«Fluctibus ambitae Fuerant Antissa Farosque Et Phoenissa Tyros, quarum nunc insula nulla est»1 και «Rursus (malara) abstulit insulas maxi junxtique terries: Antissem Lesbo etc»2 Δηλαδή «υπό των κυμμάτων περυκυκλούμεναι υπήρξαν η Αντισσα, η Φάρος και η Φοινικική Τύρος, εκ των οποίων νήσων, ουδεμία σήμερον υπάρχει» και «Πάλι η Φύση αφαίρεσε νήσους από την θάλασσα ενώσασα αυτάς με την στεριά». Υπήρχε αρχικά Νησί, στην θέση που ιδρύθηκε μετά η προϊστορική Πόλη, που ενώθηκε με την στεριά; Στις τομές του χαμηλού αυχένα, η Lamb, βρήκε αδιατάρακτα στρώματα από την εποχή του Χαλκού έως την Ελληνιστική Περίοδο. Έτσι βγήκε το συμπέρασμα ότι ο χαμηλός αυχένας θα έδινε την όψη νησιού, στο ακρωτήρι, που φιλοξένησε μετά το Μεσαιωνικό Κάστρο. 3

Θάθελα όμως να μην περιοριστώ στο ακραίο τμήμα της θάλασσας, αλλά να κάνω μια υπόθεση, στηριζόμενος στα γεωφυσικά δεδομένα, της ευρύτερης περιοχής. Δυτικά των υψωμάτων της Αρχαίας Πόλης, ο κάμπος με την διέλευση δύο ποταμών 4.σχηματίστηκε από τις επιχώσεις, από βαθειά μέχρι την παραλία. Επίσης ανατολικά αυτών των υψωμάτων, το άλλο ποτάμι 5 σχημάτισε με τις επιχώσεις του μία επιμήκη κοιλάδα, η οποία έρχεται κυκλικά κάτω από την νότια πλευρά των υψωμάτων και «εκβάλλει» στον δυτικό κάμπο. Το ποτάμι αυτό (η σημερινή Λαγκάδα), βρήκε τεχνητή διέξοδο προς την παραλία, της ανατολικής πλευράς. Τα υψόμετρα μέσα σ’αυτήν την κοιλάδα, συμβαδίζουν με αυτά του δυτικού κάμπου και σίγουρα το φυσικό έδαφος, κάτω από τις προσχώσεις θα βρίσκεται σε αρκετό βάθος, όπως και στον κάμπο.

Μόνο τομές στην «νότια κοιλάδα», που θα φτάσουν στον φυσικό βράχο, ή «θα δείξουν βότσαλα και αποδεικτικά στοιχεία θαλάσσιου πορθμού» (ανάμεσα στο νότιο, γυμνό ύψωμα της πόλης, νότια του υψώματος της ακρόπολης, ύψους περίπου 40 μ. και του υψώματος Κούφι (198 μ.), θα μπορούσαν να αποκλείσουν ή να επιβεβαιώσουν την υπόθεση Θαλάσσιου πορθμού, που χώριζε το «νησί» από την νότια ενδοχώρα. Στον γραμμικό χάρτη που χρωματίζω με γαλάζιο την περιοχή που υποθέτω ότι καταλάμβανε η θάλασσα, δείχνω την «Insula Antissa», την Αντίπερα της Ισσας, στα Μυθικά Χρόνια, που την ύπαρξη της, κανείς δεν μπορεί να αποκρούσει, με αντικειμενικά κριτήρια.

1.Οβίδιος: Μεταμορφώσεις XVσελ282

2. Plehn Nat.Hist.II 911

3.Ι.Κοντής Λέσβος και η Μικρασιατική της παραλία1975.σελ 308

4.Χάρτης H.Kiepert 1888 5.Δορυφορικός Χάρτης περιοχής

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος και το νησί

η Τύρος σαν νησί

ο Χάρτης του Kiepert και τα ποτάμια

η τοπογραφία της Αρχαίας Άντισσας

και στον δορυφορικό χάρτη

με την υπόθεση του «Νησιού

πολύ πιο μέσα από το «ακρωτήρι».