Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν την ισχυρότερη οικονομία του κόσμου. Αλλά, τις τελευταίες δεκαετίες η οικονομία ενισχυόταν τεχνητά, ώστε να συνεχίσει να αποτελεί τη μηχανή της παγκόσμιας κατάστασης και γι’ αυτό οι ΗΠΑ πληρώνουν σήμερα βαρύ τίμημα: η οικονομία τους παρουσιάζει ένα εξαιρετικά υψηλό έλλειμμα, που αποδίδεται κυρίως στο εμπορικό τους ισοζύγιο. Ως αποτέλεσμα, τα δολλάρια διασκορπίζονται σε όλο τον κόσμο και επιστρέφουν στις ΗΠΑ ως επενδύσεις ή κεφάλαιο. Αυτό θα μπορεί να συνεχιστεί μόνο έως ότου το δολλάριο παραμένει το νόμισμα του εμπορίου και των διεθνών αποθεμάτων. Ωστόσο, η κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού τομέα αργά ή γρήγορα θα θέσει τέλος σε αυτή την εξέχουσα θέση...
Τα αστρονομικά ποσά που η κυβέρνηση των ΗΠΑ εισάγει στην τραπεζική της βιομηχανία το μόνο που θα κάνουν είναι να αυξήσουν το δημόσιο χρέος, που ήδη είναι κολοσσιαίο εξ αιτίας των δαπανών του πολέμου. Όλο και λιγότερες χώρες θα είναι διατεθειμένες να επενδύουν τα αποθέματά τους χωρίς όρους στις Ηνωμένες Πολιτείες και να παρέχουν με αυτό τον τρόπο τη στήριξή τους στο δολλάριο ως διεθνές αποθεματικό νόμισμα. Αργά ή γρήγορα, έρχεται το τέλος της αυτοκρατορίας του δολλαρίου!
Ως η κύρια ανερχόμενη δύναμη η Κίνα, ήδη ασκεί σημαντική επιρροή στην παγκόσμια οικονομία εξ αιτίας του αυξανόμενου πλεονάσματος του εμπορικού της ισοζυγίου και των σημαντικών οικονομικών αποθεμάτων της. Το αμερικανικό έλλειμμα ξεπέρασε τα 800 δισ. δολλάρια ετησίως. Σύμφωνα με το Zhu Min αντιπρόεδρο της Τράπεζας της Κίνας, οι ΗΠΑ δε θα μπορούν πια να βασίζονται στη Κίνα για την τοποθέτηση των απαραίτητων κρατικών ομολόγων, για τη χρηματοδότηση της σωτηρίας των τραπεζών των ΗΠΑ!
Πώς όμως θα αντιδράσει η αυτοκρατορία των ΗΠΑ; Με την περαιτέρω αύξηση των πολεμικών της δαπανών και την επιδίωξη των στρατιωτικών της περιπετειών; Προς στιγμή, αυτό παραμένει ανοιχτό, όμως αποτελεί ιστορικό γεγονός ότι μόνο η μαζική καταστροφή της παραγωγικής ικανότητας μέσα από πόλεμο κατάφερε να βρει διέξοδο από την τελευταία σημαντική κρίση του συστήματος, αυτή της δεκαετίας του 1930...
Μετά τη χρηματοπιστωτική κατάρρευση, μετά το σκάσιμο της γιγαντιαίας φούσκας, ένας ολόκληρος όροφος κρίσης υπερπαραγωγής προσγειώνεται στα κεφάλια μας. Μοιάζει περισσότερο με μια μακροχρόνια ύφεση, παρά με μια ελαφρώς πεσμένη περίοδο. Ούτε και τα τεράστια χρηματικά ποσά που εμπλέκονται θα μπορέσουν να κρατήσουν αυτό το παλιρροϊκό κύμα υπό έλεγχο. Όσον αφορά τα αίτια, τα δάκτυλα δείχνουν προς όλες τις κατευθύνσεις: είναι εξ αιτίας των επισφαλών δανείων, εξ αιτίας των κεφαλαίων υψηλού κινδύνου, εξ αιτίας των ΗΠΑ... Σύμφωνα με τον Karel Van Miert, τον πρώην ηγέτη του φλαμανδικού σοσιαλιστικού κόμματος, πρώην Ευρωπαίο επίτροπο και διοικητικό στέλεχος της Philips... «για την κατάρρευση ευθύνεται ο αγώνας δρόμου των τραπεζιτών για κέρδος»! Είναι άραγε υπερβολικά άπληστοι;
Όλα ταιριάζουν, αρκεί να κρύψουν το γεγονός ότι πίσω από αυτόν τον αγώνα δρόμου για κέρδος - που δε διεξάγουν μόνο οι τραπεζίτες, αλλά και εταιρείες όπως η Philips - βρίσκεται ένα σταθερό και επανεμφανιζόμενο φαινόμενο. Ο Καρλ Μαρξ περιέγραψε αυτό το φαινόμενο πριν από 150 χρόνια. Το συμπέρασμά του ήταν ότι ο καπιταλισμός δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς κρίσεις! Όταν πρόκειται για λύσεις, η συναίνεση από τους σοσιαλδημοκράτες ως του φιλελευθέρους είναι σημαντική: υπάρχει ανάγκη για περισσότερη διαφάνεια, περισσότερα μέτρα και περισσότερο έλεγχο!
Όχι, πια δεν πρόκειται για την απληστία μιας φούχτας ανθρώπων. Δεν πρόκειται για τον αγώνα για το κέρδος λίγων τραπεζιτών. Δεν πρόκειται για την αποσύνθεση των χρηματοπιστωτικών ρυθμίσεων, όπως πολλοί ισχυρίζονται. Η κατάσταση δε θα λυθεί με την εισαγωγή μιας «γνήσιας ελεύθερης αγοράς, που υπακούει σε κανόνες». Η κρίση είναι σύμφυτη με το ίδιο το σύστημα!
Ποτέ πριν η ανθρωπότητα δεν παρήγαγε περισσότερη ευημερία, αλλά ούτε και τόση φτώχεια! Είναι η εργασία του καθενός που παράγει την ευημερία, όχι το κεφάλαιο! Είναι στοιχειώδης λογική το να απαιτήσει κανείς η συλλογικά παραγμένη ευημερία να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής όλων των ανθρώπων... Αυτό είναι αδύνατο σε μια καπιταλιστική οικονομία, που λειτουργεί σύμφωνα με τα συμφέροντα μιας μικρής μειοψηφίας και οδηγεί αναπόφευκτα σε κρίση. Γι’ αυτό όλα τα σημαντικά μέσα παραγωγής πρέπει να έρθουν στα χέρια της συλλογικότητας. Μέσα στο λάκκο των λεόντων γνωρίζουμε καλά πως η κρίση του συστήματος πρέπει να λυθεί με την αντικατάσταση του ίδιου του συστήματος...
...ο Δανιήλ.