Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Εν αναμονή των απαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων για τη σύσταση του φορέα διαχείρισης του προγράμματος «Άι-Στράτης - “Πράσινο” Νησί», ο νεοσύστατος Δήμος Αγίου Ευστρατίου ευελπιστεί ότι σύντομα το πρόγραμμα αυτό θα γίνει πραγματικότητα. Ο πρόεδρος της Κοινότητας και νεοεκλεγείς δήμαρχος, Χαράλαμπος Μακρής, ελπίζει ότι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα «το έργο θα είναι επιλέξιμο και η εφαρμογή του να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος στην ανάπτυξη της “πράσινης” ενέργειας στη χώρα μας».
Η ομάδα που έχει αναλάβει τη μελέτη και είναι και ο τεχνικός σύμβουλος του Δήμου Αγίου Ευστρατίου στην υλοποίηση και εφαρμογή του, αποτελούμενη από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νικήτα Νικητάκο και Θόδωρο Λίλα και το συνεργάτη τους μηχανολόγο - μηχανικό Θανάση Βατίστα, τονίζει: «Η προσέγγιση που θέλουμε να ακολουθήσουμε και να εφαρμόσουμε στο πείραμα του Άι-Στράτη είναι να δημιουργήσουμε ένα νησί που να είναι αυτάρκες και αυτόνομο. Δηλαδή με δικούς του πόρους να ικανοποιεί τις δικές του ανάγκες.»
Αυτό περιλαμβάνει, φυσικά, την ενέργεια, όπου οι τοπικοί πόροι είναι ο ήλιος, ο άνεμος και τα κύματα, τα τρόφιμα, τη διαχείριση των αποβλήτων, τις μετακινήσεις (δηλαδή τα καύσιμα που απαιτούνται για τις μετακινήσεις) και τον πρωτογενή έως τριτογενή τομέα.
Το ολοκληρωμένο σχέδιο στοχεύει στην αειφόρο ανάπτυξη του νησιού με ενεργειακή τροφοδοσία προερχόμενη κατά 100% από ΑΠΕ, στην αυτονομία σε τρόφιμα (βιολογικά χαμηλού κόστους με χρήση νέων υδροπονικών τεχνολογιών) και νερό, σε παρεμβάσεις σε θέματα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων, βιολογικού καθαρισμού με φυτά καθαρισμού (χωρίς κατανάλωση ενέργειας), σε δράσεις για σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και παρεμβάσεις για βιώσιμο πρωτογενή τομέα με τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, καθώς και τη βιώσιμη παραδοσιακή αλιεία.
Οι μελετητές
Σύμφωνα με τη μελετητική ομάδα, «αυτό που θέλει να πετύχει το πείραμα στον Άι-Στράτη δεν είναι μόνο η εφαρμογή και επίδειξη τεχνολογικών λύσεων και το πώς η τεχνολογία, αν εφαρμοστεί με σωστό τρόπο, μπορεί να λύσει προβλήματα της κοινωνίας. Η ολοκληρωμένη προσέγγιση στο έργο αυτό περιλαμβάνει ή, μάλλον ξεκινάει από πιο σημαντικές συνιστώσες.».
Αυτές είναι η περιβαλλοντική και κοινωνική συνιστώσα (π.χ. ανεργία) μαζί με την οικονομική, μαζί με την ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, καθώς στόχος είναι να επεκταθεί και να μεταφερθεί το μοντέλο. Ακόμη, οι τεχνολογίες με ελληνική προστιθέμενη αξία, η δημιουργία βιώσιμης αειφόρου ανάπτυξης για τα νησιά, η οποία να στηρίζεται σε νέες «πράσινες» τεχνολογίες που δημιουργούνται ή μπορούν να δημιουργηθούν στο εγγύς μέλλον.
Άλλες σημαντικές συνιστώσες είναι ο πρωτογενής, ο δευτερογενής και ο τριτογενής τομέας, τα καταδυτικά πάρκα, η εκπαίδευση, η ενεργειακή ακαδημία και η έρευνα. Όλο το πρόγραμμα να αποβλέπει στην κάλυψη των αναγκών και όχι στην προσέγγιση κέρδους.
Το πρωτοπόρο αυτό πρόγραμμα δίνει μια νέα αντίληψη της οικονομίας και το πώς μπορεί να μπει αυτή σε νέο ανταγωνιστικό πλαίσιο, συνδυαζόμενη με νέες τεχνολογίες, ενώ ταυτόχρονα λύνει σημαντικά προβλήματα που υπάρχουν στα νησιά.
Σύμφωνα με τη μελετητική ομάδα, «υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για αυτό που ονομάζεται “πράσινη” ανάπτυξη ή αυτό που ονομάζεται νέα οικονομία. Μία κατεύθυνση, που κινδυνεύει να γίνει η επικρατούσα και είναι ίσως η πλέον εσφαλμένη, είναι “πώς θα κερδίσουμε από την οικολογία”. Δηλαδή πώς θα χρησιμοποιήσουμε την ανάγκη για το οικονομικό κέρδος. Με αυτό τον τρόπο χάνεται η ουσία. Η σωστή προσέγγιση είναι η μετάβαση από την οικονομία του κέρδους (αυτή που έχει πρωταρχικό στόχο το κέρδος) στην οικονομία της αντιμετώπισης των αναγκών των ανθρώπων, διαχειριζόμενοι έξυπνα τους φυσικούς πόρους, διατηρώντας την οικολογική και κοινωνική ισορροπία και εκεί στοχεύει το έργο αυτό. Αυτό είναι τελικά η ισορροπία μεταξύ φύσης - ανθρώπου και πολιτισμού.».
