Τη συζήτηση για το κατά πόσο πρέπει να δίνεται θρησκευτικός όρκος σε θεσμικές διαδικασίες, ανοίγει εκ νέου ο Βασίλης Τεντόμας, που ενόψει της σημερινής ορκωμοσίας του Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου, δηλώνει ότι ο ίδιος δεν θέλει να αποκαλύψει τη θρησκευτική του ταυτότητα, υπενθυμίζοντας ταυτόχρονα το πάγιο αίτημα της Αριστεράς (και όχι μόνο) για διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους. Η παρέμβαση του περιφερειακού συμβούλου, αναμένεται να γίνει αποδεκτή απ’ τον Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου, ενώ το ίδιο θέμα έχει συνδεθεί και στο παρελθόν, με το νομό Λέσβου, αφού είναι γνωστές οι απόψεις του βουλευτή και Υπουργού Νίκου Σηφουνάκη.

Πάντως, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτό, που με αφορμή το θέμα της ορκωμοσίας των εκλεγέντων, μας θυμίζει, μεταξύ άλλων, ο Ανδρέας Αργυρόπουλος, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. Ότι δηλαδή την παράδοση της ορκωμοσίας, δεν την επέβαλε η Εκκλησία, που δεν έχει κανένα πρόβλημα αν καταργηθεί, αλλά η Βαυαροκρατία, με το σκεπτικό να εκμεταλλευτεί τα θρήσκα αισθήματα των Ελλήνων, στο βωμό της αλήθειας.

Πολιτικός όρκος - δήλωση
Μνεία στην εγκύκλιο με την οποία θα γίνει σήμερα η τελετή ορκωμοσίας του Περιφερειακού Συμβουλίου Βορείου Αιγαίου, κάνει ο Βασίλης Τεντόμας, με επιστολή του στον νέο Περιφερειάρχη, καλώντας το Νάσο Γιακαλή να μην τον υποχρεώσει σε αποκάλυψη της θρησκευτικής του ταυτότητας.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, στη διαδικασία της ορκωμοσίας, διακρίνονται τρία είδη όρκων: αυτόν που δίνουν όσοι επιθυμούν όρκο ενώπιον του Ιερού Ευαγγελίου, αυτόν που δίνουν αλλόθρησκοι ενώπιον του δικού τους ιερού κειμένου και αυτόν που δίνουν όσοι δεν πιστεύουν σε καμία θρησκεία ή πιστεύουν σε θρησκεία που δεν επιτρέπει όρκο.
«Με τον τρόπο αυτό, η εγκύκλιος υποχρεώνει τον ορκιζόμενο περιφερειακό σύμβουλο να δηλώσει υποχρεωτικά τα θρησκευτικά του “πιστεύω”» επισημαίνει ο κ. Τεντόμας, που δεν αποδέχεται, όπως σημειώνει, «την υποχρέωση παρόμοιας δήλωσης» και ζητά απ’ τον Περιφερειάρχη να φροντίσει ώστε το σχετικό πρακτικό ορκωμοσίας να έχει παράγραφο που να αναφέρει: «Ο Βασίλης Τεντόμας, περιφερειακός σύμβουλος, δήλωσε ότι αρνείται να αποδεχτεί την υποχρέωση υποβολής δήλωσης των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, αρνείται την ανάμειξη της Εκκλησίας σε καθαρά θεσμικές λειτουργίες του Κράτους και δήλωσε τα αναφερόμενα στον όρκο, στην τιμή και στη συνείδησή του, με τον εξής τρόπο: Δηλώνω στην τιμή και στη συνείδησή μου, να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου.».
Η παραπάνω στάση, ο ίδιος ζητά να μην εκληφθεί για κανένα λόγο, ως έλλειψη σεβασμού στην Εκκλησία και στους εκπροσώπους της, αλλά επιβάλλεται από τη σταθερή πεποίθησή του, ότι «επί τέλους πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός Κράτους και Εκκλησίας, που σημαίνει και  μη ανάμειξη εκκλησιαστικών θεσμών και προσώπων σε καθαρά πολιτικές-θεσμικές λειτουργίες του κράτους.».

