Η αναγκαιότητα για κοινωνική οργάνωση απαγκιστρωμένη από τη λογική της ιεραρχίας και μη διευθυνόμενη από οποιαδήποτε μορφή εξουσίας, εκφράστηκε κατά περιόδους στην ιστορία του ανθρώπου και αυτό, είτε μέσα από διάφορες φιλοσοφικές αναζητήσεις και ρεύματα, είτε μέσα από τις έμπρακτες και πολλές φορές βίαιες προσπάθειες κατάκτησης της, παίρνοντας τη μορφή της εξέγερσης.

Δύο τέτοια παραδείγματα αποτελούν η παρισινή κομμούνα (26.3 - 28.5.1871) και ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος (17.7.1936 - 1.4.1939), που από την πρώτη στιγμή πήρε τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής εξέγερσης, το μεγαλύτερο κοινωνικό πείραμα του 20ου αιώνα, που έκανε πράξη την ανθρώπινη χειραφέτηση και ελευθερία.

Και στις δύο αυτές προσπάθειες ανατροπής της εξουσίας και ευρείας επίθεσης ενάντια στις αντιλήψεις, που τη συντηρούν και την αναπαράγουν, όπως η θρησκεία, μπορεί κανείς να δει ότι η προοπτική που έθεσαν τα εξεγερμένα αυτά κομμάτια της κοινωνίας, ήταν η διασφάλιση των αρχών της ελευθερίας και της ισότητας.

Αρχές, που επιδιώχθηκε να διασφαλιστούν μέσα από την οργάνωση μεγάλων κομματιών της κοινωνίας, βασισμένη στην αυτοοργάνωση και στην αυτόνομη λειτουργία ομάδων, συνεταιρισμών, κολεκτίβων, συνδικάτων και με την ελεύθερη συνεργασία. Στην ισπανική επανάσταση για παράδειγμα, δημιουργήθηκαν κολεκτίβες, που χωρίς η μια να αποτελεί πιστό αντίγραφο της άλλης, κατάφερναν να επιβιώνουν και να συνεργάζονται μεταξύ τους, πέρα από τις οποιεσδήποτε διαφορές στο χαρακτήρα ή ακόμα και στην περίπτωση των βιομηχανικών περιοχών της Ισπανίας.

Η λειτουργία της βιομηχανίας και των οργανισμών κοινής αφέλειας, συνέχισε μέσα από ομάδες και συνεργασίες των εργαζομένων, που αυτοδιαχειριζόνταν τα ίδια τους τα εργοστάσια, μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες, όπως οι άμεσες συγκρούσεις με τις φασιστικές δυνάμεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα, η λειτουργία τους ήταν κάτι περισσότερο από ικανοποιητική, τέτοια ώστε να προσφέρει κέρδη ή άμεσες υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο, αλλά και να καταφέρνει συγχρόνως να συντηρεί τον επαναστατικό αγώνα των Iσπανών…

Όλα αυτά τα επιτεύγματα των άμεσα συνεργαζόμενων κοινωνικών ομάδων, κατέρριψαν έμπρακτα το μύθο της αναγκαιότητας της λειτουργίας της κοινωνίας κάτω από κάποια συγκεντρωμένη εξουσία και έλεγχο. Είναι αναγκαίο επίσης να επισημανθεί, ότι όλες αυτές οι περιπτώσεις οργάνωσης της κοινωνίας, που απέρριψαν την ιεραρχική δομή και γενικά τη λογική της οργάνωσης κάτω από κάποια μορφή εξουσίας, το ότι δεν άντεξαν στο χρόνο, δεν οφείλεται στην εκ των πραγμάτων ανικανότητα τους ή στο ότι λειτουργούσαν με λάθος αντίληψη.

Αντίθετα, χάθηκαν μόνο κάτω από την αφόρητη και βίαιη καταστολή και γενικά στις λυσσασμένες επιθέσεις του κράτους και του κεφαλαίου εναντίον τους!
Σήμερα, δεν πρέπει να προτείνουμε, φυσικά, την άμεση και άκριτη υιοθέτηση των παραπάνω μορφών οργάνωσης, αλλά η δράση όλων να παραμένει επηρεασμένη από τη λογική και την αντίληψη τέτοιων κοινωνικών εγχειρημάτων, που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ελευθερίας δράσης του ατόμου χωρίς εκμετάλλευση και υποταγή σε κάποια μορφή εξουσίας. Από την παρισινή κομμούνα, ας κρατάμε τις διαθέσεις των επαναστατών για ελευθερία ισότητα και αυτονομία. Από την ισπανική εξέγερση του ΄36, ας κρατάμε τα αποτελέσματα της κοινωνικής επανάστασης, που δεν έβαλε απλά στόχους για ένα μακρινό αύριο, αλλά στην πράξη εφαρμόστηκε η γενικευμένη αυτοδιαχείριση σε μεγάλο μέρος της ισπανικής γης.

Σίγουρα τα λαϊκά στρώματα είναι πιο κοντά στην εξέγερση του ΄36, όχι μόνο γιατί έγινε έναν αιώνα μετά την παρισινή κομμούνα και πριν 80 χρόνια από σήμερα, αλλά και γιατί οι ταξικοί αγώνες σήμερα, αποτελούν ως ένα μεγάλο βαθμό, συνέχεια και εξέλιξη των οραμάτων και των προοπτικών των εξεγερμένων της Ισπανίας του ΄36...

Η δράση μας σήμερα, πρέπει από τη μια να διαμορφώνεται μέσα από την εξέταση και ανάλυση των σημερινών κοινωνικών δεδομένων, αφού απευθύνεται στην κοινωνία του σήμερα, αλλά παράλληλα να διατηρεί στο έπακρο, τους στόχους για την κοινωνική απελευθέρωση μέσα από τις προτάσεις για την αυτοοργάνωση, την αυτοδιαχείριση, την ανάπτυξη της κοινωνίας και γενικά την κατάκτηση της ελευθερίας του ατόμου.

Μια δράση, που διαποτίζει την ιστορία του ανθρώπου, που όσο και αν εξελίσσεται ή μεταμορφώνεται με την πάροδο του χρόνου και βάσει των ιδιαιτεροτήτων των επιμέρους κοινωνιών και το σύγχρονο στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού, είχε, έχει και θα έχει ως προοπτική της, την ελευθερία, ενάντια σε οποιαδήποτε εκμετάλλευση του ανθρώπου. Μέσα από τον ιστορικό λάκκο των λεόντων