Να ‘τος κι ο Αύγουστος, ο ωραίος έφηβος μήνας των σύκων και των σταφυλιών, του φεγγαριού και των δροσερών μελτεμιών, της χαράς των νησιών μας, που, έχοντας στις καρδιές τους θρονιασμένη την πανανθρώπινη μάνα, τη γλυκιά Παναγιά, της αναπέμπουν λατρευτικά τροπάρια και ταπεινές προσευχές , σαν να απευθύνονται στο πιο οικείο πρόσωπο της ζωής τους.
Κι αλήθεια, αναρωτιέται κανείς, υπάρχουν πουθενά στη γη, έξω απ’ τον καθαυτό ελλαδικό χώρο, άγιος ή αγία, που να είναι τόσο σφιχτά δεμένοι με την προσωπική ιστορία του καθενός μας, απ’ την εποχή των παιδικών χρόνων ως τα χρόνια της ωριμότητας και του ψυχικού καμάτου; Η γλυκύτατη μορφή της Παναγιάς, παρόλο ότι, σαν ιστορικό πρόσωπο, έζησε σε μέρη ξένα κι άγνωστα για τον ταπεινό Έλληνα, εντούτοις, απ’ την πρώτη αναφορά της σαν μάνας του Θεανθρώπου, σαν μιας γυναίκας που πόνεσε πολύ για τον μονάκριβό της, πήρε περίοπτη θέση στον κύκλο της καθημερινότητας του. Γιατί δεν ήταν μύθος. Δεν ήταν κάτι ξένο κι άγνωστο της τρέχουσας ζωής. Ήταν ένα πλάσμα της ίδιας του της οικογένειας, του ίδιου του σπιτιού, μπορούσε να παρακολουθήσει τον σπαραγμό της κάτω απ’ τον Σταυρό σαν να ήταν σπαραγμός δικός του, όταν κι εκείνος έκλαιγε σε παρόμοιες συμφορές για δικά του παιδιά. Και την έκανε έτσι μέλος της οικογένειάς του, δίνοντάς της πρώτη θέση στο εικονοστάσι του. Κι όταν κάποτε τον στρίμωξαν πολεμικές απειλές θανάτου κι ολοκληρωτικής καταστροφής, σ’ Εκείνην έστρεψε το βλέμμα για βοήθεια, ψάλλοντας «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ». Κι αργότερα, πολύ αργότερα, όταν πάλι μαύρα σύννεφα πήγαν να καλύψουν τον ουρανό της πατρίδας, η φαντασία του μονάχα Εκείνην οραματίστηκε να περιτρέχει τα βουνά και τα λαγκάδια για την προστασία και σωτηρία των παιδιών του, παρακαλώντας την για τη νίκη «κατά των βαρβάρων».
Αυτά τα παρακάλια έγιναν μόνιμη επίκληση προς τη μεγαλοσύνη της, προς το καθαγιασμένο της πρόσωπο. Και παίρνουν συγκεκριμένο και αποκλειστικό χαρακτήρα τον Αύγουστο κάθε χρόνου, βοηθώντας τα μάτια της κάθε ψυχής, πιστών και απίστων, να στρέφουν το βλέμμα προς το πρόσωπό της και να την χαιρετήσουν, προσδοκώντας ο καθένας έστω κι ένα ελάχιστο μόριο ελπίδας για το αύριο του. Κι αντιλαλούν οι αυγουστιανές εκκλησιές: «Ου σιωπήσωμεν ποτέ Θεοτόκε τας δυναστείας σου λαλείν οι ανάξιοι…» και: «Προστασίαν και σκέπην ζωης εμής τιθημι…» και: «Ελέους πηγή του κόσμου καταφύγιον…» και: «Η ελπίδα και στήριγμα και της σωτηρίας τείχος ακράδαντον…»
Στη Λέσβο, εκτός απ’ την Αγιασώτισσα και την Πετριανή Παναγιά, υπάρχει κι η Παναγιά του Πυργιού, του μικρού ψαριανού χωριού στον Κόλπο της Γέρας, που πανηγυρίζει κάθε Δεκαπενταύγουστο, την ανεύρεση της άγιας εικόνας στη θάλασσα, φορτωμένης όστρακα θαλασσινά: στρείδια και μύδια κι αχιβάδες και φούσκες και πίνες και σωλήνες. Η μικρή εκκλησιά συνδέεται με πολλές παιδικές αναμνήσεις των Μυτιληνιών. Αυτές τις αναμνήσεις θέλησε να ζωντανέψει η «Λεσβιακή Παροικία» Αθηνών, οργανώνοντας κάθε χρόνο για τα μέλη της, που παραθερίζουν στο νησί, και για τους φίλους της, όπου κι αν βρίσκονται κι όπου κι αν κάνουν τις διακοπές τους, μια σεμνή συμμετοχή στον παρακλητικό κανόνα, για να ψάλλουν όλοι μαζί το «Διάσωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκε», πιστεύοντας στις σωστικές της δυνάμεις ιδιαίτερα τώρα, στις δύσκολες εποχές που ζει η φτωχή μας πατρίδα. Η εκδήλωση αυτή, που πραγματοποιείται κάθε Αύγουστο, πάνω από είκοσι χρόνια, έχει πάρει πια θεσμικό χαρακτήρα, κι αποτελεί μια ταπεινή και σεμνή προσκυνηματική έκφραση της χριστιανικής πίστης.

Υ.Γ. Η παραπάνω εκδήλωση της «Λεσβιακής Παροικίας», θα πραγματοποιηθεί φέτος, με τη συμπαράσταση πάντα του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη μας κ.κ. Ιακώβου, την Πέμπτη 4 Αυγούστου, στις 6.30 το απόγευμα, στην Παναγιά την Πυργιανή.