Συνοπτική ιστορία της τέχνης του έντυπου ελληνικού βιβλίου από τον 15ο έως τον 20ό αιώνα
Επιμέλεια - Κείμενα: Γιώργος Ματθιόπουλος
Πρόλογος: Δημήτρης Αρβανίτης
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης - Εταιρεία Ελληνικών Τυπογραφικών Στοιχείων
Ηράκλειο 2009, σελ. 594 (24 Χ 34 cm, έγχρωμο)

«Το βιβλίο που μας προσφέρει ο Γιώργος Ματθιόπουλος επιδέχεται πολλές διαφορετικές αναγνώσεις. Ακόμα και ο τρόπος της σύνθεσής του προσφέρεται σε όποιον επιθυμεί να μελετήσει είτε το ιστορικό μέρος και τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες μέσα στις οποίες διαμορφώνεται η Ελληνική Τυπογραφία, είτε να παρατηρήσει σχολαστικά τα σχεδιαστικά και φωτογραφικά παραδείγματα που συνθέτουν μια σπάνια για την Ελληνική Βιβλιογραφία εικόνα της τεχνικής εξέλιξης και των ιδιαιτεροτήτων της τυπογραφίας μας. Η τυπογραφία διδάσκει, εκπαιδεύει και μεταδίδει τη γνώση»., γράφει στον πρόλογό του ο Δημήτρης Αρβανίτης, σχεδιαστής, μέλος της Alliance Graphique Internationale.
Πρόκειται για μια καταπληκτική έκδοση από κάθε άποψη, που δίνει μια πανοραμική επισκόπηση της ελληνικής τυπογραφίας στη διάρκεια έξι αιώνων και απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό, πέρα από τους ειδικούς μελετητές της ιστορίας της τυπογραφίας, που ενδιαφέρεται για τις πολύμορφες εκφάνσεις του νεοελληνικού πολιτισμού, καθώς και στους πολυάριθμους νέους επαγγελματίες του χώρου των γραφικών τεχνών. Με έγχρωμο φωτογραφικό υλικό από εξώφυλλα και σελίδες εκατοντάδων βιβλίων που καλύπτει όλο το φάσμα της ιστορίας του βιβλίου, με κείμενα που προσεγγίζουν την ιστορία του μέσα από την αφήγηση της κοινωνικής, οικονομικής και μορφολογικής εξέλιξής του, με λήμματα για σημαντικούς τυπογράφους και εκδότες, καθώς και με μια σύντομη εικονογραφημένη περιγραφή της εκτυπωτικής τεχνολογίας πριν την ηλεκτρονική επανάσταση, το παρόν λεύκωμα φιλοδοξεί να ανοίξει το δρόμο για μια ευρύτερη κατανόηση της αισθητικής της ελληνικής τυπογραφίας τού «χθες» που θα βοηθήσει τον αναγνώστη να αξιολογεί τις επιλογές τού «σήμερα».
Η έκδοση χωρίζεται σε δύο μεγάλα μέρη. Στο πρώτο παρουσιάζεται ένα εικονογραφημένο ανθολόγιο και στο δεύτερο οι σημαντικότεροι τυπογράφοι και εκδότες ελληνικών βιβλίων από τα πρώτα ελληνικά τυπογραφικά μέχρι τους εκδοτικούς οίκους «Πυρσός», «Ίκαρος» και «Τα Νέα Βιβλία».
Προηγείται ένα πολύ κατατοπιστικό κεφάλαιο με τίτλο «Πέντε αιώνες ελληνικού βιβλίου», ενώ στο επιλογικό κεφάλαιο παρουσιάζεται «Η τυπογραφική τεχνολογία» (τυπογραφικά στοιχεία, τυπογραφικό πιεστήριο, εκμηχάνιση παραγωγής, περιστροφικά ταχυπιεστήρια, ξυλογραφία, χαλκογραφία, λιθογραφία και άλλα).
Το κεφάλαιο για το ελληνικό βιβλίο περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια:
Η τυπογραφία της Αναγέννησης, Οι απαρχές της ελληνικής τυπογραφίας στην Ιταλία, Η ελληνική τυπογραφία πέραν των Άλπεων, Οι ελληνικές εκδόσεις του 17ου αιώνα, Οι ριζικές αλλαγές του ευρωπαϊκού 18ου αιώνα και η ελληνική τυπογραφία, Τα ελληνικά τυπογραφεία του Διαφωτισμού, Τα τυπογραφεία της Ελληνικής Επανάστασης, Οι ευρωπαϊκές ελληνικές εκδόσεις του 19ου αιώνα, Οι εκδόσεις του 19ου αιώνα στο ελληνικό βασίλειο, Το ελληνικό βιβλίο έως τα μέσα του 20ού αιώνα
Ο επιμελητής της έκδοσης, καθηγητής Γιώργος Ματθιόπουλος, σημειώνει στην εισαγωγή του: «Η μεγαλύτερη επιτυχία της παρούσας προσπάθειας θα είναι να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση καλύτερων και πληρέστερων εκδόσεων της ιστορίας του ελληνικού βιβλίου, που θα σηματοδοτούν το αυξημένο ενδιαφέρον των νεώτερων μελετητών και την ανάγκη, τόσο των επαγγελματιών του χώρου της γραφιστικής δημιουργίας, όσο και του ευρύτερου αναγνωστικού κοινού, να αυξήσει τις γνώσεις του ποσοτικά και ποιοτικά.»