Κανένα πρόβλημα…
Απ’ την πλευρά του, ο Νάσος Γιακαλής που σήμερα θα διαβάσει τον όρκο όπως και τη δήλωση για όποιον δεν θέλει να ορκιστεί στο Ευαγγέλιο, δηλώνει πως είναι σεβαστές όλες οι απόψεις και δεν υπάρχει απολύτως κανένα πρόβλημα στο να ικανοποιηθεί το αίτημα του Βασίλη Τεντόμα.
Στο σημερινό τελετουργικό αναμένεται μετά την ορκωμοσία, που ενδεχομένως να καθυστερήσει για λίγα λεπτά εξαιτίας της άφιξης της πτήσης απ’ τη Λήμνο, να μιλήσει ο Περιφερειάρχης για τον καινούργιο θεσμό και τους στόχους που θα θέσει.
Ανάλογες διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον όρκο, έχουν ήδη γίνει και από άλλους εκλεγέντες περιφερειακούς συμβούλους, στην υπόλοιπη χώρα (π.χ. στην Περιφέρεια Πελοποννήσου) σε μια προσπάθεια φορέων της Αριστεράς, να τονίσουν την ανάγκη διαχωρισμού της Εκκλησίας απ’ την Πολιτεία. 
Η ισχύουσα νομοθεσία παρέχει τη δυνατότητα σε όποιον το επιθυμεί, να μη δίνει θρησκευτικό όρκο στα δικαστήρια ή στις υπηρεσίες, ή να δηλώσει ότι δεν πιστεύει σε καμία θρησκεία κι είναι άθεος. Η αποκάλυψη όμως της θρησκευτικής ταυτότητας, έχει κριθεί και θεωρείται απ’ το ευρωπαϊκό δικαστήριο, ως παραβίαση της θρησκευτικής ελευθερίας του ατόμου και ήδη στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης, έχουν ληφθεί και εφαρμόζονται αποφάσεις, σύμφωνα με τις οποίες, δεν χρειάζεται να αποκαλύψει κανείς τι θεό πιστεύει. Στη χώρα μας, παρότι η κατάσταση είναι πιο πολύπλοκη εξαιτίας και των στενών δεσμών μεταξύ Εκκλησίας και Κράτους, στην τελευταία ορκωμοσία τους στη Βουλή, υπήρξαν βουλευτές πιστοί στο θρησκευτικό όρκο, ορισμένοι που δεν σήκωσαν το χέρι τους στη διάρκεια της διαδικασίας, και αρκετοί που δεν παρέστησαν, ενώ είναι γνωστό πως ο βουλευτής του νομού Λέσβου, Νίκος Σηφουνάκης, δεν έδωσε θρησκευτικό όρκο, αναλαμβάνοντας τα κυβερνητικά του καθήκοντα. 

…και για την Εκκλησία
«Δικαίωμα του κάθε πολίτη, είναι να μην δηλώνει τις θρησκευτικές του αρχές και πεποιθήσεις», τονίζει σχετικά ο Ανδρέας Αργυρόπουλος, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, προσθέτοντας ότι «όπως έχει δηλώσει και ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, ήδη από τις 28.12.2008, η κατάργηση του θρησκευτικού όρκου δεν δημιουργεί πρόβλημα στην Εκκλησία.».
Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στην «Καθημερινή» της Κυριακής, ο κ. Ιερώνυμος είχε διαμηνύσει πως «η κατάργηση του θρησκευτικού όρκου δεν δημιουργεί πρόβλημα στην Εκκλησία», ενώ ο Αρχιεπίσκοπος, απαντώντας στο ερώτημα αν η Εκκλησία πρέπει να επανεξετάσει το θέμα του θρησκευτικού όρκου που δίνουν πολιτικοί και κρατικοί λειτουργοί, είχε πει ότι «αντιθέτως είναι συνέπεια της διδασκαλίας της, σύμφωνα με την οποία το ναι πρέπει να είναι ναι και το όχι, όχι».
Ο κ. Αργυρόπουλος συμπλήρωσε ότι αυτό το ίδιο συμπέρασμα, προκύπτει και από την Παλαιά Διαθήκη αλλά και από την Καινή Διαθήκη, όπου ο Χριστός ο ίδιος λέει «Εγώ, όμως, σας λέω να μην ορκίζεστε καθόλου…». Την ίδια προτροπή με το Χριστό, δίνει και ο Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, ενώ μεγάλοι Πατέρες της  Εκκλησίας απορρίπτουν κατηγορηματικά τη χρήση του όρκου.

Κατάλοιπο… Βαυαροκρατίας
Η διαδικασία του όρκου, επιβλήθηκε επί βαυαροκρατίας, όχι από την Εκκλησία, αλλά απ’ τον Όθωνα και επί αντιβασιλείας του Μάουερ, που ήταν προτεστάντης. Αυτοί το έκαναν με το σκεπτικό να αξιοποιήσουν το θρησκευτικό αίσθημα προς εξαναγκασμό της αλήθειας. «Έκτοτε κατέληξε να αποτελεί παράδοση» ανέφερε ο κ. Αργυρόπουλος, διευκρινίζοντας πως «και το Συμβούλιο της Επικρατείας δίνει το δικαίωμα να αρνηθεί κάποιος να ορκιστεί αν επικαλείται λόγους θρησκευτικής συνείδησης, και μάλιστα έχει δικαιωθεί και φοιτητής της Θεολογίας, που αρνήθηκε να ορκιστεί για θρησκευτικούς λόγους.».
«Αν είχαν μία συνέπεια όλοι αυτοί που τόσα χρόνια ορκίζονται, δεν θα είχαμε αυτά τα αδιέξοδα στην πολιτική», επισήμανε ο ίδιος, που καταλήγοντας, υποστήριξε ότι «αυτό δείχνει πως πολλές φορές αυτοί που κραυγάζουν και υπεραμύνονται για το τυπικό της υποθέσεως, αυτών των τελετών ορκωμοσίας, στην πράξη αποδεικνύεται ότι απέχουν πολλοί απ’ την ορθοπραξία.».
Απ’ την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Ένωσης Θεολόγων Νομού Λέσβου, Παναγιώτης Τσαγκάρης, επισήμανε πως «επί της ουσίας έχουν ήδη χωρίσει οι ρόλοι Εκκλησίας και Κράτους, οι οποίοι και είναι απόλυτα διακριτοί. Οπότε θέματα όπως αυτά για την ορκωμοσία, είναι καθαρά τυπικά και ο καθένας μπορεί να κάνει ό,τι νομίζει.».