Ένα από τα βασικά στοιχεία του ψυχισμού μας είναι το αίσθημα ασφάλειας για το παρόν και το μέλλον μας. Η προοπτική της επικείμενης καταστροφής διαταράσσει την ομαλή λειτουργία της καθημερινής ψυχολογικής διαδικασίας, αναστατώνει και αποδιοργανώνει τα συναισθήματα, τη δράση μας, τη βεβαιότητα και την αυτοεκτίμησή μας και έχει άμεση αντανάκλαση στην ατομική και κοινωνική μας ζωή.
Η δυνατότητά μας να υπάρξουμε ως όντα με φυσικό τρόπο (βιολογική ανάγκη) έχει εξαρτηθεί από το χρήμα. Αυτό είναι το αντίκρισμα της τροφής, της θέρμανσης, της κίνησης, της ένδυσης και της υπόδησής μας, ακόμα και του νερού, και σε λίγο και τον αέρα που αναπνέουμε.
Κατά συνέπειαν, η οικονομική κρίση έχει πολλαπλές επιπτώσεις στην ψυχολογική υγεία του ανθρώπου.
Το άγχος, η ανασφάλεια, ο φόβος, η αυτοϋποτίμηση, ο πανικός, η διέγερση, η αϋπνία, η μελαγχολία, η διατάραξη των οικογενειακών και διαπροσωπικών σχέσεων, οι ψυχοσωματικές διαταραχές, είναι σημαντικά σημασιολογικά ψυχολογικά στοιχεία, που θίγονται από την οικονομική κρίση. Ακόμα και οι άνθρωποι που δεν έχουν πληγεί από αυτήν, φαντασιωτικά και μόνο υπό το κράτος της επικείμενης απώλειας, μπορεί να διαταραχθούν, εμφανίζοντας νευρώσεις με αγχωτικά και μελαγχολικά στοιχεία.
Η επιθετικότητα είναι ένας από τους σημαντικούς συντελεστές της κοινωνικής ζωής, που θίγονται από την ανασφάλεια, το φόβο, την προοπτική της φτώχειας, της δυστυχίας και της αγωνίας, που περιτριγυρίζει τον άνεργο, τον ελάχιστα αμειβόμενο, τον άνθρωπο που δεν έχει άλλο στήριγμα επιβίωσης από την προσωπική του εργασία.
Σε πιο προχωρημένη διάσταση, η πείνα, η εξαθλίωση, η κακουχία της οικονομικής στέρησης οδηγούν σε αύξηση της παραβατικότητας, της εγωσημαντικότητας, της ζωώδους ενστικτώδους συμπεριφοράς, που κατακερματίζει τον κοινωνικό ιστό. Οι άνθρωποι, εθισμένοι σε έναν καταναλωτισμό, ακόμα κι αν τα χρήματα που παίρνουν είναι αρκετά για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες για επιβίωση, με τη σκέψη και μόνο ότι θα χάσουν τον καταναλωτικό παράδεισο, θα στερηθούν την ανόητα λεγόμενη «shopping therapy», βυθίζονται σ’ έναν υπαρξιακό πόνο, μια και δεν έχουν άλλες αξίες και χαρές να βάλουν στην ψυχή τους εκτός από τα υλικά αγαθά.
Αν η λιτότητα επικρατήσει δίκαια και καθολικά, αν πάψει να υπάρχει αυτό το οικονομικό χάσμα ανάμεσα στον πλούτο και την ανέχεια, αν οι τελικές διαφορές δε θιγόντουσαν ανισομερώς, τότε η λιτότητα θα είχε μια θετική για το δυτικό άνθρωπο ψυχολογική επίπτωση.
Έχει δημιουργηθεί με σοφιστικό τρόπο από τους κυβερνώντες ότι την κρίση πρέπει να την πληρώσουν και να την ανατάξουν ισομερώς όλοι οι πολίτες της χώρας μας, ισομερώς και αναλογικά.
Αγνοούν το βασικό κανόνα ότι πληρώνει «τα σπασμένα» αυτός που «τα ‘σπασε».
Όσο και αν φορολογηθούν οι λεγόμενοι «έχοντες και κατέχοντες», οι επιπτώσεις στην καθημερινότητά τους θα είναι πολύ μικρές. Αυτοί οι άνθρωποι βγάζουν τόσα πολλά που δεν απειλούνται από την κρίση. Ακόμα όμως (και αυτό είναι το πλέον άδικο) αυτοί δημιούργησαν την κρίση και έχουν την ευθύνη της επανόρθωσης.
Οι πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές ενέργειες που θα γίνουν για να βγούμε από την κρίση θα είναι εκείνες που θα παίξουν δραματικό ρόλο στην υπόθεση της ατομικής και συλλογικής ψυχολογίας.
Μετά, στο κερδοσκοπικό κέλυφος ενός πολιτισμού των οικονομικών δεικτών, αν δε σπάσει αυτό το κέλυφος, η εσωτερική κοινωνική αναταραχή και αναρχία της ταξικής αλληλοεξόντωσης, περάν του ότι δε θα επιτρέψει την ανάκαμψη, θα διαλύσει την ήδη σαθρή κοινωνική ζωή και θα επιφέρει ένα ακόμα μεσαίωνα στον κοινωνικό μας πολιτισμό.