Στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου παρουσιάστηκαν πριν από δύο εβδομάδες για πρώτη φορά επισήμως, στο πλαίσιο παγκόσμιου συνεδρίου με θέμα «Ευρωπαϊκή Παλαιολιθική Αρχαιολογία», τα ευρήματα που έφεραν στο φως οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στον παλαιολιθικό οικισμό που βρίσκεται στα Ροδαφνίδια Λισβορίου της Λέσβου. Η παρουσίαση, που έγινε από την ερευνητική ομάδα ενώπιον μεγάλου επιστημονικού κοινού, έτυχε μεγάλης αποδοχής, ενώ η ομάδα εργασίας της επιστημονικής υπεύθυνης των ανασκαφών, καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νένας Γαλανίδου, ήταν η μόνη από την Ελλάδα που είχε προσκληθεί στο συνέδριο.

Όπως έλεγε στο «Ε» το περασμένο καλοκαίρι η κ. Γαλανίδου, όταν έληξε η πρώτη ανασκαφική περίοδος στα Ροδαφνίδια, η ανασκαφή έφερε στο φως μια θέση κατώτερης Παλαιολιθικής Εποχής, της αχελαίας πολιτισμικής φάσης, λίθινα εργαλεία που βρίσκονται σε ποτάμιο και λιμναίο περιβάλλον, σε έκταση που μέχρι τώρα τουλάχιστον δεν υπάρχει σε άλλη θέση της Ελλάδας.

«Ήταν κάτι που το περιμέναμε, γι’ αυτό και είχα προσωπικά αφοσιωθεί με τόση επιμονή και πείσμα, από το 2009, στη διαδικασία της ανασκαφής», τόνιζε η ίδια. «Αυτό που αναζητούμε ανασκάπτοντας στα Ροδαφνίδια, είναι η ιστορία των πρώιμων μετακινήσεων των προγονικών ειδών μας, των “ανθρωπιδών”, που βγήκαν από την Αφρική κι έφτασαν σε όλα τα μέρη του κόσμου. Για να φτάσουν στην ηπειρωτική Ελλάδα από την Αφρική, μη έχοντας τρόπο να διασχίσουν ανοιχτή θάλασσα, έπρεπε να ακολουθήσουν χερσαίες διαδρομές», εξηγούσε, προσθέτοντας ότι τα προγονικά μας είδη ανέβηκαν προς το Βορρά, έφτασαν στην Τουρκία - Ανατολία και κινήθηκαν είτε ανατολικά, στα βάθη της Ασίας, είτε βόρεια και δυτικά.

Το δυτικότερο άκρο ήταν η Λέσβος, η στάθμη της θάλασσας της οποίας εκείνη την εποχή επέτρεπε τη διάβαση μέσα από μια χερσαία γέφυρα, που θεωρείται ότι βρίσκεται στο στενό της Μυτιλήνης. Αυτό που τόνιζε, μάλιστα, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης, ήταν ότι η συγκεκριμένη περιοχή της Λέσβου αναδεικνύεται στην πρώτη στον ελλαδικό χώρο που φιλοξένησε προγόνους του ανθρωπίνου είδους, αφού ελάχιστα αντίστοιχα ευρήματα έχουν έρθει μέχρι τώρα στο φως σε άλλες περιοχές της χώρας (όχθες Λούρου - Κοκκινόπηλο Ηπείρου, Σιάτιστα - Δυτική Μακεδονία).

Η παρουσίαση στο Λονδίνο
Απόδειξη του γεγονότος ότι τα Ροδαφνίδια αποτελούν κλειδί για την κατανόηση των μετακινήσεων και προσαρμογών προγονικών μας ειδών σε αυτή την περιοχή, αποτελεί η ένθερμη υποδοχή της πρώτης, επίσημης ανακοίνωσης των ευρημάτων, που έγινε πριν από δύο εβδομάδες στο Βρετανικό Μουσείο κατά το επιστημονικό συνέδριο για την «Ευρωπαϊκή Παλαιολιθική Αρχαιολογία», στο πλαίσιο μεγάλης έκθεσης με θέμα «Τέχνη της Εποχής των Παγετώνων και άφιξη του σύγχρονου νου». Η ομάδα εργασίας της κ. Γαλανίδου ήταν η μόνη προσκεκλημένη από την Ελλάδα στο συνέδριο. Αυτό που παρουσίασε, ήταν τα ευρήματα των Ροδαφνιδίων του Λισβορίου όπως προέκυψαν από τις ανασκαφές του περασμένου καλοκαιριού.

«Η ανακοίνωσή μας έκανε εξαιρετική εντύπωση, συζητήθηκε πολύ και λειτούργησε θετικά, όχι μόνο εξ αιτίας του περιεχομένου και της ποιότητας της δουλειάς που κάνουμε στη Λέσβο, αλλά κι εξ αιτίας του ιδιαίτερου συμβολισμού της - σα μια μικρή νησίδα αυτής της διαφορετικής Ελλάδας, που με επιμονή, όραμα και μέθοδο επιμένει στην ποιότητα και την αριστεία -, και που έχουμε τόσο ανάγκη εντός και εκτός των τειχών», δήλωσε χτες στο «Ε» η κ. Γαλανίδου. «Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο BP Lecture Theatre του Clore Education Centre, σε έναν όροφο ακριβώς κάτω από τα ελγίνεια και σκεφτόμουν ότι με έναν αθόρυβο και μαγικό τρόπο η ελληνική αρχαιολογία, και μάλιστα αυτή της Παλαιολιθικής Εποχής, διείσδυσε με τα ευρήματά μας στη Λέσβο στο ευρωπαϊκό αρχαιολογικό σύμπαν. Η αριστεία και η έρευνα αιχμής χρειάζονται πρώτα από όλα ιδέες... και στην Ελλάδα της κρίσης, θα προσέθετα, χρειάζονται ακόμα ψυχή και όραμα για να συνεχίσεις. Η ελληνική αρχαιολογική κοινότητα έχει κι από τα τρία.»

Σύμφωνα με την ίδια, η παγκόσμια κοινότητα περιμένει με μεγάλο ενδιαφέρον τη συνέχιση της έρευνας και άλλα αποτελέσματα, ενώ στο πλαίσιο της παρουσίασης έγινε και πρόσκληση στους συνέδρους να επισκεφτούν τη Λέσβο και να δουν επί τόπου τα ευρήματα το ερχόμενο καλοκαίρι.

Η έρευνα στα Ροδαφνίδια χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και η επόμενη φάση εργασιών στο πεδίο θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Μάιο.