Ένα μεγάλο και σύνθετο έργο για την ενοποίηση, αναβάθμιση και επέκταση του δικτύου μονοπατιών και διαδρομών πεζοπορίας, ποδηλασίας και επιλεγμένων σημείων ενδιαφέροντος και χώρων αναψυχής του Δήμου Δυτικής Λέσβου, υπάχθηκε στις 29/10/2024 στο πρόγραμμα «Δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών και Διαδρομών Πεζοπορίας» του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, με χρηματοδότηση ύψους 1,5 εκ. ευρώ.

Να σημειωθεί ότι το ύψος της χρηματοδότησης, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο που λαμβάνει Δήμος της χώρας από το εν λόγω πρόγραμμα.

Βέρρος: Η 2η μεγαλύτερη χρηματοδότηση στο Δήμο Δυτικής Λέσβου

Ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος μιλώντας για την εξέλιξη, στάθηκε μεταξύ άλλων και στους ανθρώπους που συνέβαλαν: «Πρέπει να αντιληφθούμε το μέγεθος του έργου, την προστιθέμενη αξία του και να αναγνωρίσουμε την επιτυχία στους υπαλλήλους του Δήμου μας, της Δ/νσης Επιχειρησιακού Σχεδιασμού και της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών, παρά τις δυσκολίες της υποστελέχωσης. Από την προηγούμενη θητεία μας στη δημοτική αρχή, ξεκινήσαμε με ένα πρώτο έργο για τη «ΒΕΛΤΙΩΣΗ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ & ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ & ΜΟΝΟΠΑΤΙΩΝ ΔΗΜΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΛΕΣΒΟΥ», το οποίο ολοκληρώθηκε το 2024, αποδίδοντας διαδρομές μήκους 153 χλμ. Πλέον συνεχίζουμε με ένα νέο, πιο ολοκληρωμένο έργο, 6πλάσιου προϋπολογισμού. Δεν είναι τυχαίο που τα 1,5 εκατ. ευρώ αποτελούν τη 2η μεγαλύτερη χρηματοδότηση που λαμβάνει Δήμος από το συγκεκριμένο πρόγραμμα σε όλη τη χώρα».

Η αρμόδια Αντιδήμαρχος Ανάπτυξης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Ασανούλα Γιαννή - Κοκκινέλλη δήλωσε από τη μεριά της: «Πρόκειται για ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που σταδιακά υλοποιούμε. Μέσα από το δίκτυο μονοπατιών και πεζοπορικών διαδρομών αναδεικνύεται η ποικιλομορφία και ο πλούτος του νησιού μας. Από γεφύρια σε υδρόμυλους, από καταρράκτες σε απολιθώματα και από μοναστήρια σε ξωκλήσια, οι επισκέπτες αλλά και οι ντόπιοι θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να απολαύσουν όλες τις ιδιαιτερότητες της Δυτικής Λέσβου. Ταυτόχρονα, παρέχουμε στους επαγγελματίες του τουρισμού ακόμα ένα ισχυρό πλεονέκτημα απέναντι στους ανταγωνιστές τους. Επενδύουμε σε ένα εναλλακτικό και βιώσιμο μέλλον για τον τουρισμό μας».

H πρόταση

Τον Ιούνιο του 2023, ο Δήμος Δυτικής Λέσβου υπέβαλε πρόταση ένταξης στο εν λόγω πρόγραμμα, με την κατάθεση μιας ολοκληρωμένης και απολύτως τεκμηριωμένης μελέτης. Στο πλαίσιο του εγκεκριμένου πλέον έργου, προβλέπεται η χρηματοδότηση δράσεων που αφορούν στη δημιουργία νέων μονοπατιών, διαδρομών πεζοπορίας και ποδηλασίας, τον εμπλουτισμό και αναβάθμιση του υφιστάμενου δικτύου και τη σύνδεση όλων σε ένα ενοποιημένο Εθνικό Δίκτυο, στη δημιουργία και βελτίωση των χώρων αναψυχής σε επιλεγμένα σημεία και στην προβολή και δημοσιότητα του δικτύου.

