Διαδήλωση, συγκέντρωση, πορεία και γενικά οποιαδήποτε μαζική εκδήλωση των πολιτών, δε νοείται χωρίς να σηκωθούν πανώ και πλακάτ και χωρίς να ακουστούν συνθήματα.
Τον καιρό της «αποστασίας» οι χιλιάδες των πολιτών που συγκεντρώνονταν στον «συνήθη τόπο των συγκεντρώσεων», που ήταν γωνία Πανεπιστημίου και Ιπποκράτους, κραύγαζαν πολλά τέτοια συνθήματα, επικρατέστερο από τα οποία ήταν «δε σε θέλει ο λαός - παρ’ τη μάνα σου κι εμπρός».
Αργότερα στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, ΠΑΣΟΚοι, ΚΚΕδες και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις φώναζαν «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ - το ίδιο συνδικάτο». Κατά την πρώτη ΠΑΣΟΚοκρατία το σύνθημα αυτό φυσικά εγκαταλείφτηκε, αργότερα όμως, όταν οι υπεσχημένες «καλύτερες μέρες» δεν ήρθαν, ακούστηκε ένα άλλο, «ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία - εξάρτηση, λιτότητα και φαυλοκρατία».
Ένα σύνθημα για να πιάσει πρέπει οπωσδήποτε να έχει κάποιον εσωτερικό ρυθμό και μέτρο και, ακόμη καλύτερα, ομοιοκαταληξίες. Πολλά συνθήματα έχουν σαφώς ειρωνικό χαρακτήρα, όπως το «τρεις κι εξήντα παίρνετε - και τον κόσμο δέρνετε», που απευθύνεται προς τα όργανα τάξεως, όταν δείχνουν υπερβάλλοντα ζήλον, άλλα όμως είναι καθαρώς υβριστικά, τα οποία να μου επιτρέψετε να μην τα μεταφέρω εδώ αυτούσια, γιατί δεν είναι στο στυλ της γραφής μου, αλλά να δώσω περιληπτικά το νόημά τους.

Βεβαίως από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και από τις σελίδες πολλών εντύπων, γίνονται καθημερινά εμπεριστατωμένες και εμβριθείς αναλύσεις των δρωμένων, αλλά ο νοήμων ακροατής ή τηλεθεατής ή αναγνώστης διαισθάνεται πως κάτι του κρύβουν, πως κάτι παρασιωπούν, ενώ κάτι άλλα τα υπερτονίζουν. Και αυτό δεν περιορίζεται μόνο στην πολιτική. Αφορά γενικώς την ενημέρωση του κοινού. Για παράδειγμα στην Ελλάδα (αυτή την εξευτελισμένη χώρα των τεμπέληδων, αυτό το διεφθαρμένο κράτος, όπως το χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός του) γίνονται παρ’ όλα αυτά πολύ σπουδαία πράγματα. Σε πολλά Πανεπιστήμια, της Κρήτης, της Θεσσαλονίκης, των Ιωαννίνων, γίνονται πρωτοποριακές έρευνες, με διεθνή απήχηση.
Πολλοί αγρότες με δικιά τους πρωτοβουλία και χωρίς καμμιά κρατική ενίσχυση ή επιδότηση, αλλάζουν τις παραδοσιακές καλλιέργειες με άλλες πιο αποδοτικές. Βιοτέχνες κατασκευάζουν, με πρωτόγονα μέσα, ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, για να μη μιλήσω για τις άπειρες και υψηλού επιπέδου πολιτιστικές εκδηλώσεις, που γίνονται σε κάθε γωνιά της ελληνικής γης. Ε, λοιπόν γι’ αυτά τα θαυμάσια επιτεύγματα οι α… ρ… κ… (παραλείπονται τρεις λέξεις) δημοσιογράφοι δε λένε συνήθως τίποτα (δεν «πουλάνε», όπως φαίνεται). Αντίθετα θα προβάλουν ό,τι δυσάρεστο και απεχθές συμβαίνει: από θεομηνίες και δυστυχήματα, έως εγκλήματα, καταχρήσεις και σκάνδαλα.

