Ένα ρεπορτάζ με μαρτυρίες που συγκλονίζουν, για τις επιπτώσεις της κρίσης στη Μυτιλήνη

Με την ελπίδα να βρουν μια δουλειά, να μπορούν να πληρώνουν το ενοίκιό τους και να έχουν λίγο φαγητό στο τραπέζι τους, ετοιμάζονται να υποδεχθούν το νέο χρόνο, δεκάδες οικογένειες στη Μυτιλήνη. Η οικονομική κρίση προκαλεί ανέχεια σε πολλά νοικοκυριά, τέτοια που δεν είναι πλέον λίγοι εκείνοι που περιμένουν τα πακέτα με τρόφιμα από τις προσφορές ανθρωπιστικών οργανώσεων, συλλόγων και εθελοντών, για να κάνουν γιορτές. Το καλάθι στα σούπερ μάρκετ, δεν γεμίζει πλέον, ενώ κάποιοι  φθάνουν να ψωνίζουν και τρόφιμα δεύτερης διαλογής από προσφορές.

Το σκληρό πρόσωπο της φτώχειας, αντιμετωπίζει καθημερινά από πρώτο χέρι, η Διεύθυνση Πρόνοιας της Νομαρχίας. Για εκείνους, η φτώχεια δεν είναι ένα καινούργιο φαινόμενο, αφού ολόκληρες οικογένειες ζουν επί δεκαετίες με τη στήριξή της. «Ζούμε τη φτώχεια βιωματικά και όχι με αριθμούς» μας λέει η Διευθύντρια κ. Άσπα Φραντζή. Όπως αναφέρει η ίδια, τα περισσότερα περιστατικά αναπαράγονται έτσι στις ίδιες οικογένειες, τα παιδιά και στη συνέχεια και τα εγγόνια ζουν στις ίδιες συνθήκες. «Όταν ένα παιδί μεγαλώνει μέσα σε ακραίες συνθήκες φτώχειας, χωρίς ρεύμα, νερό, χωρίς φαγητό μέσα σε συνθήκες εξαθλίωσης, αυτό επηρεάζει καθοριστικά τη συμπεριφορά, την υγεία του και την πορεία του στη ζωή» λέει χαρακτηριστικά.
Εκείνο που διαπιστώνει φέτος, η Διεύθυνση Πρόνοιας, είναι ότι οι προσφορές του κόσμου μέσω του Ερυθρού Σταυρού ή άλλων συλλόγων, έχουν αυξηθεί παρά πολύ, γεγονός που δείχνει ότι οι δύσκολες οικονομικές  συνθήκες έχουν ευαισθητοποιήσει ακόμη περισσότερο τον κόσμο, που θέλει να βοηθήσει το διπλανό του που έχει ανάγκη. «Φέτος, πιστεύω ότι θα μοιράσουμε πακέτα με τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης σε ακόμη περισσότερες οικογένειες από κάθε άλλη φορά, αφού έχει συγκεντρωθεί περισσότερη βοήθεια σε σχέση με άλλες χρονιές», λέει η κ. Φραντζή. Πάντως, όπως λέει, είναι μεγάλος ο αριθμός οικογενειών που περνάνε  τις γιορτές χωρίς ρεύμα και νερό, χωρίς τα απαραίτητα. «Θέλουμε να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους, όμως είναι πολύ δύσκολο. Συνήθως οι λογαριασμοί που έχουν απλήρωτους, είναι πολύ μεγάλοι. Μπορεί να τους δώσουμε ένα έκτακτο επίδομα, αλλά αυτό δεν αρκεί, για να εξοφλήσει τις οφειλές τους, και προσπαθούμε μέσω συλλόγων και φορέων, να βοηθήσουμε όπως μπορούμε», καταλήγει η κ. Φραντζή.

