Σήμερα Τετάρτη, στο Δικαστικό Μέγαρο της Μυτιλήνης μεταφέρεται, για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο, η αντιπαράθεση των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Η εξέταση του αιτήματος εξυγίανσης της ΝΕΛ σε δεύτερο βαθμό είναι απλώς η αφορμή. Διότι η επιχειρηματική αντιπαράθεση, την οποία πολλές φορές πληρώνουν οι νησιώτες, βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και πολλά χρόνια. Το νέο και εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο που αναμένεται να δούμε σήμερα, είναι ο ρόλος του αναμορφωμένου τραπεζικού συστήματος. Οι δύο βασικοί πιστωτές τής ΝΕΛ, Millennium Bank και FBB, έχουν απορροφηθεί από την Τράπεζα Πειραιώς, η οποία είναι μέτοχος και βασικός χρηματοδότης τής Hellenic Seaways. Παράλληλα βέβαια είναι βασικός χρηματοδότης σχεδόν όλων των ακτοπλοϊκών εταιρειών της χώρας.

Η ΝΕΛ, όσο κι αν έχει ένα εξαιρετικά μικρό μέγεθος σε σχέση με τους ομίλους ANEK και Attica Group, δεν παύει να είναι υπολογίσιμος αντίπαλος. Κανένας παράγοντας του κλάδου δεν ξεχνά πως η ΝΕΛ, αν και βρίσκεται σε άθλια οικονομική κατάσταση, κατάφερε και έβαλε πλοίο στις γραμμές τις Αδριατικής φέτος το καλοκαίρι, ελπίζοντας ότι κάτι θα καταφέρει να αποκομίσει από το φιλέτο της καλοκαιρινής ζήτησης. Επίσης δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως η συνεργασία που είχε ανακοινωθεί πέρυσι με τον Όμιλο Grimaldi, που ελέγχει τις «Μινωικές Γραμμές» και ένα μεγάλο ποσοστό τής Hellenic Seaways, μπορεί να έχει συνέχεια.

Τα παραπάνω πρέπει να συνδυαστούν με τη διαφαινόμενη αλλαγή ισορροπιών στην Hellenic Seaways μετά την παραίτηση του Γιάννη Βαρδινογιάννη από τη θέση του προέδρου. Αρκετοί είναι εκείνοι που πιστεύουν πως ο νέος πρόεδρος της εταιρείας, Γεράσιμος Στρίντζης, έχει πολύ καλή συνεργασία με τον Όμιλο Grimaldi. Το ίδιο ισχύει και για το διευθύνοντα σύμβουλο της ΝΕΛ, Γιάννη Αβραντίνη, που πέρυσι είχε προχωρήσει σε συμφωνία με τον Όμιλο Grimaldi για τη μεταφορά φορτηγών.

Αν η ΝΕΛ κερδίσει το σημερινό δικαστήριο, θα έχει εξασφαλίσει σε σημαντικό ποσοστό την επιβίωσή της, μια και τα χρέη της θα περιοριστούν δραστικά. Όμως το βασικό είναι πως ανοίγει ο δρόμος για να μπουν νέα κεφάλαια στην εταιρεία. Είτε με τραπεζικό δανεισμό, είτε με αύξηση κεφαλαίου. Ζήτημα αύξησης κεφαλαίου έχει τεθεί από τις αρχές του χρόνου. Αργότερα αποσύρθηκε, επειδή καθυστερούσε η έκδοση της πρωτόδικης απόφασης επί του αιτήματος εξυγίανσης.

Η εξασφάλιση χρηματοδότησης από τις τράπεζες στις παρούσες συνθήκες δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, αφού ο κλάδος της ακτοπλοΐας βρίσκεται σε βαθιά ύφεση. Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι η πτώση της επιβατικής κίνησης στις γραμμές του Αιγαίου ξεπερνάει το 30% το τρέχον έτος κι η χορήγηση δανείων σε ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν είναι καθόλου έξυπνη κίνηση για τις ελληνικές τράπεζες, που βλέπουν συνεχώς τα «κόκκινα» δάνεια των πελατών τους να αυξάνονται.

Αν η ΝΕΛ χάσει το δικαστήριο, θα σημαίνει πως έχει απορριφθεί το σχέδιο εξυγίανσης. Οι πιστωτές της θα σπεύσουν να ζητήσουν τις απαιτήσεις τους. Γι’ αυτό και είναι σχεδόν βέβαιο πως η ΝΕΛ θα οδηγηθεί σε κατάρρευση. Οι ανταγωνιστές της θα μοιραστούν το μερίδιο αγοράς που κατέχει και κυρίως τις άγονες γραμμές, οι οποίες έχουν εξασφαλισμένα έσοδα από τις κρατικές επιδοτήσεις.

Οι νησιώτες του Βορείου Αιγαίου δεν έχουν να περιμένουν και πολλά πράγματα, όποια και αν είναι η εξέλιξη της δίκης. Η τελευταία κρίση στις άγονες γραμμές του Βορείου Αιγαίου έδειξε πως το πλοίο που προορίζεται ως αντικαταστάτης τού «Θεόφιλος» ή του «Ionian Sky», είναι το επίσης υπερήλικο «Ιεράπετρα». Οι ελπίδες για δρομολόγηση του «Blue Star Patmos» στη γραμμή Μυτιλήνη - Λήμνος - Θεσσαλονίκη είναι εξαιρετικά περιορισμένες, εκτός και αν εξασφαλισθεί υψηλή επιδότηση.