Τούτες τις μέρες συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 27 Μαΐου του 1950, με το οποίο ανετράπη η πρώτη, μετά την περίοδο του μονοκομματικού κράτους (CHP), κυβέρνηση του Δημοκρατικού Κόμματος του Ατνάν Μεντερές, ενώ ο ίδιος με άλλους συνεργάτες του οδηγήθηκε στην αγχόνη.
Έκτοτε, άλλες δύο φορές (1970 και 1980) οι στρατιωτικοί επενέβησαν ευθέως στα πολιτικά δρώμενα και αναρίθμητες φορές παρασκηνιακά, ρυθμίζοντας τις πολιτικές εξελίξεις με κορυφαία στις 28 Φεβρουαρίου 1998, οπότε και ανέτρεψαν τη κυβέρνηση Ερμπακάν.
Να, όμως, που η τεχνολογία (κρυφή κάμερα) πέτυχε να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις στη γειτονική χώρα και να μην απαιτηθεί η συνδρομή του Στρατού .
Προ δύο εβδομάδων αναρτήθηκε στο διαδίκτυο φιλμ μικρής διάρκειας, όπου θολά φαίνεται ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), Ντενίζ Μπαϋκάλ, να έχει ερωτικές επαφές με βουλευτίνα του κόμματός του. Τούτο οδήγησε σε παραίτηση του Μπαϋκάλ από την αρχηγία του CHP και την ανάδειξη μοναδικού υποψηφίου για τη θέση του, στο συνέδριο της 22ας και 23ης Μαΐου, του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, βουλευτού Κωνσταντινούπολης.
Πράγματι, μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού, με τη παρουσία παλαιών στελεχών του κόμματος (όπως η χήρα του Ετσεβίτ - DSP), πραγματοποιήθηκε το συνέδριο. Ο νέος αρχηγός εξελέγη με 1.200 ψήφους από 1.250, την επόμενη μέρα εξελέγη η κεντρική επιτροπή, αποτελούμενη από 80 στελέχη εκ των οποίων τα 52 είναι νέα, που υποδείχθηκαν από τη νέα ηγεσία, και έπεται η εκλογή της διοικούσας επιτροπής, όπου αναμένεται και πάλι ο νέος αρχηγός να βάλει τη σφραγίδα του.
Ο Κιλιτσντάρογλου γεννήθηκε στη περιοχή Τούντζελι της ΝΑ Τουρκίας, ο πατέρας του ήταν υπάλληλος (υποθηκοφυλακείο) και είχε άλλα τρία αδέλφια. Αν και δεν αναφέρεται στον Τύπο, είναι Κούρδος και στο θρήσκευμα Αλεβί. Απεφοίτησε από το Εμπορικό Λύκειο του Ελαζίγ της ΝΑ Τουρκίας και το 1971 από τη Σχολή Εμπορικών και Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Γκαζί της Άγκυρας. Ως νέος της γενιάς του 1968, συμμετείχε σε αριστερές οργανώσεις και στις διάφορες διαδηλώσεις της εποχής, χωρίς όμως αξιόλογη παρουσία Από το 1971 εργαζόταν ως υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών, με έξοδα του οποίου παρακολούθησε μαθήματα επιπέδου μάστερ για ένα χρόνο στη Γαλλία. Το 1992 ανέλαβε διευθυντής του τουρκικού ΙΚΑ (SSK) και το 1994 βραβεύτηκε ως καλύτερος υπάλληλος. Το 1999 παραιτήθηκε και εντάχθηκε στο Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ετσεβίτ (DSP) αλλά στις βουλευτικές εκλογές της 18ης Απριλίου του ίδιου έτους δε συμπεριλήφθη στα ψηφοδέλτια. Κράτησε αποστάσεις και άρχισε πανεπιστημιακή καριέρα ως καθηγητής. Εκεί τον βρίσκει ο Μπαϋκάλ και του προτείνει να γίνει μέλος του CHP. Πράγματι εντάχθηκε στο κόμμα και εξελέγη βουλευτής Κωνσταντινούπολης το 2002.
Έκτοτε, ανέλαβε «εργολαβικά» την παρακολούθηση «σκανδάλων» της κυβέρνησης Ερντογάν με επιτυχία, ιδιαίτερα στην υπόθεση της ΜΚΟ Deniz feneri («Φάρος»), ισλαμικών διασυνδέσεων, η οποία συγκέντρωνε χρήματα από τους Τούρκους μετανάστες στην Ευρώπη με άγνωστους προορισμούς.
Από την ομιλία του στο συνέδριο στις 22 τρέχοντος μηνός, ξεχωρίζουμε τα παρακάτω:
A. Έδωσε βαρύτητα στα θέματα διαφθοράς, ανεργίας, φτώχειας και γενικά στα οικονομικά και κοινωνικά θέματα, που κυριαρχούν στην Τουρκία και όχι μόνο.