Η πλειοψηφία των προτεινόμενων διαδρομών διέρχονται από περιοχές με ιδιαίτερη περιβαλλοντική και πολιτιστική αξία της Δυτικής Λέσβου. Ταυτόχρονα με την προβολή και ανάδειξή τους στο ευρύ κοινό, στόχος των παρεμβάσεων είναι και η προστασία και διατήρηση ειδών, φυσικών οικοτόπων, μνημείων, αξιόλογων οικιστικών ενοτήτων και τοπίων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Επιπλέον, το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο ενίσχυσης και διαφοροποίησης του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος, από όπου αναμένονται θετικές και πολλαπλασιαστικές επιδράσεις. Απώτερος στόχος η αύξηση της αναγνωρισιμότητας και της ελκυστικότητας της Δυτικής Λέσβου (και όλου του νησιού κατά συνέπεια), τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τους επενδυτές.

Το Πρόγραμμα: «Δημιουργία εθνικού δικτύου μονοπατιών και διαδρομών πεζοπορίας», της Δράσης: «Η προστασία της βιοποικιλότητας ως κινητήριος μοχλός βιώσιμης ανάπτυξης» που είναι ενταγμένο στον Πυλώνα 1: «Πράσινη Μετάβαση», Άξονα 1.4: «Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας» του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και έχει φορέα υλοποίησης τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.

3 κατηγορίες

Τα μονοπάτια και οι διαδρομές του Δήμου Δυτικής Λέσβου ανάλογα με το σκοπό που εξυπηρετούν και το χώρο όπου αναπτύσσονται, διακρίνονται σε:

1) Μονοπάτια αναψυχής που απευθύνονται σε πεζοπόρους και φυσιολάτρες, που επιθυμούν κυρίως να εξερευνήσουν μία περιοχή και να απολαύσουν τη φύση.

2) Εκπαιδευτικά - θεματικά μονοπάτια που απευθύνονται σε επισκέπτες που επιθυμούν να γνωρίσουν και να ενημερωθούν για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον μιας περιοχής. Μπορεί επίσης, να είναι μονοπάτια που συνδέονται με ιδιαίτερες παραδοσιακές παραγωγικές διαδικασίες (π.χ. μονοπάτια κρασιού ή ελιάς).

3) Ποδηλατικές διαδρομές.

Συνδρομητές

Για την έγκριση της πρότασης του Δήμου, ιδιαιτέρως σημαντική αποδείχθηκε η επισύναψη Επιστολών Υποστήριξης από τοπικούς φορείς όπως: το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, η Ένωση Ξενοδόχων Λέσβου, ο Φορέας Τουρισμού Μολύβου, ο Σύλλογος Αμπελουργών Ανεμώτιας «Ο Κάμπος», ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Δρυς, ο Φυσιολατρικός - Ανθρωπιστικός Σύλλογος Μανταμάδου «Ηλιαχτίδα», ο Σύλλογος Ροδόδεντρο Παρακοίλων και βεβαίως, ο Πεζοπορικός Σύλλογος Λέσβου «Ορειάς», με τις οποίες αναγνώριζαν ότι η προστασία και η συντήρηση των μονοπατιών αποτελεί υπόθεση όλης της τοπικής κοινωνίας και με τη δέσμευσή τους να συμβάλουν με τα μέσα και το ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουν, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες του Δήμου Δυτικής Λέσβου, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου σε βάθος χρόνου.

Ποια είναι τα μονοπάτια

Την πρόταση επιμελήθηκε η Διεύθυνση Επιχειρησιακού Σχεδιασμού του Δήμου Δυτικής Λέσβου και σε αυτή περιλαμβάνονται 28 διαδρομές με22 να δημιουργούνται και τις υπόλοιπες είτε να αναβαθμίζονται είναι να ενοποιούνται με τα υφιστάμενα τοπικά δίκτυα.

Η Δημοτική Ενότητα Καλλονής περιλαμβάνει:

1. Παράκοιλα - Καταρράκτες χειμάρρου Ταξιάρχη - Αγιά Δοσιά - Καταρράκτες Βροντής - Χριστός (Επέκταση) μήκους 7,4 χλμ. Ι Αγροτικό τοπίο με ελαιώνες, παλαιοί αρδευτικοί τσιμενταύλακες και δέσεις υδρομάστευσης υδατορεμάτων, παλαιός υδρόμυλος, λιθόστρωτα, παραποτάμια βλάστηση με πλατάνια, καταρράκτες στη περιοχή Γούρνες χ. Ταξιάρχη Παρακοίλων (2 θέσεις), πευκοδάσος τραχείας Πεύκης, κίτρινο Ροδόδεντρο, χώρος δασικής αναψυχής Αγ. Δοσιά, εξωκλήσια (Ταξιάρχης, Παναγιά, Αγιά Δοσιά, Χριστός), καταρράκτες ρ. Βροντής Παρακοίλων (2 θέσεις) κ.ά.

