Επειδή η σημερινή κρίση ξεκίνησε από την ασυδοσία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ας δούμε πόσο εύκολο είναι να αντιστραφεί ένα σχέδιο ασφαλείας και να λειτουργήσει σα σύστημα εισαγωγής της κρίσης μέσα στο ίδιο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Είναι γνωστό ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προσπαθούν να διασπείρουν τον πιστωτικό κίνδυνο. Με την αύξηση, όμως, του μεταξύ τους ανταγωνισμού δημιουργούνται κανιβαλικές τάσεις και ο ένας επιτίθεται στο μερίδιο του άλλου, με αποτέλεσμα να χορηγούν δάνεια χαμηλής φερεγγυότητας στο πλατύ κοινό και στις επιχειρήσεις, ανεβάζοντας τις επισφάλειές τους, ή να πουλάνε τραπεζικά προϊόντα εν δυνάμει τοξικά. Με την αλλαγή της οικονομικής συγκυρίας προς το χειρότερο, τα αυξημένα ενυπόθηκα δάνεια δεν εξυπηρετούνται, καταρρέουν οι τιμές των παράγωγων τίτλων, με αποτέλεσμα όλος αυτός ο μηχανισμός που σχεδιάστηκε για τη διασπορά χρηματοπιστωτικού κινδύνου να λειτουργεί αντίστροφα, σα μηχανισμός διάχυσης της κρίσης μέσα στο ίδιο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το αποτέλεσμα είναι η κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, δηλαδή των τραπεζών, είτε μεμονωμένα όπως της Lehman Brothers, είτε ολόκληρων τραπεζικών συστημάτων, όπως του τραπεζικού συστήματος της Ισλανδίας. Η Lehman Brothers πουλούσε τραπεζικά προϊόντα με αντίκρισμα σε στεγαστικούς τίτλους της αμερικανικής αγοράς. Μιας αγοράς-«φούσκας», που όπως κάθε φούσκα έσκασε, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν τράπεζες και να χάσουν όλοι οι επενδυτές τα χρήματά τους.

Στη χώρα μας προϊόντα τής Lehman Brothers πούλησε η Citibank, με τα περισσότερα «θύματα» συμπολίτες μας από το θεσσαλικό κάμπο. Όταν αρχίζει η κατάρρευση μιας τράπεζας, οι καταθέτες της βρίσκονται σε κατάσταση πανικού. Ο πανικός συνήθως δεν είναι ο καλύτερος σύμβουλος λογικής συμπεριφοράς. Και όμως, εδώ έχουμε τη μοναδική περίπτωση στην οικονομική θεωρία που ο ίδιος ο πανικός δικαιολογεί τον πανικό. Σε αυτή την περίπτωση, όλοι οι καταθέτες προσπαθούν να αποσύρουν όλα τα χρήματά τους, η τράπεζα προκειμένου να αντιμετωπίσει τις μαζικές αναλήψεις ρευστοποιεί τα περιουσιακά της στοιχεία σε χαμηλές τιμές και οδηγείται στην πτώχευση. Όσοι καταθέτες δεν πανικοβλήθηκαν, βρέθηκαν τελικά σε χειρότερη κατάσταση από εκείνους που υπέκυψαν στον πανικό και πρόλαβαν την πτώχευση, χάνοντας ένα μέρος ή και ολόκληρη την κατάθεσή τους.
Η Ισλανδία, μια χώρα 320.000 κατοίκων, κυρίως ψαράδων, ξαφνικά εξελίχθηκε σε τραπεζικό παράδεισο. Μίνι τράπεζες στο Ρέυκιαβικ έστησαν το λεγόμενο «icesave» (οικονομία στον πάγο), ένα ευφάνταστο τραπεζικό προϊόν, προσελκύοντας κυρίως Άγγλους και Δανούς πελάτες δίνοντας για τις καταθέσεις τους υψηλά επιτόκια. Τα λεφτά των καταθετών τα τοποθέτησαν στην αμερικανική αγορά ακινήτων. Έσκασε η φούσκα στις ΗΠΑ και η πρώτη παράπλευρη απώλεια μετά το κανόνι τής Lehman Brothers ήταν το τραπεζικό σύστημα της Ισλανδίας. Ο

ι τράπεζες χρεωκόπησαν, η κυβέρνηση τις κρατικοποίησε και οι Ισλανδοί φορολογούμενοι καλούνται τώρα να πληρώσουν τις ζημιές. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Δανίας αποζημίωσαν τους δικούς τους καταθέτες με περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ και τώρα ζητάνε πίσω τα λεφτά τους από τους Ισλανδούς. Δύο φορές με δημοψήφισμα οι Ισλανδοί απέρριψαν τις πληρωμές και το ζήτημα οδηγείται στα διεθνή δικαστήρια.
Οι δικές μας τράπεζες που έχουν χρηματοδοτηθεί με 104 δισ. ευρώ, είναι οι πλέον κρατικοδίαιτες εταιρείες, κάτι σα ΔΕΚΟ, χωρίς φυσικά να έχει εξαλειφθεί ο κίνδυνος της χρεωκοπίας τους. Είναι άμεσα εξαρτημένες από την ΕΚΤ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), άλλωστε μόνο αυτή τις δανείζει, και κάποια στιγμή πολύ σύντομα θα αρχίσουν να επιστρέφουν τα δανεικά. Τα δύσκολα για αυτές έρχονται όταν λήξει η χρονική περίοδος του μνημονίου και πάψει το Ελληνικό Δημόσιο να τις χρηματοδοτεί. Όσον αφορά στο Ελληνικό Δημόσιο, πρέπει από τώρα να απαντήσει στο ερώτημα, που φυσικά δεν είναι καθόλου ρητορικό: Τι θα γίνει στην περίπτωση που οι χρηματοπιστωτικές αγορές δεν ανταποκριθούν στα αιτήματα χρηματοδότησης του ελληνικού χρέους μετά τη λήξη του μνημονίου; Θα πάμε σε νέο μνημόνιο ή θα κηρύξουμε επίσημα πτώχευση;

Υ.Γ. 1 Τα διλήμματα του Γιώργου: Στις δημοτικές εκλογές μάς έβαλε το δίλημμα «Σγουροκαμίνηδες ή χάος». Τώρα εκβιάζει τους βουλευτές του με το «ή ψηφίζετε ή πέφτουμε». Παλιότερα μας έβαλε το δίλημμα «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα», σύνθημα της Ρόζας Λούξεμπουργκ που επαναλήφθηκε από τον Καστοριάδη. Μετά από όσα έχει κάνει, θυμίζει περισσότερο τον Κόναν τον Βάρβαρο και καθόλου τη Ρόζα.
Υ.Γ. 2 Μοιράζουν απλόχερα σκοτάδι. Τα νέα μνημόνια τα βάφτισαν οδικούς χάρτες.

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
www.vaspik.blogspot.com