Δήμητρα Μήττα, Κώστας Σουέρεφ
Σαμοθράκη, Λήμνος, Θήβα, Θεσσαλονίκη
Εκδόσεις University Studio Press
Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 152

Σαμοθράκη, Λήμνος, Θήβα, Θεσσαλονίκη αναφέρονται ως τα κύρια λατρευτικά κέντρα των Καβείρων, οι οποίοι στη Σαμοθράκη είναι γνωστοί ως Μεγάλοι Θεοί της Σαμοθράκης, την Ίμβρο σε όχι τόσο σημαντικό ρόλο και πιθανό πέμπτο κέντρο τον Άθω. Κάθε τόπος που σχετίζεται με τους Καβείρους ή τους Μεγάλους Θεούς συνδέεται απαραίτητα με μία συγκεκριμένη οικογένεια θεών, η οποία παραπέμπει σε ειδικό κάθε φορά περιεχόμενο και σημασία.
Η φιλόλογος Δήμητρα Μήττα και ο αρχαιολόγος Κώστας Σουέρεφ στην παρούσα πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη φωτίζουν τα Μυστήρια των Μεγάλων Θεών και των Καβείρων, αφιερώνοντας ένα ειδικό κεφάλαιο για τη Λήμνο. «Στη Λήμνο, η οικογένεια των Καβείρων περιελάμβανε τον Ήφαιστο και τη θεά Λήμνο με τους άμεσους ή διαμέσου του Καδμίλου απογόνους τους, τις νύμφες Καβειρίδες και τους Καβείρους δαίμονες της φωτιάς, της μεταλλουργίας, της γονιμότητας ζώων και φυτών, προστάτες της ναυσιπλοΐας και εγγυητές της πνευματικής διαύγειας. Είναι γνωστό ότι η λατρεία τους περιβάλλεται με μυστηριακό χαρακτήρα, κάτι που καθιστά δύσκολη την αποσαφήνιση του χαρακτήρα της», διαβάζουμε στο εισαγωγικό κεφάλαιο.
Η μελέτη χωρίζεται σε πέντε κεφάλαια: Προβληματισμοί, Τόποι λατρείας των Καβείρων, Η λατρεία των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη, Τα Μυστήρια των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης, Επιλεγόμενα. Σε παράρτημα δίνονται τα βασικά κείμενα μελέτης, ενώ πλούσιο είναι και το φωτογραφικό υλικό, με φωτογραφίες από αρχαιολογικές θέσεις και από το φυσικό τοπίο της Λήμνου και της Σαμοθράκης.