B. Απέφυγε να αναφερθεί στο κουρδικό πρόβλημα και έκανε μνεία μόνο για ανάπτυξη της περιοχής και διανομής σε ακτήμονες των εδαφών (σύνορα με Συρία) που εκκαθαρίστηκαν από τις νάρκες.
Γ. Απουσίαζε οποιαδήποτε αναφορά στα θέματα εξωτερικής πολιτικής (που απασχολούν τη χώρα μας), προκάλεσε δε αλγεινή εντύπωση η αναφορά του στην κυβερνητική αλλαγή στα Κατεχόμενα ότι αποτελεί προάγγελο της πτώσης της κυβέρνησης Ερντογάν.
Δ. Διαφοροποιούμενος από τον προκάτοχό του, δεν επέμεινε στο θέμα της δίκης Εργκενεκόν, αλλά και στα ανοιχτά δικαστικά θέματα που κυριαρχούν στη γείτονα.
Γενικά η ομιλία του προκάλεσε αισθήματα ευφορίας στα μέλη του κόμματος, και όχι μόνο, και ιδιαίτερα το σύνθημα ότι «τρέχουμε για την εξουσία». Υποσχέθηκε ότι θα περιοδεύσει σε όλη τη χώρα και ήδη αναφέρθηκαν μαζικές προσχωρήσεις στελεχών μικρών κομμάτων.
Από όλα, όμως, τα παραπάνω, μεγαλύτερη αίσθηση προκάλεσε η υπόσχεσή του ότι θα μειώσει το ισχύον ποσοστό 10% για είσοδο κομμάτων στη Βουλή, με δεδομένο την ευαισθησία που έχουν οι στρατιωτικοί (λόγω Κούρδων) επί του θέματος.
Ας σημειώσουμε ακόμα ότι η εκλογή του χαιρετίστηκε από τον πρόεδρο του σοσιαλιστικού μπλοκ του Ευρωκοινοβουλίου.
Διαφαίνεται από τις πρώτες κινήσεις του νέου αρχηγού ότι θέλει να μετατρέψει το CHP από κόμμα ταυτιζόμενο με το κράτος και ιδιαίτερα το Στρατό, σε κόμμα του λαού. Αν θα το πετύχει, ο χρόνος θα το δείξει.
Γεγονός είναι ότι ο πρωθυπουργός Ερντογάν θα έχει να αντιμετωπίσει ένα νέο και άφθαρτο αντίπαλο, σε συνδυασμό με τον «κυβερνητισμό» που έχει κυριαρχήσει στο κόμμα του και έχει προκαλέσει φθορά, δικαιολογημένη μεν από την πολύχρονη ενάσκηση της εξουσίας, αδιανόητη όμως για την πλειοψηφία του τουρκικού λαού, ο οποίος βλέπει τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος να πλουτίζουν και να μετακινούνται από τις φτωχογειτονιές σε ακριβές και πλούσιες περιοχές.
Πρέπει, όμως, να επισημάνουμε ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός έχει προκαλέσει, κυρίως στο εξωτερικό και ιδιαίτερα πέραν του Ατλαντικού, με τη στάση του στο Μεσανατολικό, το Ιράν, τον πόλεμο στο Ιράκ κ.λπ. και θα πρέπει να προκάλεσε αισθήματα ικανοποίησης η αλλαγή στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που πιθανόν να φέρει κυβερνητική αλλαγή.
Έχουμε επισημάνει και παλαιότερα ότι η «αχίλλειος πτέρνα» του Ερντογάν είναι η ατολμία να προσπαθήσει να λύσει το Κουρδικό, που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια των ψήφων των Κούρδων που πίστεψαν στις υποσχέσεις του και τελικά διαψεύστηκαν.
Τι πρέπει να περιμένουμε εμείς στα θέματα που μας ενδιαφέρουν; Προς το παρόν τίποτε, αν δεν αποσαφηνιστούν οι θέσεις του νέου αρχηγού στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι την επικείμενη περίοδο θα κυριαρχήσουν στη γείτονα τα θέματα του δημοψηφίσματος, με όποιες δικαστικές προεκτάσεις, και ότι το 2011 είναι χρονιά βουλευτικών εκλογών, μάλλον θα αρκεστούμε στα θέματα χαμηλής πολιτικής, που δίνουν «πόντους» στην Τουρκία και «αδυνατίζουν» τα επιχειρήματά μας στα καίρια θέματα.

* Ο Στρατής Χαραλάμπους είναι Μυτιληνιός, ανώτερος αξιωματικός του Στρατού εν αποστρατεία.