Σοβαρές πιθανότητες η Λέσβος να μην αποτελέσει εξαίρεση στα κυβερνητικά σχέδια για τον «Καλλικράτη», που ορίζουν κάθε νησί να γίνει κι ένας δήμος, έχουν ενσκήψει το τελευταίο διάστημα, εντείνοντας την ανησυχία πως το τελικό προϊόν της διοικητικής μεταρρύθμισης θα είναι για το νησί ένα τεράστιο αυτοδιοικητικό έκτρωμα! Ή, ακόμη καλύτερα, ένα υδροκέφαλο σχήμα, που ποσώς θα απέχει από τον ορισμό της αυτοδιοίκησης, αλλά θα παραπέμπει διοικητικά σε ό,τι πιο συγκεντρωτικό μπορεί να δημιουργηθεί.
Η προοπτική να λειτουργήσει σε ένα νησί συνολικής έκτασης 1.636 τετραγωνικών χιλιομέτρων και 100.000 κατοίκων ένας μόνο δήμος, προκαλεί πανικό στους αυτοδιοικητικούς, ενώ ήδη οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ δηλώνουν πως θα αντιδράσουν δυναμικά. Πάντως προς το παρόν δεν υπάρχει, αν και οι συνθήκες το επιβάλλουν, οργανωμένη αντίδραση απ’ τα συλλογικά όργανα της αυτοδιοίκησης και τους τοπικούς φορείς, αν και είναι γνωστό πως αν υπάρξει μέσα στις επόμενες ημέρες - πριν την Κυριακή του Θωμά, μπορεί και σήμερα - επίσημη ανακοίνωση για το χωροταξικό, είναι περίπου αδύνατο να γίνουν αλλαγές.

Όταν στις αρχές Ιανουαρίου δινόταν προς διαβούλευση το σχέδιο «Καλλικράτης», στο κεφάλαιο «νησιωτικότητα», του κειμένου που αναρτήθηκε, σαφώς αναφερόταν ότι στη γενική αρχή για τα νησιά, κάθε νησί και δήμος, θα υπάρξουν «εύλογες εξαιρέσεις». Οι εξαιρέσεις αυτές, όπως τουλάχιστον επισήμως διέρρευσαν στον αθηναϊκό Τύπο, που μόνο συμπτωματικά δεν τις αναπαρήγαγε στο σύνολό του με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, ήταν ότι του γενικού κανόνα θα εξαιρεθούν τα μεγάλα νησιά και ονομαστικά αναφέρονταν η Κρήτη, η Εύβοια, η Λέσβος και, σε κάποιες εφημερίδες, και η Ρόδος. Έτσι, ενώ στο κείμενο της διαβούλευσης δεν ονοματιζόταν η Λέσβος, είναι ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση την περιέλαβε στα μεγάλα νησιά που δικαιούνταν εξαίρεσης απ’ τον κανόνα.

Όροι απ’ την ΚΕΔΚΕ
Πριν το κλείσιμο της διαβούλευσης στα τέλη Ιανουαρίου, μεσολάβησε το συνέδριο της ΚΕΔΚΕ, όπου στις προτάσεις της η αυτοδιοίκηση έθετε δέκα όρους για το σχεδιασμό και την εφαρμογή της διοικητικής μεταρρύθμισης, με πρώτο τη χωροθέτηση των διοικητικών ορίων των νέων ΟΤΑ.
Σε αυτό τον όρο για το χωροταξικό τού «Καλλικράτη» η απόφαση του συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ ανέφερε ότι «η χωροθέτηση των ορίων των νέων ΟΤΑ πρέπει να γίνει με συμφωνημένα αντικειμενικά κριτήρια και να λάβει υπόψη τις ακόλουθες κατευθύνσεις:
- Η διοικητική συνένωση των ΟΤΑ δεν αποτελεί από μόνη της μεταρρύθμιση, είναι ένα από τα ισότιμα συστατικά στοιχεία του Προγράμματος Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
- Η γεωμορφολογία και η διάρθρωση του οικιστικού ιστού της χώρας μας επιβάλλει να μην επιδιώξουμε να γίνουν όλοι οι ΟΤΑ ίδιοι. Μετά τη μεταρρύθμιση θα υπάρχουν δήμοι πολεοδομικών συγκροτημάτων, δήμοι-αστικά κέντρα, δήμοι-ανοιχτές πόλεις, ορεινοί και απομονωμένοι δήμοι και Κοινότητες, δήμοι-μικρά και μεσαία νησιά.».
Και με αυτούς τους όρους είναι προφανές ότι η Λέσβος ανήκει στις «εύλογες εξαιρέσεις», αφού ως τρίτο σε μέγεθος νησί της χώρας δεν ανήκει ούτε στα μικρά, ούτε στα μεσαία, αλλά στα μεγάλα νησιά που δεν μπορούν γίνουν ένας δήμος το καθένα.

