Ειρήνη Σιδερή - Κουτσκουδή
Εκδόθηκε από Δούκας & Σία Ο.Β.Ε.Ε.
Μυτιλήνη, 2011

Θα παραφράσω μόνον ως προς το φύλο το ποίημα του Λάμπρου Πορφύρα «Δέηση για την ψυχή του Παπαδιαμάντη» και θα ξεκινήσω να παρουσιάζω το τελευταίο βιβλίο της Ρηνούλας με τίτλο «Μία αγάπη, μιας ζωής ο στίβος…».
«Χριστέ μου, δόστης τη χαρά, τη μόνη που μπορούσε να σου ζητήσει: επάνω εκεί νοσταλγικά η ψυχή της / κάνε το θάμα κι άσε την να ζήσει όπως εζούσε / σε μία μεριά που, τάχατες, να μοιάζει το νησί της. Κι ύστερα ακόμα νάναι ελιές και νάναι κυπαρίσσια / σκυμμένα νάναι και στο φως τ’ αχνό να προσκυνάνε να τηνε περιμένουνε στον κάμπο τα ξωκκλήσια· / και την καμπάνα τους μακριά οι αγγέλοι να χτυπάν. / Δόστης, Χριστέ μου, τη στερνή χαρά να ιδεί και πάλι / τη γνώριμή της τη ζωή κοντά στ’ ακροθαλάσσι / αχ! έτσι αθώα και έτσι απλά κι αγνά την είχε ψάλει / που της αξίζει εκεί ψηλά μαζί μ’ αυτή ν’ αγιάσεις.».
Διαβάζοντας το βίο και την πολιτεία της Μαριάνθης Χατζηκωνσταντή, της μητέρας της Ρηνούλας Σιδερή, σχημάτισα την άποψη ότι η συγγραφέας είχε σαν τάμα ν’ αναφερθεί στη ζωή της μάνας της. Προφανώς γιατί ήθελε ορισμένα πράγματα να εξομολογηθεί και να ζητήσει εξιλέωση για τις πράξεις των προγόνων της.
Αναμφισβήτητα η Μαριάνθη Χατζηκωνσταντή - Σιδερή υπήρξε ένα τραγικό και συνάμα ηρωικό κοινωνικό πρόσωπο.
Στα 15 της χρόνια αγάπησε το συγχωριανό της Στρατή Σιδερή, γιο του Φωτίου και της Ολυμπιάδας, απόφοιτο της περίφημης Οικονομικής Σχολής Μπάξερ της Σμύρνης.
Οι γονείς της Μαριάνθης αντέδρασαν έντονα στο ειδύλλιο της κόρης τους, γιατί ο άντρας που αγάπησε ήταν κοινωνικά «παρακατιανός».
Πέρα απ’ αυτό, όμως, ένας πλούσιος δημογέροντας αισθάνθηκε ν’ αμφισβητείται το κύρος και το απόλυτο δικαίωμα ν’ αποφασίζει εκείνος και μόνον εκείνος για την αποκατάσταση της κόρης του. Και χρησιμοποίησε θεμιτά και αθέμιτα μέσα για να κάνει την κόρη ν’ αλλάξει τα αισθήματά της.
Αλλά αυτό το υπέροχο πλάσμα της τετάρτης του δημοτικού επέμενε 15 ολόκληρα χρόνια μέχρι να καμφθεί η αντίδραση των γονιών της και να παντρευτεί τον καλό της.
Μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει τη Μαριάνθη Χατζηκωνσταντή - Σιδερή πρωτοπόρα «σουφραζέτα» που διεκδίκησε τα δικαιώματα της γυναίκας σε μια εποχή όπου η κυριαρχία του αφέντη πατέρα ήταν αναμφισβήτητη.
Ρηνούλα, η μάνα σου ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος, με αδάμαστη θέληση και αρχές, γι’ αυτό δημιούργησε και θαυμάσια οικογένεια.
Αξίζει, φίλοι, να διαβάσετε και αυτό το βιβλίο της κυρίας Ρηνούλας Σιδερή - Κουτσκουδή.

Στρατής Δελόγκος