Τέλος, σύμφωνα με την ομάδα, το σημαντικότερο στοιχείο του έργου είναι ότι «ξεκινάει από την τοπική κοινωνία και όχι από γραφειοκράτες σε κάποιο κεντρικό σημείο και στοχεύει να παρέχει οφέλη σε τοπικές κοινωνίες και όχι σε μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που καθυστερεί και δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί.».
Η ομάδα που έχει αναλάβει τη μελέτη και είναι και ο τεχνικός σύμβουλος του Δήμου Αγίου Ευστρατίου στην υλοποίηση και εφαρμογή του, αποτελούμενη από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νικήτα Νικητάκο και Θόδωρο Λίλα και το συνεργάτη τους μηχανολόγο - μηχανικό Θανάση Βατίστα, τονίζει: «Η προσέγγιση που θέλουμε να ακολουθήσουμε και να εφαρμόσουμε στο πείραμα του Άι-Στράτη είναι να δημιουργήσουμε ένα νησί που να είναι αυτάρκες και αυτόνομο. Δηλαδή με δικούς του πόρους να ικανοποιεί τις δικές του ανάγκες.»
Αυτό περιλαμβάνει, φυσικά, την ενέργεια, όπου οι τοπικοί πόροι είναι ο ήλιος, ο άνεμος και τα κύματα, τα τρόφιμα, τη διαχείριση των αποβλήτων, τις μετακινήσεις (δηλαδή τα καύσιμα που απαιτούνται για τις μετακινήσεις) και τον πρωτογενή έως τριτογενή τομέα.
Το ολοκληρωμένο σχέδιο στοχεύει στην αειφόρο ανάπτυξη του νησιού με ενεργειακή τροφοδοσία προερχόμενη κατά 100% από ΑΠΕ, στην αυτονομία σε τρόφιμα (βιολογικά χαμηλού κόστους με χρήση νέων υδροπονικών τεχνολογιών) και νερό, σε παρεμβάσεις σε θέματα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων, βιολογικού καθαρισμού με φυτά καθαρισμού (χωρίς κατανάλωση ενέργειας), σε δράσεις για σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και παρεμβάσεις για βιώσιμο πρωτογενή τομέα με τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, καθώς και τη βιώσιμη παραδοσιακή αλιεία.
Οι μελετητές
Σύμφωνα με τη μελετητική ομάδα, «αυτό που θέλει να πετύχει το πείραμα στον Άι-Στράτη δεν είναι μόνο η εφαρμογή και επίδειξη τεχνολογικών λύσεων και το πώς η τεχνολογία, αν εφαρμοστεί με σωστό τρόπο, μπορεί να λύσει προβλήματα της κοινωνίας. Η ολοκληρωμένη προσέγγιση στο έργο αυτό περιλαμβάνει ή, μάλλον ξεκινάει από πιο σημαντικές συνιστώσες.».
Αυτές είναι η περιβαλλοντική και κοινωνική συνιστώσα (π.χ. ανεργία) μαζί με την οικονομική, μαζί με την ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, καθώς στόχος είναι να επεκταθεί και να μεταφερθεί το μοντέλο. Ακόμη, οι τεχνολογίες με ελληνική προστιθέμενη αξία, η δημιουργία βιώσιμης αειφόρου ανάπτυξης για τα νησιά, η οποία να στηρίζεται σε νέες «πράσινες» τεχνολογίες που δημιουργούνται ή μπορούν να δημιουργηθούν στο εγγύς μέλλον.
Άλλες σημαντικές συνιστώσες είναι ο πρωτογενής, ο δευτερογενής και ο τριτογενής τομέας, τα καταδυτικά πάρκα, η εκπαίδευση, η ενεργειακή ακαδημία και η έρευνα. Όλο το πρόγραμμα να αποβλέπει στην κάλυψη των αναγκών και όχι στην προσέγγιση κέρδους.
Το πρωτοπόρο αυτό πρόγραμμα δίνει μια νέα αντίληψη της οικονομίας και το πώς μπορεί να μπει αυτή σε νέο ανταγωνιστικό πλαίσιο, συνδυαζόμενη με νέες τεχνολογίες, ενώ ταυτόχρονα λύνει σημαντικά προβλήματα που υπάρχουν στα νησιά.
Σύμφωνα με τη μελετητική ομάδα, «υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για αυτό που ονομάζεται “πράσινη” ανάπτυξη ή αυτό που ονομάζεται νέα οικονομία. Μία κατεύθυνση, που κινδυνεύει να γίνει η επικρατούσα και είναι ίσως η πλέον εσφαλμένη, είναι “πώς θα κερδίσουμε από την οικολογία”. Δηλαδή πώς θα χρησιμοποιήσουμε την ανάγκη για το οικονομικό κέρδος. Με αυτό τον τρόπο χάνεται η ουσία. Η σωστή προσέγγιση είναι η μετάβαση από την οικονομία του κέρδους (αυτή που έχει πρωταρχικό στόχο το κέρδος) στην οικονομία της αντιμετώπισης των αναγκών των ανθρώπων, διαχειριζόμενοι έξυπνα τους φυσικούς πόρους, διατηρώντας την οικολογική και κοινωνική ισορροπία και εκεί στοχεύει το έργο αυτό. Αυτό είναι τελικά η ισορροπία μεταξύ φύσης - ανθρώπου και πολιτισμού.».
Τέλος, σύμφωνα με την ομάδα, το σημαντικότερο στοιχείο του έργου είναι ότι «ξεκινάει από την τοπική κοινωνία και όχι από γραφειοκράτες σε κάποιο κεντρικό σημείο και στοχεύει να παρέχει οφέλη σε τοπικές κοινωνίες και όχι σε μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που καθυστερεί και δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί.».