Στράβωσε η… Ρόδος
Ενώ υπήρχαν τα παραπάνω δεδομένα, το τελευταίο διάστημα και ειδικά την περίοδο πριν το Πάσχα άρχισαν να φαίνονται καθαρά σημάδια ότι η κυβέρνηση, και συγκεκριμένα ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Ραγκούσης, θα επιδιώξουν να μην υπάρξουν καν οι «εύλογες εξαιρέσεις» που είχαν υποσχεθεί για τα νησιά. Έναυσμα για αυτή την απόλυτη στάση αποτέλεσε η «στρατηγική» της Ρόδου, που για συγκεκριμένους λόγους, συγκεκριμένων προσώπων υιοθέτησε περίπου ομόφωνα - σταδιακά προκύπτουν διαφοροποιήσεις - την άποψη ότι όλο το νησί πρέπει να γίνει ένας δήμος.
«Τα ακούς, σύντροφε Γραμματέα;», είπε ο Γιάννης Ραγκούσης, αμέσως μετά την τοποθέτηση του γραμματέα της Ρόδου σε σύσκεψη περιφερειακών στελεχών του ΠΑΣΟΚ τη Μεγάλη Εβδομάδα, απευθυνόμενος στον Ηρακλή Βερβέρη, γραμματέα της Περιφερειακής Επιτροπής Βορείου Αιγαίου του ΠΑΣΟΚ. Το στέλεχος της Ρόδου πρότεινε αυτό που και ο νομάρχης Δωδεκανήσου και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μαχαιρίδης έχει ασπασθεί και διακηρύττει με κάθε ευκαιρία, να γίνει το νησί της Ρόδου ένας δήμος. Ο κ. Βερβέρης, που απούσης της γραμματέα της νομαρχιακής επιτροπής Λέσβου του ΠΑΣΟΚ, Μαρίας Ψήμμα, εκπροσώπησε την οργάνωση της Λέσβου, ανέφερε ότι σε επίπεδο νησιού υπάρχουν τρεις βασικές προτάσεις. Οι απόψεις αυτές είναι να γίνουν δύο, τρεις ή τέσσερις δήμοι. Η προσωπική του άποψη, έτσι όπως τη διατύπωσε στην κομματική συνάντηση, είναι να μοιραστεί το νησί σε τρεις «καλλικρατικούς» δήμους.

