Θανάσης Βακαλιός
Εκδόσεις Επίκεντρο
Αθήνα 2010, σελ. 480

Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας μελετά ένα κρίσιμο πρόβλημα, αυτό της σχέσης πολιτικής και ηθικής, της ατομικής και συλλογικής ηθικής. Ο προβληματισμός που διαπερνά όλο το βιβλίο, με την αναγκαία αναφορική τεκμηρίωση, απευθύνεται, κατ’ εξοχήν, στους ανθρώπους της Αριστεράς που έχουν απορρίψει το σταλινισμό και αναζητούν τη δική τους σύγχρονη αριστερή ριζοσπαστική ιδεολογική ταυτότητα, μέρος της οποίας αποτελεί και η ηθική της ταυτότητα. Γενικότερα, απευθύνεται σε κάθε αριστερό με κριτικό πνεύμα, κάθε πολιτικής και ιδεολογικής απόχρωσης. Πρόκειται επίσης για ένα μελέτημα που ενδιαφέρει όσους ερευνητικά ασχολούνται ή θέλουν να ασχοληθούν με τα θέματα της ηθικής σε φιλοσοφικό και κοινωνιολογικό επίπεδο.
Όπως σημειώνεται στο βιβλίο, το πρόβλημα της ηθικής ταυτότητας της Αριστεράς σε θεωρητικό και πραγματολογικό επίπεδο είναι συνολικά αδιερεύνητο. Οι μελέτες που κατά καιρούς υπήρξαν ανέφεραν μόνο ορισμένες πλευρές του θέματος, κυρίως σε ό,τι αφορά στις αντιξοότητες και τις κατάφωρες παραβιάσεις από το σταλινικό καθεστώς βασικών ηθικών αρχών και αξιών της Αριστεράς, σε καθαρά θεωρητικό και ιδεολογικό επίπεδο. Δε διέθεταν, όμως, τη διάθεση ή την τόλμη ανάδειξης της διαλεκτικής έντασης της σχέσης ανθρωπισμού και ταξικής πάλης, και ως εκ τούτου της σχέσης μαρξιστικής ηθικής και ηθικής της Αριστεράς.