«…τώρα σε ανάγκη»
Συγκλονιστική είναι η μαρτυρία της Πρόεδρου του παραρτήματος της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης, Ζωής Λειβαδίτου, για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, που έχουν δημιουργήσει «νεόπτωχους» στο νησί. «Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονταν τις προηγούμενες χρονιές και έφερναν τρόφιμα, για να ενισχύσουν το κομβόι αγάπης που οργανώνουμε κάθε χρόνο, και φέτος είναι οι ίδιοι σε ανάγκη (!). Είναι τραγικό να βλέπεις τους ανθρώπους αυτούς να έρχονται και να ζητάνε τρόφιμα για τις δικές τους οικογένειες. Είναι τραγικό και ανησυχητικό. Ο καθένας μπορεί να φανταστεί πόσο άσχημα νοιώθουν αυτοί οι άνθρωποι», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η ίδια λέει πως με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της, ο αριθμός των παιδιών στο διευρυμένο Δήμο Μυτιλήνης, που βρίσκεται σε ανάγκη, έχει υπερτριπλασιαστεί. «Τις προηγούμενες χρονιές, είχαμε καταγράψει 400 παιδιά. Φέτος, νομίζω, ότι μόνο στην περιοχή του διευρυμένου Δήμου Μυτιλήνης, είναι πάνω από 1.000», μας λέει.

Φως από τα απόκερα…
Ένας 60χρονος πηγαίνει κάθε μήνα στη Μητρόπολη, για να του δώσουν τα  καμένα «δικεροτρίκερα» που κρατάει ο Δεσπότης στη λειτουργία ώστε να τα χρησιμοποιήσει, για να έχει φως στο παράπηγμα όπου ζει. «Είχε έρθει στη Μητρόπολη από τον περασμένο Σεπτέμβριο και μας ζήτησε τα απόκερα. Τον ρωτήσαμε τι τα θέλει και μας είπε ότι δεν έχει φως. Ο Μητροπολίτης θέλησε να τον βοηθήσει, του έδωσε κάποια χρήματα για τις πρώτες ανάγκες, όμως δεν ζει σε κανονικό σπίτι αλλά σε μια παράγκα, όπου δεν υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης ηλεκτρικού. Έτσι έρχεται κάθε μήνα και τους δίνουμε τα δικεροτρίκερα, για να έχει φως στο χώρο όπου ζει», λέει ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Συκής.
Ο ίδιος λέει για τις συνθήκες που συναντά καθημερινά μέσα από τα αιτήματα πολιτών για βοήθημα από το Φιλόπτωχο Ταμείο της Μητρόπολης. «Έχουμε ένα κατάλογο ανθρώπων που βοηθάμε σε μηνιαία βάση με ένα επίδομα από το Φιλόπτωχο Ταμείο. Είναι όμως πάρα πολύς ο κόσμος, που πέρα από εκείνους, έρχεται και ζητάει τη βοήθειά μας. Άλλος ζητάει χρήματα για το ενοίκιό του γιατί κινδυνεύει η οικογένειά του να βρεθεί στο δρόμο, άλλοι ψάχνουν για δουλειά, άλλοι μας ζητάνε χρήματα για να πληρώσουν τα φροντιστήρια των παιδιών τους. Ο κόσμος είναι σε απόγνωση και εμείς προσπαθούμε να βοηθήσουμε όσο μπορούμε. Δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε όλα τα αιτήματα στο ακέραιο γιατί όταν κάποιος χρειάζεται για παράδειγμα 500 ευρώ, δεν θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε άλλους. Προσπαθούμε να μοιράζουμε όσο μπορούμε τα χρήματα, για να βοηθήσουμε όσο το δυνατόν, περισσότερο κόσμο» λέει χαρακτηριστικά.

«Η μιζέρια φέρνει γκρίνια»
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αφήνουν τα σπίτια τους και πηγαίνουν να ζήσουν μαζί με συγγενείς, για να γλιτώσουν τα έξοδα του ενοικίου. «Αναγκάζονται να γυρίσουν στα σπίτια των γονιών τους όταν δεν μπορούν να πληρώσουν το ενοίκιο και το ζευγάρι είναι χωρίς δουλειά. Είναι πολύ άσχημες αυτές οι καταστάσεις γιατί όταν βλέπει κάποιος ότι δεν μπορεί πλέον να συντηρήσει την οικογένειά του, λογικό είναι να νοιώθει πολύ άσχημα. Η μιζέρια φέρνει γκρίνια, φέρνει εντάσεις στην οικογένεια, γι’ αυτό και αυξάνονται τελευταία τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας», λέει η Ζωή Λειβαδίτου.
Στο μεταξύ, οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσεις, είναι ακόμη πιο σκληρές για τους μετανάστες που ζουν στη νησί, αφού οι υπηρεσίες αδυνατούν να τους βοηθήσουν. «Έχει έρθει ένας αλλοδαπός και μας ζήτησε ένα βοήθημα γιατί μετά από ατύχημα, έχει υποστεί κατάγματα και δεν μπορεί να δουλέψει, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να ζήσει την οικογένειά του με τέσσερα παιδιά. Εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα να του δώσουμε επίδομα, προσπαθούμε μόνο μέσω συλλόγων να βοηθήσουμε», αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Άσπα Φραντζή.
Οι περικοπές στις συντάξεις, έχουν φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση  τους  ηλικιωμένους, που δεν έχουν τη δυνατότητα να δουλέψουν, για να αυξήσουν το εισόδημά τους. «Κάποιοι δεν έχουν ένα πιάτο φαγητό ή μας ζητάνε να τους βοηθήσουμε, για ν’ αγοράσουν τα φάρμακά τους», λέει ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Συκής. Και συνεχίζει: «Η απόγνωση αυτών των ανθρώπων, μεγαλώνει ακόμη περισσότερο όταν βλέπουν ότι η σύνταξή τους δεν φτάνει, για να ζήσουν οι ίδιοι και ούτε βέβαια για να βοηθήσουν τα παιδιά τους, όπως μπορεί να έκαναν παλιότερα».