Διχασμένοι παντού
Το «μήνυμα» Ραγκούση απ’ τη συγκεκριμένη ερώτηση προς τον κ. Βερβέρη είναι πως δε θα πρέπει να υπάρχουν αντιδράσεις στη Λέσβο αν όλο το νησί γίνει ένας δήμος. Είναι όμως αυτή η «υπουργική επιθυμία» προάγγελος των τελικών αποφάσεων που θα ληφθούν για το χωροταξικό; Όχι μόνο στη Λέσβο, αλλά και στους άλλους νομούς του Βορείου Αιγαίου, ακόμη και μεταξύ των στελεχών του ΠΑΣΟΚ, υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις για τον «Καλλικράτη».
Είναι χαρακτηριστικό πως για Χίο και Σάμο, νησιά σαφώς μικρότερα απ’ τη Λέσβο, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, αντίστοιχα Ελπίδα Τσουρή και Πυθαγόρας Βαρδίκος, φέρονται να προτείνουν δύο δήμους σε κάθε νησί. Αντιθέτως οι νυν νομάρχες, αντίστοιχα Πολύδωρος Λαμπρινούδης και Μανώλης Κάρλας, δεν προβάλλουν αντιρρήσεις - τουναντίον μάλιστα, ιδιαίτερα ο πρώτος - στην προοπτική να γίνει κάθε νησί και δήμος. Ενδεχομένως έτσι να εξυπηρετούνται και κάποια προσωπικά σχέδια νυν νομαρχών, που με δεδομένο ότι έχουν κλείσει έναν κύκλο δύο θητειών στη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση θα προτιμούσαν να αναμετρηθούν σε επίπεδο δήμου-νησιού, διεκδικώντας μια δημαρχιακή θητεία, παρά στην άγνωστη περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Από αυτή την κατηγορία δεν μπορεί να εξαιρεθεί και ο νομάρχης Λέσβου, Παύλος Βογιατζής, παρ’ ότι απ’ το χώρο της Ν.Δ. όπου ανήκει δε φαίνεται να υπάρχουν διατυπωμένες προτάσεις στελεχών της αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις οποίες το νησί της Λέσβου να γίνει ένας δήμος.
Η ευκαιρία, πάντως, να ακουστούν στο σύνολό τους οι προτάσεις της Ν.Δ. για τον «Καλλικράτη» απομακρύνεται για το επόμενο διάστημα, αφού η σύσκεψη που είχε προγραμματιστεί για την προσεχή Κυριακή 11 Απριλίου στη Μυτιλήνη, με το γραμματέα Αυτοδιοίκησης, Βασίλη Μιχαλολιάκο, μετατίθεται λόγω της σύγκλισης της κεντρικής επιτροπής του κόμματος την ίδια μέρα.
 
Έγκλημα χωρίς αποτροπή
Ανεξάρτητα, όμως, από προσωπικές φιλοδοξίες, από κομματικές επιδιώξεις, ή και απ’ την πάγια έως τώρα πρακτική της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου να μην υπάρχουν πουθενά και σε κανένα τομέα της πολιτικής εξαιρέσεις, θα πρέπει να υπάρξει αντίδραση, έστω και στο «παρά πέντε», σε έναν εκτρωματικό σχεδιασμό για τη Λέσβο. Διότι περί αυτού πρόκειται, όταν ένα τεράστιο σε έκταση νησί οδηγείται, όπως όλα δείχνουν, σε μια τέτοια διοικητική διαίρεση της… μονάδας.
Σε έναν υπερδήμο των 13 πρώην ΟΤΑ, με τα περίπου 70 χωριά και τους αμέτρητους οικισμούς, όπως θα είναι ο δήμος Λέσβου, καταλύεται στην πράξη κάθε αυτοδιοικητική πρακτική, διότι ο δημότης θα είναι έως και αδύνατο να έχει φωνή και πρόσβαση στο δήμο, να εκφράζεται στα όργανα της αυτοδιοίκησης. Όργανα που πλέον θα έχουν δαιδαλώδη διάταξη, λόγω του πολυπληθούς αριθμού αντιδημάρχων, χωρικών και θεματικών, συμβούλων, τοπικών συμβούλων και όποιας άλλης εκπροσώπησης προβλέπεται. Στο «έγκλημα» αυτό, στην αποθέωση της δυσλειτουργίας, δυσλειτουργία που προκύπτει κυρίως απ’ την τεράστια έκταση του νησιού - πώς ο κάτοικος του Σιγρίου θα εξυπηρετείται απ’ τη δημοτική αρχή της Μυτιλήνης; -, δυστυχώς δε φαίνεται έως τώρα να υπάρχει οργανωμένη αντίδραση.
Ούτε καν απ’ την αυτοδιοίκηση, που όφειλε να σηκώσει ανάστημα και να αντιταχθεί. Σε άλλες περιοχές, π.χ. τα Χανιά, αλλά και στη στεριανή χώρα όπου οι προωθούμενες συνενώσεις δε θα προκαλέσουν τα ίδια προβλήματα, έχουν ξεσηκωθεί όλοι οι φορείς διεκδικώντας η διοικητική μεταρρύθμιση να μην ερημώσει άλλο την ελληνική επαρχία. Να αποτελέσει απαρχή για καλύτερη αποκέντρωση. Εδώ στη Λέσβο δε θα γίνει τίποτε για την αποτροπή του εγκλήματος;


