Με τις απόψεις δύο δημάρχων του νομού Λέσβου, του Δημάρχου Μούδρου, Κώστα Αδαμίδη, και του Δημάρχου Ευεργέτουλα, Μιχάλη Πολυπαθέλλη, εγκαινιάζουμε σήμερα το διάλογο μέσα απ’ τις σελίδες του «Ε», για την επικείμενη διοικητική μεταρρύθμιση. Η οποία, σύμφωνα με τις αρχικές κατευθύνσεις της κυβέρνησης, θα αλλάξει το επόμενο διάστημα, το χάρτη της αυτοδιοίκησης, συγκροτώντας σε δεύτερο βαθμό, και την αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Στη συζήτηση, υπενθυμίζουμε, είναι ευπρόσδεκτη κάθε άποψη που αφορά το αυτοδιοικητικό αύριο του νομού Λέσβου, είτε προέρχεται από αυτοδιοικητικό, είτε όχι. 


Κώστας Αδαμίδης
«Δυο δήμοι η Λήμνος»



Πριν 12 χρόνια περίπου, είχε «ανοίξει» η  συζήτηση για τον Καποδίστρια, δημιούργημα του οποίου είναι οι σημερινοί δήμοι. Οργανισμοί που ξεκίνησαν από το μηδέν, στάθηκαν και πέτυχαν στη μεγάλη τους πλειοψηφία, να βελτιώσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες στον πολίτη.
Εδώ και καιρό έχει ανοίξει το θέμα του νέου Καποδίστρια. Βάση για συζήτηση, αποτελεί σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) το οποίο αν και επιστημονικό όργανο, δεν πείθει για το αδιάβλητο της πρότασης, αν κρίνει κανένας από την πρόταση για δημιουργία μεταξύ άλλων δήμων της Λέσβου και ενός νέου με δεδομένα του σημερινού Δήμου Μούδρου.
Παρόλα αυτά, είναι προφανές ότι οι Καποδιστριακοί Δήμοι έκαναν τον ιστορικό τους κύκλο και έχει ωριμάσει η ιδέα για μεγαλύτερους δήμους. Το ερώτημα είναι επομένως ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά των νέων δήμων. Οι δήμοι θα πρέπει να είναι καταρχήν λειτουργικοί, ενώ σύμφωνα με τα κριτήρια του ΙΤΑ, που αφορούν τις νέες χωροθετήσεις, πρέπει να συνεκτιμηθούν πληθυσμιακά, κοινωνικά, διοικητικά, χωροταξικά, οικονομικά, γεωγραφικά, αναπτυξιακά και πολιτιστικά -ιστορικά .
Ας αναφερθούμε στη Λήμνο, όπου η πρόταση για δυο δήμους με συνένωση των Δήμων Μύρινας και Ν. Κούταλης σε Δήμο Μύρινας, και των Δήμων Μούδρου και Ατσικής σε Δήμο Μούδρου, δημιουργεί νέους δήμους, που  θα έχουν τα εξής χαρακτηριστικά :
Νέος Δήμος Μύρινας, έκταση 157 Κm2, πληθυσμός 10.300 ,Τοπ. Διαμ. 11
Νέος Δήμος Μούδρου, έκταση 320 Km2, πληθυσμός 7.200, Τοπ. Διαμ. 17
Ας δούμε τώρα τους δυο δήμους με βάση τα Κριτήρια:
α) ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΑ, δεν υπάρχει το μεγάλο άνοιγμα μεταξύ τους.
β) ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ χαρακτηριστικά των Δήμων Ατσικής και Μούδρου με   έμφαση του πρωτογενούς τομέα και λιγότερο δευτερογενούς και τριτογενούς, είναι ομοειδή.
γ) ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ: Πάντοτε η Λήμνος είχε κυρίως δυο σημεία αναφοράς, τη Μύρινα και το Μούδρο.
δ) ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΑ: Η Μύρινα βρίσκεται στο δυτικό άκρο του νησιού και ο Δήμος Μούδρου στο εκ διαμέτρου αντίθετο.
ε) ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ-ΙΣΤΟΡΙΚΑ: Η Λήμνος ιστορικά λεγόταν δίπολις (πόλεις της Ηφαιστείας και της Μύρινας).