Ψωνίζουν… από τα δεύτερης διαλογής
Αυτοί οι άνθρωποι προτιμούν να ψωνίζουν από τα σούπερ μάρκετ, τρόφιμα δεύτερης διαλογής σε μισή τιμή, για να εξοικονομήσουν λίγα χρήματα, να πληρώσουν λογαριασμούς. Σε κεντρικό σούπερ μάρκετ, υπάρχει ένας χώρος στο μανάβικο, όπου τοποθετούνται λαχανικά, που είναι περισσότερο ώριμα  ή χτυπημένα και πωλούνται σε μισή τιμή. Αυτά τα προϊόντα γίνονται ανάρπαστα όποτε υπάρχουν. Χθες, ο χώρος όπου τοποθετούνται ήταν άδειος, αφού ήδη τα είχαν πάρει όλα. Συνήθως ηλικιωμένοι είναι εκείνοι που προτιμούν για τους ίδιους, τα δεύτερης διαλογής προκειμένου ν’ αγοράσουν για τα παιδιά τους, καλύτερα προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα, ότι κάποιοι γονείς προτίμησαν αντί για δώρα, φέτος τις γιορτές να ψωνίσουν για τις οικογένειες των παιδιών τους, από τα σούπερ μάρκετ!
Ο κ. Θεόδωρος Δουβαλέτας, Διευθυντής σούπερ μάρκετ, λέει στο «Ε» για τη συμπεριφορά των καταναλωτών ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες και πόσο αυτή έχει αλλάξει λόγω της κρίσης. «Ψωνίζουν τα φθηνά προϊόντα. Όταν βγάζουμε προσφορές κάθε 15 ημέρες σε κάποια είδη μας και ενημερώνουμε με φυλλάδια όλα τα σπίτια, είναι πολλοί εκείνοι που έρχονται ειδικά για τις συγκεκριμένες προσφορές. Επίσης στα ράφια “φεύγουν” πρώτα τα φθηνότερα προϊόντα και έπειτα όλα τα άλλα» αναφέρει ο ίδιος.

Συγκέντρωση βοήθειας
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος τις γιορτές, μέλη του Ερυθρού Σταυρού θα βρίσκονται έξω από τα σούπερ μάρκετ και τις παραμονές της Πρωτοχρονιάς (όπως και τα Χριστούγεννα) προκειμένου να συγκεντρωθούν τρόφιμα για οικογένειες που βρίσκονται σε ανάγκη Ο Πρόεδρος του παραρτήματος Λέσβου του Ερυθρού Σταυρού, κ. Βασίλης Κουνέλλης, λέει για το θέμα αυτό: «Ο κόσμος πάντα βοηθάει όσο μπορεί ο καθένας. Και αυτή η βοήθεια είναι πολύτιμη. Έξω από τα σούπερ μάρκετ, θα βρισκόμαστε, όπως τα Χριστούγεννα, και παραμονές Πρωτοχρονιάς ώστε να συγκεντρώσουμε τρόφιμα που θα διαθέσουμε σε οικογένειες ανάλογα με τα στοιχεία που έχουμε από την Πρόνοια». Τρόφιμα και παιχνίδια για άπορες οικογένειες, συγκεντρώνει μέχρι την παραμονή Πρωτοχρονιάς, και το παράρτημα Μυτιλήνης της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης (στο υπόγειο της Νομαρχίας).