Για ανεξέλεγκτες καταστάσεις στις εκλογές του Νοεμβρίου προειδοποιούν κομματικές οργανώσεις
Όχι από Τοπικές του ΠΑΣΟΚ

Σε αντίθεση με την αυτοδιοίκηση που δεν έχει εκδηλώσει έως τώρα καμμία αντίδραση στην προοπτική η Λέσβος να γίνει ένας δήμος, υπάρχει μεγάλη κινητικότητα από τοπικές οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ, εκ των οποίων οι πέντε του νότιου τμήματος του νησιού προειδοποιούν πως αν προχωρήσει ένας τέτοιος σχεδιασμός θα αντιδράσουν δυναμικά, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορούν να απέχουν ακόμη και απ’ τις εκλογές.
Το βράδυ της Λαμπροτρίτης συνήλθαν σε κοινή συνεδρίαση οι δημοτικές οργανώσεις ΠΑΣΟΚ Αγιάσου, Γέρας, Ευεργέτουλα, Πλωμαρίου και Πολιχνίτου, για να συζητήσουν για τη νέα διοικητική διαίρεση του νησιού, σε συνέχεια της από 3 Μαρτίου ίδιας σύσκεψης, με την οποία οι οργανώσεις, είχαν ζητήσει οι δήμοι τους να αποτελέσουν έναν ενιαίο δήμο στο νησί της Λέσβου. «Σήμερα», αναφέρεται στο ψήφισμα που κατέληξαν, «και μετά από ανεπίσημη πληροφόρηση που έχουμε, προκύπτει ότι πιθανόν το νησί της Λέσβου να αποτελέσει ένα δήμο. Εάν η πληροφόρηση αυτή είναι ακριβής, θεωρούμε ότι μια τέτοια εξέλιξη είναι και ΑΔΙΚΗ και ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ. Άδικη γιατί δεν είναι δυνατόν οι σημερινοί 13 δήμοι να γίνουν ένας. Και μη λειτουργική γιατί δεν μπορεί το 1,6 εκατομμυρίων στρεμμάτων νησί και οι 90 χιλιάδες δημότες βάσει τελευταίας απογραφής να διοικηθούν από ένα δήμο.»
Σύμφωνα με το ψήφισμα που υπογράφουν οι γραμματείς των δημοτικών οργανώσεων ΠΑΣΟΚ Αγιάσου Στρατής Γυρέλης, Γέρας Παναγιώτης Πλέλλης, Ευεργέτουλα Παναγιώτης Ιατρού, Πλωμαρίου Γιάννης Κουτλής και Πολιχνίτου Γιώργιος Αλάνης, δεν είναι δυνατόν το μεγαλύτερο νησί του Αιγαίου, και το τρίτο μεγαλύτερο της χώρας «να αποτελέσει ένα ή δύο δήμους, και κριτήριο για αυτό να είναι η σύγκρισή μας με άλλα νησιά του Αιγαίου τα οποία για δικούς τους λόγους… προτείνουν να αποτελέσουν ένα δήμο».

