Ναι, τούτον τον άνθρωπο θα μπορούσε κανείς να τον αποκαλέσει σύγχρονο ήρωα. Η εικόνα προχθές το πρωί ενός άντρα μέχρι κει πάνω που έκανε τεχνητή αναπνοή σε ένα μωρό τόσο δα, μόλις δύο χρόνων, από την ώρα του κατάπλου μέχρι την ώρα που το άφησε στα χέρια των διασωστών του ΕΚΑΒ ήταν συγκλονιστική.

Μα ακόμα περισσότερο η εικόνα του αξιωματικού αυτού του Λιμενικού Σώματος, του Ανθυποπλοίαρχου Κυριάκου Παπαδόπουλου, κυβερνήτη του πλωτού σκάφους 602, που κατέρρευσε αμέσως μετά… Έβαλε το κεφάλι του στα χέρια του και ξέσπασε σε λυγμούς.

Δευτερόλεπτα μετά άκουγε από την ενδοεπικοινωνία τού σκάφους του πως υπήρχε ένα ακόμα περιστατικό με 40 - 50 ανθρώπους που κινδύνευαν σε μια πλαστική βάρκα μέσα στη φουρτουνιασμένη θάλασσα.

«Οι στιγμές της προσωπικής αδυναμίας», λέει μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, «είναι πολυτέλεια, που δεν την έχουμε. Λίγα μίλια παραπέρα υπάρχουν άνθρωποι που χρειάζονται τη βοήθειά μας. Εμείς έχουμε καιρό να κλάψουμε…».

Ο 41χρονος Κυριάκος Παπαδόπουλος ξέρει από προσφυγιά. Γέννημα θρέμμα μιας προσφυγικής οικογένειας από τη Νικομήδεια της Μικρασίας, παιδί μαστόρων της μεταλλοτεχνίας που περηφανεύονται πως σμίλεψαν τις μεταλλικές δάφνες στο άγαλμα της ελευθερίας της Μυτιλήνης, το σήμα κατατεθέν της πόλης. Μεγαλωμένος από εργάτες γονείς σε ένα λαϊκό μαχαλά της Μυτιλήνης, τη Λαγκάδα, απόφοιτος της Σχολής Εμποροπλοιάρχων των Οινουσών, ναυτικός πρώτα σε πλοίο του Εμπορικού Ναυτικού κι από εκεί στο Λιμενικό Σώμα. Είναι η εικόνα του Λιμενικού Σώματος σήμερα. Ειδικότητά του… να σώζει ζωές!

Είναι ο μέσος αξιωματικός της Ελληνικής Ακτοφυλακής, ο αξιωματικός που βρίσκεται πίσω από κάθε δελτίο τύπου που μιλά για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο. Ο απλός καθημερινός άνθρωπος με οικογένεια και δύο παιδιά, δυο κορίτσια 15 και έξι χρόνων.

Ταγμένος σε όλη του τη ζωή να υπηρετεί στα σύνορα, πρώτα στο Μόλυβο κι ύστερα στη Μυτιλήνη. Χωρίς ωράριο, με υψηλό αίσθημα καθήκοντος και… χαμηλές αποδοχές, κοιτώντας κάθε πρωί την ακτή απέναντι.

«Ζητούν σωτηρία…»

«Κάθε περιστατικό είναι διαφορετικό από το άλλο. Άλλα πρόσωπα, άλλα απλωμένα για βοήθεια χέρια, άλλα μάτια που ζητούν σωτηρία… Κι όλα αυτά συμβαίνουν με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο. Γιατί διαφορετική είναι κάθε φορά η ανεξέλεγκτη εκδήλωση του πανικού αυτών των ανθρώπων. Και νιώθω τον εαυτό μου τυχερό, γιατί οι απώλειες όλα αυτά τα χρόνια σε σχέση με τον αριθμό των περιστατικών που αντιμετωπίσαμε είναι μηδαμινές».

Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος σταμάτησε να μετρά τις επιχειρήσεις διάσωσης στις οποίες συμμετείχε τον πρώτο μήνα της θητείας του στο Λιμενικό Σώμα. «Στις πρώτες 20 με 30 φορές συνειδητοποίησα πως το να σώζεις ανθρώπους είναι σαν την ανάσα. Αναπνέεις χωρίς να μετράς τις ανασαιμιές σου…».

Μιλά για το πλήρωμά του. Τη δεύτερή του οικογένεια. «Το πλήρωμα είναι η συνέχεια του καπετάνιου. Οι άνθρωποι που στηρίζεσαι πάνω τους. Αν λείψουν αυτοί, θα λείψεις κι εσύ» λέει.

Δε θυμάται πόσους ανθρώπους έσωσε. «Μπορούμε να πούμε χιλιάδες. Τα περισσότερα από αυτά τα άτομα σώθηκαν σε δύσκολες συνθήκες. Κι οι συνθήκες είναι δύσκολες είτε πάνω στη βάρκα είναι δυο είτε 102 άνθρωποι. Στα σκοτεινά με κάποιες θερμικές κάμερες, με τα κιάλια προσπαθούμε να εντοπίσουμε μέσα στα κύματα τη βάρκα, τους ανθρώπους που είναι γαντζωμένοι μέσα ή πάνω ή μερικές φορές και κάτω από αυτήν…».