2. Παράκοιλα - Μεντούσι - Αρχαία Ίσσα (Επέκταση) μήκους 7,5 χλμ. Ι Κτηνοτροφικό τοπίο, φρυγανότοποι, θέα στον Κόλπο Καλλονής και στον υγρότοπο Έλος Παρακοίλων, μεσαιωνικά λιθόστρωτα, κολυμβητική ακτή Βελανιδιά, βραχομορφή & αρχαίο οχυρό Αρχαίας Ίσσας, βουκολικά τοπία, καταρράκτες Νταγαμή (2 θέσεις) κ.ά.

3. Παράκοιλα - Κάμπος Παρακοίλων - Λιμανάκι Παρακοίλων - Υγρότοπος Κούκμος (Επέκταση) μήκους 5,1 χλμ. Ι Αγροτικό τοπίο, κάμπος με πορτοκαλεώνες, ελαιώνες, ανοιχτοί αρδευτικοί τσιμενταύλακες, πέτρινα γεφύρια, λιθόστρωτα, μιναρές οθωμανικού τζαμιού, μικροί νησιωτικοί παράκτιοι υγρότοποι (3 θέσεις), αλιευτικό καταφύγιο, παλαιό τελωνείο, θέα στον Κόλπο Καλλονής κ.ά.

4. Αποθήκα - Ροδότοιχος - Υγρότοπος Περάντος - Αποθήκα - Αγ. Παντελεήμονας - Βαθύ Κρητήρι - Μάκαρα (Επέκταση) μήκους 6,5 χλμ. Ι Κτηνοτροφικό τοπίο, φρυγανότοποι, θέα στον Κόλπο Καλλονής, μνημεία και αρχαιότητες (Ροδότοιχος, αρχαίο εργαστήριο στυπτηρίας, Μάκαρα (τάφοι κλπ), Υγρότοποι, γραφικός οικισμός Αποθήκης με λιμανάκι κλπ

5. Καλλονή - Μετόχι Αγίων Αναργύρων - Χριστός - Λίμνη Μετόχι - Ι. Μονή Λειμώνος - Ι. Μονή Μυρσινιώτισσας -Δάφια - Καλλονή (Αναβάθμιση) μήκους 12,5 χλμ Ι Αγροτικό τοπίο, Μεσαιωνικά λιθόστρωτα, επισκέψιμες Μονές και Μετόχια, υγρότοπος Λίμνη Μετόχι

6. Μονή Μυρσινιώτισσας - Καταρράκτης Νυχτέρας - Κλαπάδος -Κουρού Τσεσμές (Επέκταση) 11,2 χλμ Ι Πευκοδάσος τραχείας Πεύκης, καταρράκτης Νυχτέρας, εξωκλήσια, χώρος δασικής αναψυχής, εγκαταλελειμμένος οικισμός Κλαπάδου.

7. Σκαλοχώρι - Νερόμυλοι - καταρράκτες Λαγκάδας (Επέκταση) 1,7 χλμ Ι Προβιομηχανικοί υδρόμυλοι, καταρράκτες Λαγκάδας Σκαλοχωρίου (2 θέσεις)

8. Σκαλοχώρι - Λιπγάδα - Καλό Λιμάνι - Αρχαία Άντισσα (Επέκταση) 9,3 χλμ Ι Μεσαιωνικά λιθόστρωτα, δρυοδάση, αγροτική οθωμανική κρήνη, Τσαμουρ Λιμάνι, επισκέψιμο κάστρο Αρχαίας Άντισσας

9. Σκαλοχώρι -Λίμνη - Πέδια (κάμπος Σκαλοχωρίου) ή Αγ. Δημήτριος - Χάρακας - Ανεμώτια ή Αγ. Παντελεήμων - Λαιμός -Φίλια (Επέκταση) 10,9 χλμ Ι Οχυρή θέση πανοραμικής θέας Πρ. Ηλίας, Λιμνούλα (χώρος αναψυχής), παραδοσιακό αγροτικό τοπίο (μαντρότοιχοι, σέτια, παλαιά λιθόστρωτα μονοπάτια, κούλες, ντάμια κλπ), θέα στο κάμπο από πλαγιές λόφου Φονιά, Αγ. Δημήτριος ερείπια παλαιοχριστιανικής, εξωκλήσια (Αγ. Παντελεήμων, Ταξιάρχης στα Πέδια κλπ).