Εκρήξεις… άνευ έδρας
Μία τέτοια απόφαση, συνεχίζει το ψήφισμα, θα πυροδοτήσει αντιδράσεις και εκρήξεις, δεδομένου ότι οι οργανώσεις του κόμματος δεν κλήθηκαν από τη νομαρχιακή επιτροπή να εκφέρουν άποψη επί του θέματος, και αυτό «αν μη τι άλλο δείχνει ότι δεν υπολογίζεται η βάση της οργάνωσης του κόμματος».
Μετά τις διαπιστώσεις αυτές, οι υπογράφοντες επιβεβαιώνουν την ισχυρή τους θέληση να αποτελέσουν μελλοντικά οι περιοχές τους έναν ενιαίο δήμο, και επισημαίνουν ότι «τυχόν αντίθετη απόφαση θα πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις, οι οποίες ίσως να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών του προσεχούς Νοεμβρίου». Επιπροσθέτως, δεσμεύονται ότι, προκειμένου να εφαρμοστεί η πρότασή τους, δε θέτουν ζήτημα έδρας, για τον καθορισμό της οποίας συμφωνούν να αποδέχονται την πρόταση του υπουργείου, όποια και εάν είναι αυτή.

Από το Πλωμάρι στα Κεραμειά
Το απόγευμα της Τετάρτης επαναλήφθηκε με αντικείμενο τον «Καλλικράτη», λαϊκή συνέλευση παρόμοια με αυτή της 10ης Μαρτίου, όπου και επιβεβαιώθηκε το ψήφισμα που είχε αποφασιστεί ομόφωνα και με το οποίο προτείνεται η συνένωση των πέντε δήμων της νότιας Λέσβου, Αγιάσου, Γέρας, Ευεργέτουλα, Πλωμαρίου και Πολιχνίτου σε ενιαίο δήμο.
Στο ψήφισμα που υπογράφουν ο πρόεδρος της συνέλευσης Χαράλαμπος Πετρέλλης και ο γραμματέας Μανώλης Αρμενάκας, προτείνονται, εκτός του χωροταξικού, και μια σειρά από θεσμικές παρεμβάσεις. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι περισσότερες συμμετοχές απ’ τη Λέσβο διαδικτυακά είναι απ’ την περιοχή του Πλωμαρίου, στη διαβούλευση που είχε γίνει για τις αρχές της νομοθετικής πρωτοβουλίας για τη νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης.
Με προφορική πρόσκληση δε του δημάρχου Πλωμαρίου, Δημήτρη Βαρβαγιάννη, κατόπιν συνεννόησης και με το δήμαρχο Ευεργέτουλα, Μιχάλη Πολυπαθέλλη, χθες το βράδυ στα Κεραμειά, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δημοτικού Σχολείου, επρόκειτο να γίνει συνάντηση των Δημοτικών Συμβουλίων των πέντε δήμων του νότιου τμήματος, με σκοπό να υπάρξει απόφαση-πρόταση για ενιαίο δήμο.
Την πρόταση αυτή στηρίζουν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., ενώ αναμενόταν η σύσκεψη για να εκφραστεί και η θέση των προσκείμενων στο Κ.Κ.Ε. δημάρχων Αγιάσου και Πολιχνίτου, που ομοίως είχαν προσκληθεί.

Τέταρτος δήμος…
Τις προηγούμενες μέρες, όμως, υπήρξαν διεργασίες και σε άλλες τοπικές οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες, φέρονται να έχουν καταλήξει σε κοινή πρόταση για τη συγκρότηση ενιαίου δήμου οι δημοτικές οργανώσεις Μήθυμνας, Πέτρας, Μανταμάδου και Αγίας Παρασκευής, που στην επιχειρηματολογία τους αναφέρουν ότι η Λέσβος πρέπει να μοιραστεί σε τέσσερις δήμους. Οι δήμοι Καλλονής και Ερεσού - Αντίσσης να αποτελέσουν το δεύτερο «καλλικρατικό» δήμο, οι πέντε δήμοι του νότιου τμήματος τον τρίτο και τέλος ο δήμος Μυτιλήνης - Θερμής έναν ακόμη.
Βάσει των ίδιων πληροφοριών, και αυτή η πρόταση έχει διαβιβαστεί κεντρικά στο ΠΑΣΟΚ, σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η αντίδραση που υπάρχει απ’ την κομματική βάση να γίνει όλο το νησί της Λέσβου ένας δήμος.