στ) ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ: Μεταπολεμικά και η Λήμνος, όπως άλλωστε ολόκληρη η Ελλάδα, ακολούθησε το «υδροκεφαλικό» μοντέλο ανάπτυξης με γιγάντωση της πρωτεύουσας και αποδυνάμωση της περιφέρειας. Έτσι στις δεκαετίες 1950 και 1960, ενώ η παραγωγή (Σταφύλια και μπαμπάκι) ήταν στην κεντροανατολική Λήμνο, το Οινοποιείο και το εκκοκκιστήριο έγιναν στη Μύρινα.
Αλλά για να μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις ότι κάτι άλλαξε σήμερα, θα πρέπει να αναφερθεί ότι στο Μούδρο κατασκευάστηκε και λειτουργεί το νέο Σχολικό Συγκρότημα του ΕΠΑΛ, επιφάνειας 6.000 τ.μ., που κατά την κοινή λογική, θα ‘πρεπε να στεγάσει ολόκληρη την τεχνική εκπαίδευση της Λήμνου. Όλες οι βαθμίδες της εκπαιδευτικής κοινότητας, συνηγορούν γι’ αυτό, αφού θα αποσυμφορούσε και τις πιεστικές ανάγκες για σχολική στέγη της Μύρινας.
Παρόλα αυτά, τα κακώς νοούμενα συμφέροντα δεν συμφωνούν στο αυτονόητο. Ωστόσο η αντίληψη αυτή είναι ουσιαστική στον τρόπο που θα καθορίζεται η μελλοντική ανάπτυξη εκτός της πρωτεύουσας του νησιού. Πώς να υποθέσει κανείς ότι αν γινόταν σχεδιασμός σε επίπεδο νησιού-δήμου, θα κατασκευαζόταν ένα μεγάλο έργο στην περιφέρεια; Είναι προφανής η ετεροβαρής εξέλιξη στην περίπτωση ενός δήμου. Δυστυχώς «οι Φιλισταίοι» της περιφέρειας θα είναι καταδικασμένοι.
Επειδή οι εξελίξεις θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό τη δική μας ζωή αλλά κυρίως των παιδιών μας, ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες του.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Στη Λήμνο να δημιουργηθούν δυο δήμοι, που θα αναδεικνύουν  τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, θα υπάρχει γόνιμος ανταγωνισμός, ισόρροπη ανάπτυξη αλλά και συνένωση δυνάμεων σε διοικητικό επίπεδο.
Αναφορικά με την πρόταση του ΙΤΑ να γίνει τροποποίηση, που θα προβλέπει «μέχρι το δέκατο νησί σε μέγεθος της ελληνικής επικράτειας, να είναι δυνατή η δημιουργία περισσότερων του ενός δήμων».

Μιχάλης Πολυπαθέλλης
«Ισχυροί δήμοι, και με “προίκα’’»



Άνοιξε λοιπόν και πάλι η συζήτηση για το νέο Καποδίστρια. Η ΚΕΔΚΕ με δελτίο τύπου, ενημερώνει ότι υπάρχει προφορική δέσμευση του Υπουργού Εσωτερικών, σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση μέχρι τέλους του χρόνου, θα έχει καταθέσει τις προτάσεις της και μάλιστα η ΚΕΔΚΕ έχει προαναγγείλει συνέδριο 18 - 20 Ιανουαρίου, προκειμένου να τοποθετηθεί. Παράλληλα η κυβέρνηση είχε «δεσμευτεί» προεκλογικά ότι θα καταργήσει το 42% για τις εκλογές στους ΟΤΑ, την καθιέρωση του θεσμού του αιρετού Περιφερειάρχη, και την αλλαγή του εκλογικού νόμου με την ίδρυση μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών, που μάλλον προϋποθέτει νέα διοικητική διαίρεση. Όσον αφορά την οικονομική «προίκα» του εγχειρήματος, δεν υπάρχει πληροφόρηση. Όμως στον 1ο Καποδίστρια, ως «προίκα», είχαν δοθεί κάποια προγράμματα (ΕΑΠΤΑ, ΕΠΤΑ), θα μπορούσε άραγε να εμφανιστεί ως τέτοια ο νέος ΘΗΣΕΑΣ, ενδεχομένως δε και το ΕΣΠΑ; Η