10. Ανεμώτια - Αγ. Μηνάς (πειραματικός αμπελώνας) - Κάμπος Ανεμώτιας - Οινοποιείο Ηφαίστειο Ανεμώτιας Κοιν.Σ.Επ - Γύρος Ανεμώτιας (εσωτερικά του οικισμού) (Επέκταση) 7,2 χλμ Ι Ο κάμπος της Ανεμώτιας αποτελεί κρατήρα ανενεργού ηφαιστείου και φιλοξενεί τον αμπελώνα της και αποτελεί πολιτιστικό κεφάλαιο για το Λεσβιακό αμπελώνα. Παραδοσιακός οικισμός (πέτρινα σπίτια, κρήνη κλπ), Βασιλική Αγίου Γεωργίου Ανεμώτιας (μνημείου του 16αι), θέα στον Κάμπο, εξωκλησια (Πρ. Ηλία, Αγ. Μηνας κλπ).

11. Φίλια - Αγ. Γιάννης - Αγ. Πέτρος - Παναγιούδα - Τσαίρια - Ματσελίνες (Αγ. Γεώργιος) - Αγ. Γιάννης Νυχτέρας (Επέκταση) 8,3 χλμ . Παραδοσιακό αγροτικό τοπίο (μαντρότοιχοι, σέτια, παλαιά λιθόστρωτα μονοπάτια, κρήνες με γούρνες, κούλες, ντάμια κλπ), θέα στο οικισμό Φίλιας και άνω κοιλάδα Φίλιας, δρυώνες παντού. Εξωκλήσια (Αγ. Γιάννης - Αγ. Πέτρος - Παναγιούδα - Αγ. Γεώργιος (Ματσελίνες) - Αγ. Γιάννης Νυχτέρας. Όλα τα ξωκλήσια με αρχιτεκτονικά μέλη και απομεινάρια από παλαιοχριστιανικούς και αρχαίους ναούς.

12. Φίλια - Νότιες Πλαγιές Σκοτεινού - Σπηλιά -Χορεύτρα - Αμπέλια - Λαφιώνας ή Σκουτάρος (Επέκταση) 3 χλμ Ι Ακολουθώντας το παλαιό πέρασμα του Σκοτεινού από Φίλια προς Πέτρα. Δρυοδάση, ορεινό αγροτικό τοπίο, αλώνια, κούλες, ντάμια, πολλά γκιόλια (σημαντικά για την οικολογία της Δυτικής Λέσβου. Πευκοδασος, κρήνες με γούρνες, κλπ).Θέσεις θέας προς κοιλάδα Φίλιας και προς Πέτρα-Μολυβο.

Η Δημοτική Ενότητα Αγίας Παρασκευής περιλαμβάνει:

1. Αγία Παρασκευή - Στιβωτά - Γεφύρι Κρεμαστής - Κρεμαστές - Μετόχι Ταξιαρχών - Αρχαίο Ιερό Κλοπεδής - Γεφύρι Πρινής - Αγ. Παρασκευή (Αναβάθμιση) 12,9 χλμ.

Η Δημοτική Ενότητα Μανταμάδου περιλαμβάνει:

1. Πεδή - Αγ. Μαρίνα -Χαλίκα (υδρόμυλος) - Ασπροποτάμι (πέτρινο γεφύρι) - Καταρράκτης Μαν-Κάτσα - Πεδή (Επέκταση) 7,6χλμ

2. Πελόπη (Κοιμητήριο)- Καταρράκτες Ψειράδου - Αγ. Γεώργιος (Καψάδος) - Τρύπες - Κορυφή Βίγλα Λεπετύμνου (Επέκταση) 5,5 χλμ

Η Δημοτική Ενότητα Μήθυμνας περιλαμβάνει:

