Πτώση στις τιμές πώλησης των κατοικιών έως 15% στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα και ακόμη μεγαλύτερη, στο 20%, σε μεγάλες επαρχιακές πόλεις και νησιά «βλέπουν» οι ειδικοί της εγχώριας αγοράς ακινήτων, με τη μείωση των αγοραπωλησιών να αντιστοιχεί στο 25%.
Η «κρίση» έπληξε περισσότερο περιοχές αναπτυσσόμενες στις οποίες καταγράφηκαν απότομες άνοδοι τιμών στο πρόσφατο παρελθόν, ενώ χαμένα βγαίνουν τα μεγάλα και τα προβληματικά ακίνητα. Η ζήτηση, αυτήν τη στιγμή, στρέφεται σε σχετικά μικρά διαμερίσματα, σε παλαιότερα αλλά κατασκευασμένα κυρίως μετά το 1985, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που στρέφονται στο ενοίκιο.

Τα στοιχεία αυτά επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, στην ημερίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο με θέμα της πορεία της εγχώριας κτηματαγοράς.
Όπως επισημάνθηκε, η συμπεριφορά των κατασκευαστών πολυκατοικιών ως προς την τιμολογιακή πολιτική τους εξαρτάται από το κατά πόσο κινούνται με ίδια κεφάλαια ή με χρηματοδότηση, από την τιμή αγοράς της γης ή το ποσοστό αντιπαροχής, και λοιπούς παράγοντες, με αποτέλεσμα κάποιοι κατασκευαστές να διατίθενται να κάνουν εκπτώσεις υπό τις παρούσες συνθήκες και κάποιοι όχι. Αυτήν τη στιγμή παρατηρείται μείωση μεταβιβάσεων, αλλά και νέων αδειών και απροθυμία κατασκευαστών να σηκώσουν νέες οικοδομές.

Οι παράγοντες της πτώσης
Η μείωση των αγοραπωλησιών έρχεται ως αποτέλεσμα:
- της αύξησης της ανεργίας: Η οποία είναι συνεχώς αυξανόμενη από το 2008 μέχρι σήμερα και σημαίνει τη μείωση του οικογενειακού εισοδήματος.
- της φορολογίας: Το ελληνικό φορολογικό πλαίσιο δεν ευνοεί την ελληνική κτηματαγορά, τόσο όσον αφορά τους Έλληνες όσο και τους ξένους επενδυτές. Η συνεχής φορολογική επιβάρυνση της οικοδομής καθιστά μη ελκυστική την κατοχή ακινήτων, πέραν της ιδιοκατοίκησης, ενώ πλέον στην κατοικία οι αποδόσεις είναι μικρές. Παρ’ όλα αυτά, θετική εξέλιξη αποτελεί η νέα εγκύκλιος του υφυπουργού Οικονομικών που απαλλάσσει την πρώτη κατοικία από το «πόθεν έσχες», καθώς και από τους φόρους δωρεάς και γονικής παροχής.
- των τραπεζών: Οι τράπεζες έχουν περιορίσει σημαντικά τη χορήγηση στεγαστικών και επαγγελματικών δανείων και ζητούν εξασφάλιση.
- της ψυχολογίας: Οι πιθανοί αγοραστές δεν αποφασίζουν εύκολα πλέον να επενδύσουν τα χρήματά τους, έχοντας την ανασφάλεια για το μέλλον.

Οι περιοχές
Αναλυτικά ανά περιοχή ενδιαφέροντος:
- Στην Αττική, στις κατοικίες παρατηρείται κάμψη τιμών από 1% έως 15%. Στα μεγάλα διαμερίσματα υπάρχει μείωση της ζήτησης και αναμένεται περαιτέρω πτώση τιμών κατά περιοχές. Οι κατασκευαστές προχωρούν σε προσφορές από τους κατασκευαστές, ενώ οι ζητούμενες τιμές είναι συνήθως κατά 5% έως 10% μεγαλύτερες των αγοραίων όπου γίνονται οι πράξεις.
Η κρίση έχει κάνει πολύ διστακτικούς τους όποιους αγοραστές και σε πολλές περιπτώσεις δε συναντώνται η προσφορά με τη ζήτηση και έτσι δε γίνονται πράξεις.
- Στη Θεσσαλονίκη, οι τάσεις είναι πτωτικές στα περισσότερα μέρη και σε όλες τις κατηγορίες. Σήμερα υπάρχουν σαφή σημεία ύφεσης όπου ιδίως τα περιφερειακά του πολεοδομικού ιστού ακίνητα έχουν δεχθεί πλήγμα. Οι μειώσεις τιμών κυμαίνονται από 5 έως 15%, ενώ παρατηρείται στροφή σε μικρά και παλαιά διαμερίσματα.
Το μέλλον, δυσοίωνο και κρίνεται ότι ο εξορθολογισμός θα κάνει καλό.
- Στην Κρήτη υπάρχει μεγάλη μείωση αριθμού μεταβιβάσεων. Μεγάλη είναι η πτώση στις άδειες κατασκευής νέων οικοδομών (-25%), ενώ σημαντική πτώση παρατηρείται και στα ενοίκια.
Το ερώτημα πλέον που τίθεται δεν είναι η πτώση-καθίζηση της αγοράς ακινήτων, αλλά αν υπάρχει καθόλου αγορά!
Η οποιαδήποτε πρόβλεψη επί του παρόντος, όπως επισημάνθηκε στην ημερίδα, είναι δύσκολη και συναρτάται με την έξοδο από την κρίση που... αργεί πολύ. Ο τουρισμός αναμένεται ως η μόνη θετική τάση που θα δώσει ζωή στο νησί, καθότι οι κρατήσεις είναι αυξητικές.
Στα Ιόνια Νησιά υπάρχει επίσης πτώση μεταβιβάσεων, με στασιμότητα αλλά και κάμψη τιμών έως 8%. Η εικόνα ποικίλει ανάλογα με το νησί και την τοποθεσία, όμως σε αυτή την ταραγμένη περίοδο κανείς δε μένει ανεπηρέαστος.
Στην Πελοπόννησο είναι μεγάλη η μείωση αριθμού μεταβιβάσεων, ενώ σημειώνεται υπερπροσφορά νεόδμητων. Παρατηρείται πτώση τιμών έως 10% επί του παρόντος, ενώ όπως επισημαίνεται ενυπάρχει ήπια δυναμική στην κτηματαγορά, που αναμένεται να εκδηλωθεί πιο ώριμα μετά την υποχώρηση της κρίσης και την ολοκλήρωση των οδικών αξόνων, οπότε πολλοί μακρινοί σήμερα τόποι θα έλθουν πιο «κοντά». Όμως και εδώ τα πράγματα καθυστερούν και οι ελπίδες αναβάλλονται για μερικά χρόνια.
Στις Κυκλάδες, τη Ρόδο και την Κω υπάρχει πτώση 5% έως 15% στις αξίες κατοικιών χωρίς θέα, αλλά και πτώση 5% έως 20% στις αγοραπωλησίες, με αρκετά διαθέσιμα ακίνητα. Πλεονεκτικά ακίνητα με θέα έχουν σταθερές αξίες ή πτώση κοντά στο 8%. Μεγάλο είναι το πρόβλημα στην αγορά των εξοχικών κατοικιών, με πτώση 15% - 20% και με αμφίβολη προοπτική για το επόμενο διάστημα, με πιθανή περαιτέρω πτώση τιμών εντός του έτους 2011.
Τα μεγάλα ακίνητα και στα νησιά αυτά έχουν θέμα.

* ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