Κορυφώνονται οι διεργασίες προετοιμασίας της επόμενης προγραμματικής περιόδου, δίχως ακόμη να έχει γίνει σαφές τι θα ισχύσει κατά τη διάρκεια του Ε΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Αυτό που επισημάνθηκε χθες σε σύσκεψη που είχε αντικείμενο τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται για τις συγχρηματοδοτούμενες απ’ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέργειες, είναι πως για να υπάρχει η δυνατότητα το Βόρειο Αιγαίο να έχει και στο ΕΣΠΑ2 ένα αξιόλογο επιχειρησιακό πρόγραμμα, πρέπει να λειτουργήσει «έξυπνα». Κατά την τεχνοκρατική ορολογία, να επιδιώξει την έξυπνη εξειδίκευση σε έναν τομέα στον οποίο και θα επικεντρώσει το πρόγραμμά του, περιστρέφοντας γύρω απ’ αυτόν όλες τις υλοποιούμενες-χρηματοδοτούμενες δράσεις.

Ο περιφερειάρχης Νάσος Γιακαλής υποστήριξε πως η απλή, λογική και προσιτή για τα νησιωτικά δεδομένα έξυπνη εξειδίκευση είναι τα τοπικά προϊόντα, που σε συνδυασμό με τον πολιτισμό και το άριστα διατηρημένο περιβάλλον μπορούν, κατάλληλα αξιοποιούμενα, να αποτελέσουν για την περιοχή εφαλτήριο για την εξασφάλιση πολύτιμων πόρων.

Ζήτημα στρατηγικής
Χθες το πρωί, πραγματοποιήθηκε στο κτήριο της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής Βορείου Αιγαίου, υπό την προεδρία του κ. Γιακαλή, παρουσία του πρύτανη του Πανεπιστημίου Αιγαίου Πάρη Τσάρτα, του προϊσταμένου της Διαχειριστικής Αρχής, Γιώργου Πλακωτάρη, και τη συμμετοχή εκπροσώπων της Διαχειριστικής Αρχής Νοτίου Αιγαίου, των Επιμελητηρίων  Λέσβου, Σάμου και Κυκλάδων και του Πανεπιστημίου Αιγαίου, η 1η Συνάντηση για τη Στρατηγική της Έξυπνης Εξειδίκευσης Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου.

Όπως ανακοίνωσε η Περιφέρεια, η στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα για τα προγράμματα της νέας περιόδου 2014 - 2020, συστατικό στοιχείο και προαπαιτούμενο της έγκρισης των προγραμμάτων, αλλά και ζητούμενο για την εφαρμογή μιας καινοτόμου και διαφοροποιημένης περιφερειακής στρατηγικής ανάπτυξης των νησιών μας.

Στο πλαίσιο αυτό, η Περιφέρεια, θέλοντας να ενεργοποιήσει μια ανοιχτή διαβούλευση και να κοινοποιήσει την έως σήμερα μεθοδολογία προσέγγισης του ζητήματος της «έξυπνης εξειδίκευσης» για τα νησιά του Αιγαίου, διοργάνωσε τη συνάντηση αυτή που αφορούσε τη στρατηγική, αλλά και τα μέσα για την εφαρμογή της στην περίοδο 2014 - 2020. Ακόμη, στην ίδια συνάντηση, συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα, οι τακτικές κινήσεις και οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις για την υιοθέτηση της στρατηγικής σε περιφερειακό, εθνικό και ευρύτερο επίπεδο εφαρμογής των προγραμμάτων.

Προϋπόθεση και πρόκληση
Ο κ. Γιακαλής στην εισήγησή του τόνισε ότι η έξυπνη εξειδίκευση είναι προϋπόθεση προκειμένου να εγκριθούν τα επιχειρησιακά προγράμματα. «Όμως, πέρα από αυτό, αποτελεί και μια πρόκληση και μια ευκαιρία για να βρούμε τρόπους για διαφοροποίηση του αναπτυξιακού μας μοντέλου», ανέφερε, προσθέτοντας: «Όλα αυτά τα χρόνια που υλοποιούμε προγράμματα, κυρίως στηρίζουμε την πολιτική μας σε δημόσιες επενδύσεις και υποδομές που θεωρούμε ότι θα αποτελέσουν το προαπαιτούμενο για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Σήμερα όμως που έχουμε τις υποδομές, πρέπει με έξυπνο τρόπο να τις αξιοποιήσουμε προκειμένου να προσφέρουν στον τόπο μας. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να σκύψουμε με σοβαρότητα προς την ιδιωτική οικονομία και να την ενισχύσουμε με μέσα και τρόπους, προκειμένου να αναδείξει τη δική της δυναμική.»

Στην κατεύθυνση αυτή, όπως εξήγησε ο περιφερειάρχης, το Βόρειο Αιγαίο στην πολιτική για την έξυπνη ή αλλιώς καινοτόμο εξειδίκευση, επέλεξε το απλό, λογικό και ανθρώπινο, που ταυτόχρονα είναι και έξυπνο… Τα τοπικά προϊόντα και τους τοπικούς πόρους.

«Σε αυτούς, λοιπόν, καλούμαστε να επενδύσουμε και να τους βοηθήσουμε ώστε να αναδείξουν τις δυνάμεις τους. Αναφέρομαι χαρακτηριστικά στα τοπικά προϊόντα μας, στο λάδι, στα κρασιά, στη μαστίχα, αλλά και σε άλλα. Επίσης τον πολιτισμό, τον τουρισμό και το φυσικό μας περιβάλλον. Άλλωστε αυτοί είναι οι πόροι μας και σε αυτούς πρέπει να δώσουμε μια κατεύθυνση. Η εξειδίκευση σε αυτά τα στοιχεία και η προσπάθεια αναβάθμισής τους, εξωστρέφειας και διασύνδεσής τους, θα φέρει εισόδημα στον τόπο μας. Πρέπει λοιπόν να γίνει μια προσπάθεια αυτοί οι τοπικοί μας πόροι, που εκπροσωπούνται από συγκεκριμένους επιχειρηματίες, επιμελητήρια και γενικά εμπλεκομένους, να επιλύσουν βασικά ζητήματά τους και κακοδαιμονίες και να βγουν στην εθνική και παγκόσμια αγορά ως διαφοροποιημένα προϊόντα, που όμως έχουν μια βαθειά ιστορία και ταυτόχρονα υψηλή ποιότητα και αξία», επεσήμανε ο περιφερειάρχης, εξηγώντας ότι πρέπει να προφυλαχθεί ως μοναδική η αξία των νησιών και να αξιοποιηθεί προκειμένου να θρέψει τους ανθρώπους της.

«Έτσι η διασύνδεση των κλάδων, ώστε αυτά που παράγει η γη να μπορεί να τα αξιοποιεί το ξενοδοχείο και ταυτόχρονα σε αυτές τις υπηρεσίες που προσφέρει ο τουρισμός, να περιλαμβάνεται και η φύση και ο πολιτισμός, ως διαδικασία που απλοϊκά μόλις σας περιέγραψα, είναι η μέθοδος για διακλαδική διασύνδεση και έξυπνη αξιοποίηση των τοπικών μας πόρων», είπε κλείνοντας την τοποθέτησή του και ανακοινώνοντας τη δημιουργία Περιφερειακού Συμβουλίου Καινοτομίας, που θα επεξεργάζεται τις πολιτικές και θα εισηγείται τη μετατροπή τους με προγράμματα ανάπτυξης για τα νησιά.