουν για τέλεση εκδηλώσεων στην συγκεκριμένη περιοχή. Αρμοδιότητες για κάτι τέτοιο έχει μόνο το ΟΦΥΠΕΚΑ» Δεδομένων τούτων και κανένας άλλος αυτοδιοικητικός.  

«Ουδεμία σχέση έχουν οι ιπποδρομίες με την ιππική δεξιοτεχνία»  

Η επίσημη πληροφόρηση από την Ελληνική Ομοσπονδία Ιππασίας είναι: «Κανένα επίσημο Σωματείο - μέλος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ιππασίας που να καλλιεργεί την αθλητική ιππασία και το άθλημα της ιππικής δεξιοτεχνίας δεν υπάρχει στην Λέσβο». Παράλληλα τονίστηκε ότι η ιππική δεξιοτεχνία Ι dressage ουδεμίαν σχέση έχει με τις ιπποδρομίες, και επισημάνθηκε ότι οι τελευταίες δεν περιλαμβάνονται καν στην λίστα με τα αναγνωρισμένα, τόσο από την Διεθνή όσο και από την Ελληνική Ομοσπονδία, ιππικά αθλήματα.  

Το πρώτο δημοσίευμα  

Στις 2 Ιουλίου 2022 η εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» στο ρεπορτάζ με τίτλο «Ιπποδρομίες Καλλονής: Μακριά από κανόνες και κάθε ηθική αρχή» παρουσίαζε τις ερασιτεχνικές ιπποδρομίες, που θέτουν σε κίνδυνο αναβάτη και ίππο, γίνονται τα τελευταία 20 περίπου χρόνια στις Αλυκές Καλλονής Ι Περιοχή Natura, από το Σωματείο Αγίας Τριάδος Καλλονής. Πέρυσι σύμφωνα με πηγές και όπως προέκυψε από δημοσιευμένο οπτικοακουστικό έργο ένα άλογο τραυματίστηκε σοβαρά στο πόδι και θανατώθηκε, ενώ σύμφωνα με τις πηγές κάθε χρόνο ένα άλογο τραυματίζεται σοβαρά και οδηγείται στον θάνατο. 

Ο τότε πρόεδρος και ακόμη ένα μέλος του ΔΣ δήλωναν στο «Ε» ότι δεν θα ξαναγίνουν ιπποδρομίες που φέτος προφανώς «βαφτίστηκαν» ιππικη δεξιοτεχνία.  

Επιπλέον θα πρέπει να μνημονεύσουμε ότι σύμφωνα με την Ένωση Φιλίππων Ελλάδος ο μόνος χαρακτηρισμένος στην Ελλάδα Ιππόδρομος είναι εκείνος στο Μαρκόπουλο.  

Του δημοσιεύματος είχε ακολουθήσει ανακοίνωση της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Βορείου Αιγαίου για διεξαγωγή έρευνας, τα αποτελέσματα της οποίας έχουν υποβληθεί στην δικαιοσύνη σύμφωνα με πηγές. Παράλληλα και ο Σύλλογος Μέριμνας Απροστάτευτων Ζώων «Η Κιβωτός Μυτιλήνης» προσέφυγε στην Δικαιοσύνη για την συγκεκριμένη υπόθεση.  

«Επέκταση του μη αδειοδοτημένου ιπποδρομίου» 

Τον Φεβρουάριο του 2023 οι Οικολόγοι Πράσινοι υπέβαλαν αναφορά στο Τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου όπως και στη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Βορειο-Ανατολικού Αιγαίου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής που κοινοποιήθηκε και στο Δήμο Δυτικής Λέσβου με αφορμή επεμβάσεις που έγιναν σε περιοχή Natura στις Αλυκές Καλλονής και συγκεκριμένα στην περιοχή γνωστή ως «ιππόδρομος».  

Ακολούθως στις 23-02-2023 μετά την αναφορά των Οικολόγων Πράσινων η Διεύθυνση Περιβάλλοντος αποστέλλει έγγραφο στο Δήμο Δυτικής Λέσβου με θέμα «Παράνομες ενέργειες εντός προστατευόμενης περιοχής». Σε αυτό, μεταξύ άλλων, γίνεται λόγος για «παρεμβάσεις που ξεκινούν στο δυτικό όριο του υφιστάμενου μη αδειοδοτημένου ιπποδρομίου και εκτείνονται προς τα δυτικά, σε απόσταση εκατοντάδων μέτρων και σε πλάτος 7m περίπου, διασχίζοντας την εκβολή του περιμετρικού καναλιού της αλυκής. Το γεγονός αυτό μαρτυρά ότι οι παρεμβάσεις είχαν σκοπό την επέκταση του ιπποδρομίου, με τη παράκαμψη της στροφής, ώστε ο αγωνιστικός χώρος να είναι σε ευθεία και όχι κυκλική οβάλ διαδρομή».  

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πηγές από τον Φεβρουάριο μέχρι τούδε τα άλογα ενός ιδιοκτήτη κάνουν εξάσκηση στην παράνομη διάνοιξη, ο οποίος συνδέεται πολιτικά με εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης.  

Τον Απρίλιο του 2023 οι Οικολόγοι επανήλθαν κάνοντας λόγο για συνέχιση παράνομων εργασιών σε περιοχή Natura. 

Αμέσως μετά την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κοινοποιήθηκε σε σελίδα που διατηρεί ο Σύλλογος σε Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης, αφίσα για τις εκδηλώσεις το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, Ιππική Δεξιοτεχνία, χωρίς ωστόσο να αναφέρεται ο τόπος τέλεσης.  

