Οι εκδόσεις «Άγκυρα» μετά το «Αϊβαλί η πατρίδα μου» και το «Ευλογημένο καταφύγιο» προχώρησαν στην επανέκδοση ενός ακόμα βιβλίου του Φώτη Κόντογλου. Το βιβλίο «Η πονεμένη ρωμιοσύνη» εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1963.
Φώτης Κόντογλου
Φιλολογική επιμέλεια - Διόρθωση κειμένου: Βασίλης Μαλισιόβας
Εκδόσεις Άγκυρα
Αθήνα 2011, σελ. 414
Οι εκδόσεις «Άγκυρα» μετά το «Αϊβαλί η πατρίδα μου» και το «Ευλογημένο καταφύγιο» προχώρησαν στην επανέκδοση ενός ακόμα βιβλίου του Φώτη Κόντογλου. Το βιβλίο «Η πονεμένη ρωμιοσύνη» εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1963. Στην παρούσα νέα έκδοση ο Βασίλης Μαλισιόβας που ανέλαβε τη φιλολογική επιμέλεια, έκανε ορισμένες ορθογραφικές αλλαγές που έκρινε αναγκαίες, αφού στο αρχικό κείμενο υπήρχαν πάμπολλες γραφές που εδώ και 30 χρόνια δεν ισχύουν πλέον, καθώς και πολλές ορθογραφικές ασυνέπειες μέσα στο ίδιο κείμενο.
Στο βιβλίο στεγάζονται 39 κείμενα του Φώτη Κόντογλου για πρόσωπα και πράγματα της ελληνικής Ιστορίας. Ανάμεσά τους, και το κείμενο με τον τίτλο «Η Μυτιλήνη γενουβέζικη και τουρκεμένη». Μερικοί άλλοι τίτλοι είναι: «Η Αγιά Σοφιά και τα μωσαϊκά της», «Βασίλειος ο Μακεδών», «Μιχαήλ Ακομινάτος, το θρηνητικό τρυγόνι της αιώνιας Αθήνας», «Θρηνητικό συναξάρι του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου», «Η Πόλις εάλω!», «Η μελαγχολία των Παλαιολόγων», «Η ρωμαίικη ζωγραφική, η καταφρονεμένη», «Οι θησαυροί της αγιογραφίας μας», «Οι ταπεινοί αγιογράφοι της Τουρκοκρατίας», «Η ναυμαχία τού Τσεσμέ», «Μπαρμπαρόσας, ο φοβερός αρχικουρσάρος», «Οι Νεομάρτυρες, η δόξα της Εκκλησίας μας», «Η αγιασμένη Επανάσταση», «Ιερά ολοκαυτώματα. Μάρτυρες στον Μεγάλον Αγώνα», «Έλληνες και Τούρκοι», «Η Κύπρος και η παράδοσή της», «Τα έμορφα τραγούδια μας, η αναπνοή της φυλής μας» κ.ά..
Τα κείμενα πλαισιώνονται με ζωγραφιές του ίδιου του συγγραφέα.
Παραθέτω ένα απόσπασμα: «[…] Τα έθνη που ξαγοράζουνε κάθε ώρα της ζωής τους με αίμα και μ’ αγωνία, πλουτίζονται με πνευματικές χάρες που δεν τις γνωρίζουνε οι καλοπερασμένοι λαοί. Αυτοί απομένουνε φτωχοί από πνευματικούς θησαυρούς κι από ανθρωπιά, γιατί η καλοπέραση κάνει χοντροειδή τον μέσα άνθρωπο. Ενώ ο πόνος κατεργάζεται τους λαούς και τους καθαρίζει, όπως καθαρίζεται το χρυσάφι με φωτιά μέσα στο χωνευτήρι. Για τούτο η δυστυχισμένη Ρωμιοσύνη στολίστηκε με κάποια αμάραντα άνθη, που δεν τ’ αξιωθήκανε οι μεγάλοι κι οι τρανοί λαοί της γης […]»