Δεν ανήκω στην κατηγορία των συνομωσιολογούντων, αλλά η συμπεριφορά αυτή είναι τόσο ενορχηστρωμένη, ώστε με βάζει στον πειρασμό να υποπτευθώ πως σε κάποιους συμφέρει να είναι οι πολίτες περίφοβοι, να νιώθουν ανασφάλεια και δέος μπροστά στο μέλλον, γιατί έτσι χειραγωγούνται πιο εύκολα.
Ο λαός, με το αλάνθαστο κριτήριό του, έχει αρχίσει να υποπτεύεται πως κάποιο λάκκο έχει η φάβα, αναφορικά με τον ρόλο των Μ.Μ.Ε. (το οποίο αρκτικόλεξο σημαίνει Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, μπορεί όμως και να σημαίνει Μέσα Μαζικού Εκμαυλισμού) και αναζητεί να τα υποκαταστήσει.
Πώς έγινε αυτό;
Πριν από τρεις δεκαετίες αυτό θα ήταν αδύνατο. Έλα όμως που τα πράγματα αλλάζουν και μάλιστα με ραγδαίους ρυθμούς. Η Πληροφορική έχει μεταμορφώσει το χαρακτήρα της επικοινωνίας. Εκτός του ότι λειτουργούν στο διαδίκτυο αληθινές τηλεοράσεις, όπως η θαυμάσια TVXS (=TV Χωρίς Σύνορα) του Στέλιου Κούλογλου, υπάρχουν εξαιρετικοί ιστότοποι ενημέρωσης, όπως το PROTAGON, το ANTIBAROΝ και άλλοι πολλοί.
Έχουμε εξάλλου τα διάφορα Facebook ή Twiter ή άλλους ιστότοπους, αλλά και τα κινητά τηλέφωνα, που από τον καιρό των διαδηλώσεων για τις φωτιές στην Πάρνηθα και την Ηλεία πριν από πέντε χρόνια, ως τις περσινές και φετινές εξεγέρσεις στις αραβικές χώρες, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο κινητοποιώντας εν ριπή οφθαλμού χιλιάδες πολίτες.

Η νεολαία (έχω στο νου μου τις δεκαπεντάχρονες εγγόνες μου, που παίζουν στα δάχτυλα την καινούργια τεχνολογία) αυτό το έχει καταλάβει από καιρό, αλλά το αποφασιστικό βήμα θα γίνει όταν οι ώριμοι άνθρωποι θα αποφασίσουν να μην ανήκουν στους «“αναλφάβητους” του 21ου αιώνα» και υιοθετήσουν την ενασχόληση με την πληροφορική. Όταν αντί να κάθονται στον καναπέ και να καταναλώνουν αποχαυνωμένοι το κουτόχορτο που τους σερβίρουν τα Μ.Μ.Ε., καθίσουν μπροστά στον υπολογιστή τους και μπούνε στον απέραντο, αχανή και μαγευτικό κόσμο του διαδικτύου. Έχω δυο παραδείγματα στο νου μου: Το ένα παγκόσμιας εμβέλειας, αφού αφορά τον Πορτογάλο Νομπελίστα Ζοζέ Σαραμάγκου, ο οποίος σε ηλικία εβδομήντα ετών έμαθε να χειρίζεται τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και δημιούργησε δικό του ιστότοπο. Το άλλο, τοπικού χαρακτήρα, που εντόπισα στην Αίγινα. Εκεί λοιπόν γνώρισα μια σεβαστή δέσποινα των γραμμάτων και της ιστορίας, τη Γωγώ Κουλικούρδη, η οποία σε ηλικία εβδομήντα, επίσης, ετών αγόρασε υπολογιστή, έμαθε να τον χειρίζεται και έγραψε σ’ αυτόν τα τρία τελευταία βιβλία της.
Ας γυρίσουμε λοιπόν την πλάτη (κυριολεκτικά) στην τηλεόραση κι ας ενστερνιστούμε τη νέα τεχνολογία. Τουλάχιστο δε θα μας δουλεύουν.