1. ΜΟΛΥΒΟΣ (Κάμπινγκ) - ΕΥΤΑΛΟΥ - ΣΚΑΛΑ ΣΥΚΑΜΝΙΑΣ - ΣΚΑΜΝΙΑ - ΛΕΠΕΤΥΜΝΟΣ - ΑΡΓΕΝΟΣ - ΚΑΤΣΙΛΕΜΟΝΑΣ - ΜΟΛΥΒΟΣ (Κάμπινγκ) (Ενοποίηση) 31,2χλμ

2. ΜΟΛΥΒΟΣ (Aλώνια) - ΒΑΦΕΙΟΣ - ΣΤΥΨΗ - (ΠΕΤΡΙ) - ΠΕΤΡΑ - ΜΟΛΥΒΟΣ (Ενοποίηση) 24,3 χλμ

3. Κορυφή Πρ. Ηλίας - Κρύο Νερό - Βρύση Σταυρούλας -Χαβούνα - Βαφειός ( Επέκταση) 3,8 χλμ

Η Δημοτική Ενότητα Πέτρας περιλαμβάνει:

1. Στύψη - Λίμνες - Πηγές Δράκου - Βαφειός ( Επέκταση) 5,6 χλμ Ι Συνάφεια με την Ψηφιακή Εφαρμογή (2023) “Hiking on Lesvos” - The Other Aegean Trails (ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ)

2. Λαφιώνας - Σταύρωμα - βόρειες πλαγιές Χορεύτρας & Σκοτεινού - Αμπέλια - Σκουτάρος ( Επέκταση) 5,9 χλμ

Η Δημοτική Ενότητα Ερεσού - Αντίσσης περιλαμβάνει:

1. Ερεσός - Μελάδια - Τσιχλιώντα - Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου Μπαλή Αλώνια (Επέκταση ) 9 χλμ Ι Παλαιό μονοπάτι από Ερεσό προς κοιλάδα Μελάδια που ενώνει με Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στη θέση «Μπαλή Αλώνια». Κτηνοτροφικό τοπίο με μαντρότοιχους, σέτια, παλαιά λιθόστρωτα μονοπάτια, εξωκλήσια (Παναγιά Μελάδια, Αγ. Φανούριος), αρχαίος Πύργος στα Μελάδια, παράλια Τσιχλιώντα

2. Πορτός - Καταρράκτες Ελεούσας - Ξηρόκαμπος - Μονή Πυθαρίου - Φράγμα Ερεσού - Αγ. Ελεούσα - Πορτός (Επέκταση ) 14 χλμ Ι Εντυπωσιακοί Ηφαιστειακοί Δόμοι (Δόμος Πυθαρίου (Λυτρού Ράχτς), Σκούντος κλπ), καταρράκτες ρέματος Ελεούσας (Τσομπάνη Λάκκος, Περιστερώνας, Τούρκου Λάκκος), Ξηρόκαμπος (παραδοσιακό αγροτικό τοπίο με μαντρότοιχους, σέτια, παλαιά λιθόστρωτα μονοπάτια, κούλες, ντάμια, αλώνια κλπ), θέα στο Φράγμα Ερεσού, βοσκότοποι και κτηνοτροφία παντού. Εξωκλήσια (πάντα με αρχαία λείψανα), Μονή Πυθαρίου και Φράγμα Ερεσού

3. Σίγρι (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας) - Παλαιοχώρι - Παραλία Φανερωμένης - Φάρος - Σίγρι (Επέκταση) 8,3 χλμ

4. Χίδηρα -Τζίθρα - Άντισσα (Επέκταση) 4,3 χλμ

Η Δημοτική Ενότητα Πολιχνίτου περιλαμβάνει:

1. Καταρράκτης Νηγίδας & Ψώ - Ρουμάνα - κοιλάδα Λαγκάδας - Μελαντά - Αγ. Βασίλειος - Μονή Δαμανδρίου (Επέκταση) 6,1 χλμ

2. Καταρράκτης/Πηγές Πέσσας - Ρέμα Μάκρη - Γαιδουροράχη - Άγιος Παύλος - Σκ. Βασιλικών (Επέκταση) 4,4 χλμ

3. Μεταλλεία Λευκόλιθου Βασιλικών (Επέκταση) 6,1 χλμ

4. Αλυκούδι - Σκαμιούδι - Αλμυροπόταμος - Ροδαφνίδια - Θερμοπηγές Λισβορίου - Σκάλα Πολιχνίτου (Επέκταση) 9,3 χλμ