Στις 30/05/2023 η Διεύθυνση Περιβάλλοντος αποστέλλει έγγραφο, στα ΑΤ Αγίας Παρασκευής και Καλλονής και Δήμο Δυτικής Λέσβου με θέμα «Παράνομες εργασίες εντός προστατευόμενης περιοχής» στο οποίο μεταξύ άλλων σημειώνεται: «Σε συνέχεια των ανωτέρω σχετικών που αφορούν σε παράνομες ενέργειες επέκτασης μη αδειοδοτημένου ιπποδρομίου, νοτίως των Αλυκών Καλλονής, εντός της προστατευόμενης περιοχής στη θέση «Λοτζάρια» της Τ.Κ. Αγίας Παρασκευής και Καλλονής Λέσβου, σας ενημερώνουμε ότι πληροφορίες που φθάνουν στην υπηρεσία μας, μαρτυρούν τη μεταφορά μεταλλικών θέσεων εκκίνησης ιπποδρομιών στην περιοχή, προκειμένου το προσεχές 3ήμερο να διεξαχθούν ιππικές δεξιοτεχνίες και παρέλαση αλόγων τις μέρες και ώρες που αναφέρονται στη συνημμένη αφίσα. Παρακαλούμε για τη συνδρομή σας με αυξημένη επιτήρηση, προκειμένου να αποφευχθούν οι οχλούσες δραστηριότητες εάν αυτές πρόκειται να διεξαχθούν εντός της προστατευόμενης περιοχής». 

Την 1/6/2023 το Σωματείο με ανάρτησή του στην σελίδα που διατηρεί κάνει γνωστό ότι «Οι επιδείξεις ιππικής δεξιοτεχνίας Σάββατο 3 και Δευτέρα 5 Ιουνίου στις Αλυκές ακυρώνονται, λόγω καταγγελιών και απαγόρευσης από το Τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφέρειας». Λίγες ώρες αργότερα ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Κώστας Μουτζούρης με ανάρτησή του κάνει γνωστό ότι θα παρευρεθεί στις ιπποδρομίες με τον επικεφαλής της Περιφερειακής Παράταξης «Ο Άλλος δρόμος», Στράτο Γεωργούλα να θέτει το ερώτημα «Θα πάτε για να εξακριβώσετε αυτό που αναφέρει με έγγραφο του ο προϊστάμενος της Δ/νσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για «παράνομες ενέργειες μη αδειοδοτημένου ιπποδρομίου εντός προστατευόμενης περιοχής» ή για να βεβαιώσετε ότι θα υπάρχει εκπρόσωπος της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για να εκδίδει βεβαιώσεις τήρησης κανόνων ευζωίας των ζώων ως υποχρεωτικός όρος για τη διεξαγωγή των εκδηλώσεων σύμφωνα και με την απόφαση του Δήμου Δυτ. Λέσβου (ως πολιτικός προϊστάμενος και των δυο υπηρεσιών);». Η απάντηση που έδωσε ο κ. Μουτζούρης στο «Ε» στο ερώτημα αυτό ήταν «Ουδέν σχόλιον».  

Αυτό που μένει να φανεί είναι τελικά αν στην Λέσβο ο καθένας κάνει ό,τι θέλει, όπου θέλει, με την μεθοδευμένη συναίνεση των εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης.  

Η απάντηση της προϊσταμένης Βιοποικιλότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος  

«Ο ΟΦΥΠΕΚΑ γνωμοδοτεί για τις περιοχές Νatura»  

Δεδομένου του θέματος που αναδείχθηκε στις Αλυκές Καλλονής το «Ε» απευθύνθηκε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Η προϊσταμένη του Τμήματος Βιοποικιλότητας Κωνσταντίνα - Αμαλία Μασίκα στην απάντησή της σημειώνει:  

«Για τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 των νησιών του Βορείου Αιγαίου, εκπονείται Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, η οποία θα καταλήξει σε σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, καθορισμού χρήσεων γης και δραστηριοτήτων στις εκάστοτε περιοχές. Τότε θα καθοριστούν και οι επιτρεπόμενες δράσεις, όπως αυτή που αναφέρεστε. Η μελέτη, έχει παραδοθεί στην υπηρεσία μας και σύντομα θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση. Μέχρι την έγκριση της ανωτέρω μελέτης, ισχύουν οι γενικότεροι όροι και περιορισμοί που αναφέρονται στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, όπως σωστά αναγράφεται στο επισυναπτόμενο έγγραφο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου». Το εν λόγω επισυναπτόμενο έγγραφο ήταν της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Βορείου. Η απάντηση καταλήγει: «Τέλος σύμφωνα με το άρθρο 27, παρ. 5, εδάφιο ιστ) του Ν.4685/2020 (A΄92) «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις», όπως ισχύει, ο ΟΦΥΠΕΚΑ «Γνωμοδοτεί για τη δέουσα εκτίμηση των επιπτώσεων κάθε έργου και δραστηριότητας που εμπίπτει στις προστατευόμενες περιοχές ευθύνης του, τα οποία δύνανται να επηρεάσουν την ακεραιότητα της περιοχής και των προστατευτέων αντικείμενων» 

Ως εκ τούτου για την συγκεκριμένη δραστηριότητα θα έπρεπε να έχει γνωμοδοτήσει η αρμόδια Μονάδα Διαχείρισης Βορείου Αιγαίου του ΟΦΥΠΕΚΑ, και τα έργα να πραγματοποιούνται παρουσία υπαλλήλων της».