Το περιστατικό - αφορμή

«Χθες, άκουσα από το VHF ένα επιβατικό να καλεί σε βοήθεια. Σε λίγα λεπτά βρεθήκαμε εκεί. Σώσαμε 48 άτομα. Χάσαμε δύο. Μια γυναίκα με σωσίβιο κι ένα παιδάκι που το βρήκαμε χωρίς σωσίβια… Αφήνουν παιδιά να περνάν τη θάλασσα χωρίς σωσίβια. Είναι εγκληματίες…» λέει ο Κυριάκος Παπαδόπουλος. Σκληροτράχηλος, που συχνά πυκνά βουρκώνει. «Ήταν εγκλωβισμένο το παιδί στο δίπλωμα του ημιβυθμισμένου φουσκωτού σκάφους… Η θάλασσα ήταν αγριεμένη. Δώσαμε σκοινιά, δέσαμε το φουσκωτό πάνω μας κι αρχίσαμε κρεμασμένοι από το σκάφος να ανεβάζουμε τον κόσμο… 10 - 11 παιδιά πρώτα κι ύστερα γυναίκες και ενήλικες. Σε στιγμές απίστευτου πανικού. Σε μια φουσκωτή εξάμετρη λέμβο κάπου 50 άτομα. Ποιον να πρωτοσώσεις… Ο ένας πατούσε πάνω στον άλλο».

Και κάπου εκεί είδε το δίχρονο παιδί… «Τον ανασύραμε το μικρό μόλις τον εντοπίσαμε. Παρούσα στην επιχείρηση η διασώστρια Ζωή Λειβαδίτη. Αυτή πρώτη κι εγώ δεύτερος στη μάχη να ζήσει το παιδί… Το έχουμε ξανακάνει. Άλλες φορές τα καταφέραμε, άλλες όχι…». Σταματά να μιλά για λίγο… Παίρνει βαθιά ανάσα και συνεχίζει. «Κάποια στιγμή το παιδί έδωσε σημάδια πως θα ζήσει. Έβγαλε νερό από το στόμα του κι από τη μύτη του. Συνέχισα να του δίνω το «φιλί της ζωής». Χάρηκα, αλλά η χαρά κράτησε λίγο. Είχα καταλάβει πως το παιδί είχε πεθάνει, αλλά έλεγα πως -δε μπορεί- θα ζήσει. Πρέπει να ζήσει. Μέχρι που το παρέδωσα...».

Το ρωτάμε τι τον κάνει τόσο δυνατό. Λένε για αρρώστιες που φέρνουν οι μετανάστες… «Έχεις παιδιά» του λέμε. «Σκέφτηκες ποτέ πως μπορεί να φέρεις στο σπίτι καμιά αρρώστια;».

Χαμογελά πικρά… «Ναι… απαντά. Το σκέφτομαι. Αλλά όχι την ώρα της μάχης. Μετά στο σπίτι κάποιες φορές αναρωτιέμαι. Αλλά στο σκάφος όχι. Εκεί πρέπει να κάνω αυτό για το οποίο έχω ταχθεί. Πρέπει να βοηθήσω ανθρώπους στη θάλασσα και αυτό κάνω. Δε με νοιάζει αν είναι εγκληματίας, διακινητής ή το παιδάκι το χτεσινό. Εγώ πρέπει να τον σώσω».

Χθες ογδόντα οχτώ

Τον ρωτάμε πόσους ανθρώπους έχει σώσει. Δε θυμάται. Δε τους μέτρησε. Χθες έσωσε με τους συναδέλφους του στο 602 ογδόντα οχτώ. Ρωτάμε αν τους θυμάται… «Όχι» λέει. «Δεν τους θυμάμαι. Στο δρόμο όμως, όταν με βλέπουν και μέχρι να φύγουν, με θυμούνται αυτοί. Όταν με βλέπουν, με χαιρετάν, μου χαμογελάν… μεγάλο πράγμα είναι αυτό. Και δεν πληρώνεται με τίποτα στον κόσμο».

Τον ρωτάμε αν θυμάται αυτούς που έχασε… «Αυτούς που χάθηκαν μπροστά μου;» ρωτά. Ναι αυτούς.

Ο σκληρός Ανθυποπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος, ο κυβερνήτης του πλωτού σκάφους 602, βουρκώνει για μια ακόμα φορά. «Αυτοί όλοι είναι ο εφιάλτης μου λέει. Δε νιώθω ένοχος για το ότι χάθηκαν. Λέω μόνο θα έπρεπε να ζήσουν…».

Τον αποχαιρετάμε. Μπαίνει μέσα στην καμπίνα του σκάφους. Όπου να ’ναι το VHF θα τον ξανακαλέσει σε μια ακόμα επιχείρηση διάσωσης…

* Από ρεπορτάζ του Στρατή Μπαλάσκα στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων