Η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, μαστίζεται από μια μεγάλη κοινωνικοοικονομική κρίση, που όμοια της δεν υπήρξε , σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνέπεια αυτής της κρίσης, αποτέλεσε ο εξαναγκασμός σε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις  με αμφίβολο, σε πολλές περιπτώσεις,  αποτέλεσμα.

 Μια από τις κυριότερες, ήταν η  Διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη , η οποία επιβλήθηκε για την επίτευξη των αναγκαίων οικονομιών κλίμακας και την περιστολή των δαπανών στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η στενότητα του χρόνου, η έλλειψη των απαιτούμενων πόρων αλλά και η απουσία πραγματικής διαβούλευσης,  οδήγησε σε ένα νομοθέτημα , που εξ αρχής παρουσίασε πολλές αρρυθμίες και τούτο αποδεικνύεται, από τις πολλές διορθωτικές αλλαγές που έχουν γίνει ή σχεδιάζονται ακόμη και σήμερα να γίνουν. 

  Μια από τις σημαντικότερες αστοχίες του Ν.3852/10 , ήταν η χάραξη των νέων διοικητικών ορίων που προέκυψε από την υποχρεωτική συνένωση Δήμων και Κοινοτήτων. Τρανό παράδειγμα , η περίπτωση της Λέσβου , που δυστυχώς υιοθετήθηκε το δογματικό  ‘’κάθε νησί και Δήμος’’, του τότε υπουργού Εσωτερικών κ. Ραγκούση, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες ενός τόσο μεγάλου, σε έκταση, νησιού.

Ακόμη και η επιστημονικά τεκμηριωμένη (με τα δεδομένα της προ κρίσης  περιόδου)  μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης τελικά απορρίφθηκε, παρότι  βασιζόταν κατά κύριο λόγο σε μια εξελιγμένη μορφή της παλιάς διοικητικής  διαίρεσης της χώρας σε επαρχίες, με την όσο το δυνατό μεγαλύτερη ομοιογένεια σε κοινωνικά, οικονομικά , γεωγραφικά και μια σειρά από άλλα χαρακτηριστικά. Από τότε , η διάσπαση του Δήμου , αποτελεί ιερό δισκοπότηρο  για τους κατοίκους  της πολύπαθης Λέσβου.

Κατά καιρούς  υπήρξαν προσπάθειες, από παράγοντες και φορείς του νησιού, για την επίτευξη  του παραπάνω στόχου, οι οποίες όμως ουδέποτε έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και πως αλήθεια να προκύψει αυτό το αποτέλεσμα, όταν οι προσπάθειες αυτές γίνονταν αποσπασματικά, όση καλή πρόθεση και αν υπήρχε.

Έχοντας ανοίξει εκ νέου λοιπόν, εδώ και περίπου ένα χρόνο, η συζήτηση για τις επερχόμενες αλλαγές στον Καλλικράτη, είμαστε υποχρεωμένοι να μην επαναλάβουμε λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος και να στοχεύσουμε σε μια ρεαλιστική λύση, η οποία δεν θα επιτρέπει σε κανέναν να την υπονομεύσει, μακριά από δογματισμούς , μικροπολιτικά και τοπικιστικά συμφέροντα.

Η εμπειρία των οκτώ ετών υπό τη νέα μορφή διοίκησης, οι προβλέψεις της (έστω και μη αναθεωρημένης) μελέτης του ΙΤΑ, οι πολυεπίπεδες διαφορές που έχουν εντοπιστεί στην επικράτεια της Λέσβου αλλά και τα τυχόν λάθη που έχουν πραγματοποιηθεί, πρέπει να αποτελέσουν βάση για ένα ειλικρινή διάλογο που θα επιφέρει μια ρεαλιστική και όσο το δυνατόν, κοινά αποδεκτή λύση με γνώμονα την αρχή της εγγύτητας, των παρεχόμενων προς τον πολίτη, υπηρεσιών.

 Με βάση αυτή την αρχή βέβαια, θα πρέπει να διασφαλιστεί και ο ρόλος που θα διαδραματίσουν οι Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες , αφού ανέκαθεν αποτελούσαν  το συνδετικό κρίκο μεταξύ διοίκησης και πολίτη. Και αν πράγματι, θέλουμε να δημιουργηθούν ισχυροί θεσμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από τους πυλώνες της, που δεν είναι άλλοι από τις κοινότητες.

Κοινοτικά συμβούλια με ισχυρή λαϊκή εντολή, διακριτές αρμοδιότητες και πόρους , θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην άμεση  αντιμετώπιση των ζητημάτων της καθημερινότητας και θα αποκαταστήσουν κατά ένα μεγάλο ποσοστό την χαμένη εμπιστοσύνη των πολιτών, απέναντι στους θεσμούς.

Υπό την έννοια αυτή, το δίπτυχο  ‘’ Ισχυροί Δήμοι,  Ισχυρές Κοινότητες’’ δύναται να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος του διεκδικητικού μας πλαισίου και να λάβει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, ώστε να μην αναθεματίζουμε μελλοντικά το αποτέλεσμα που θα προκύψει. Είναι ώρα ευθύνης  την οποία πρέπει να επωμιστούμε και σε καμία περίπτωση  δεν νοείται , να τη μετακυλήσουμε στις επόμενες γενιές.

Ο Πρ. Συνάνης είναι συντονιστής του δικτύου κοινοτήτων του Δήμου Λέσβου