ΚΕΔΚΕ πάντως θέλει θεσμοθετημένους πόρους χωρίς νέα φορολογία. Να προσθέσουμε ακόμα ότι για την ένταξη έργων στο ΕΣΠΑ, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πιστοποίηση των ΟΤΑ, την οποία για το νησί μας, έχουν εξασφαλίσει ο Δήμος Μυτιλήνης και η Νομαρχία. Άρα οι ΟΤΑ του νησιού ή αποκλείονται από το ΕΣΠΑ ή θα «τρέξουν» τα έργα τους μέσω Νομαρχίας ή Δήμου Μυτιλήνης. Πόσα έργα όμως, μπορούν να αναλάβουν οι δύο πιστοποιημένοι φορείς; Ήδη υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με την ένταξη των ΣΧΟΑΠ, τα οποία είναι στον αέρα. Η «Δήμος Α.Ε.» που υποτίθεται ότι θα αναλάμβανε να «τρέχει» τα έργα των μικρών ΟΤΑ, είναι στα σπάργανα. Εδώ λοιπόν βρίσκεται ένας μοχλός πίεσης για τη δημιουργία μεγαλύτερων ΟΤΑ. Μέχρι στιγμής είχαμε μία πρόταση (τη γνωστή) του ΙΤΑ για τη δημιουργία 5 νέων ΟΤΑ στο νησί, καθώς επίσης και την πληροφορία (;) ότι ο αριθμός των ΟΤΑ από 1.035 θα συρρικνωθεί στους 300 - 350. Τι θα γίνει όμως με τους ΟΤΑ, που αντικειμενικά θα μείνουν στην υφιστάμενη δομή τους, π.χ. ο Άη Στράτης, που θα μείνει μόνος του, θα αποκλειστεί από το ΕΣΠΑ; Περαιτέρω έχουμε την πρόταση του προέδρου της ΤΕΔΚ, η οποία προτείνει 4 δήμους στο νησί. Για το Δήμο Ευεργέτουλα, είναι προτιμότερη από αυτήν του ΙΤΑ. Η πρόταση του κ. Ζαμτράκη όμως, πέτυχε ένα μεγάλο στόχο. Μας έβαλε να συζητήσουμε το θέμα, να το «ζυμώσουμε» με τους πολίτες, να συμφωνήσουμε ή να διαφωνήσουμε, να προτείνουμε ενδεχομένως κάτι άλλο, να ρωτήσουμε τους πολίτες να πουν και εκείνοι τις απόψεις και τις προτιμήσεις τους. Ακόμα και εκείνοι που πιθανόν να πιστεύουν ότι η σημερινή κατάσταση δεν πρέπει και δεν θέλουν να αλλάξει, ίσως θα πρέπει να αρχίσουν να σκέπτονται τις επιλογές τους αν τελικά προχωρήσουν οι αναγκαστικές συνενώσεις. Βέβαια πρέπει να απαντηθούν και μια σειρά από ερωτήματα, όπως, θα δοθεί η δυνατότητα να στελεχωθούν οι νέοι ΟΤΑ με το ανάλογο επιστημονικό προσωπικό προκειμένου να αποκτήσουν αναπτυξιακές δυνατότητες ή θα «συμβιβαστούν» με το υπηρετούν προσωπικό που δεν θα επαρκεί; Θα τους δοθεί η δυνατότητα να αποκτήσουν νέες κτιριακές υποδομές ή θα «βολευτούν» στις υφιστάμενες; Και βέβαια κυρίαρχο -κατά την άποψή μου- κριτήριο, θα πρέπει να είναι η δυνατότητα των νέων ΟΤΑ να εξασφαλίσουν διαχειριστική επάρκεια και προοπτική πιστοποίησης. Ένα ακόμα σημείο που είναι προς συζήτηση, είναι αν θα δοθεί προτεραιότητα και χρήματα για έργα, που θα αφορούν συγκοινωνιακά έργα στους μελλοντικούς δήμους. Λόγου χάριν το έργο Πλωμαρίου-Βατερών, Γέρας-Αγιάσου, κ.λπ., θα μπορούσε να είναι η «προίκα» ενός νέου ΟΤΑ; Τέλος, όσον αφορά χωροταξική κατανομή, μελλοντικές έδρες και ονόματα των νέων ΟΤΑ, αυτά, κατά την άποψή μου, είναι θέματα που θα πρέπει να τα συζητήσουμε όταν θα αρχίσουν να μορφοποιούνται τα μελλοντικά σχήματα και σε κάθε περίπτωση, αποτελούν ζητήματα που λύνονται με δημοκρατικό τρόπο. Λογικές που προσπαθούν να επιβάλουν ονόματα έδρες κατά την ταπεινή μου γνώμη, δεν έχουν θέση και τύχη.