Γράφει η Ντόρα Πολίτη

Συμπαραστεκόμενοι στο πένθος και την προσφυγική μοίρα των κατοίκων του χωριού, υπήρξαν όλοι οι Μηθυμναίοι με πρωτοστάτη τον τότε δήμαρχο, Δημήτρη Βατή, ο οποίος ξεκίνησε τη διαδικασία της Αδελφοποίησης του Λευκόνοικου και της Μήθυμνας. Απο την άλλη πλευρά, εγκάρδια η ανταπόκριση του Λυκούργου Κάππα, Λυκειάρχης τότε του Λευκόνοικου, και μετά την εισβολή, δήμαρχος της πόλης, που αναπτύχθηκε ως Δήμος στην ελεύθερη Κύπρο. Το Σεπτέμβρη του 1994, εφτασαν στη Μήθυμνα ο δήμαρχος και το δημοτικό Συμβούλιο Λευκονοίκου για την τελετή της αδελφοποίησης. Ταυτόχρονα, η κεντρική πλατεία Μήθυμνας, ονομάστηκε «Πλάτεία Λευκονοίκου», οπου τοποθετήθηκε αναθεματική πλάκα, απο τότε κυματίζουν στο μνημείο οι σημαίες Ελλάδας και Κύπρου και εκεί γίνονται όλες οι πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες.

Σημειωτέον οτι ο αείμνηστος πλέον  Λυκούργος Κάππας, πρώτος δήμαρχος Λευκονοίκου στην ελεύθερη Κύπρο, αναδείχτηκε ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στη συνέχεια, δήμαρχος Λευκονοίκου, ο εξαιρετικός οικονομολόγος διεθνούς εμβέλειας, Μιχάλης Πήλικος, που συνέχισε την ανάδειξη της αδελφοποίησης με επισκέψεις, γιορτές και ιστορικές αναδρομές. Μετά την απώλεια του, συνεχίζει άψογα την παράδοση, η νέα δήμαρχος, εκπαιδευτικός, Ζήνα Λυσάνδρου η οποία πρόσφατα παραβρέθηκε σε εκδήλωση του Δήμου Δυτικής Λέσβου και γνωρίστηκε με τον δήμαρχο Ταξιάρχη Βέρρο, ο οποίος με ενθουσιασμό συνεχίζει την ενδυνάμωση της αδελφοποίησης, Μήθυμνας-Λευκονοίκου .

Τον Ιούνιο του 2004, βρέθηκε στο κατεχόμενο Λευκόνοικο η τότε δημοσιογράφος του ΕΜΠΡΟΣ Ντόρα Πολίτη, η οποία έγραψε το παρακάτω χρονογράφημα, με αφορμή αυτήν την επίσκεψη στο κοιμητήριο του Λευκόνοικου. Με αφορμή αυτήν την μαύρη επέτειο για τον Ελληνισμό, αλλά και όσα σημαίνει το Λευκόνοικο για τη Λέσβο και ειδικά για την αδελφοποιημένη Μήθυμνα, το αναδημοσιεύουμε.   

Ο μαύρος σταυρός στο Κοιμητήρι του Λευκόνοικου

Ένα άγγιγμα ανατριχίλας όχι σαν άλλα, σ' όποιο κοιμητήρι, σ' όποια γωνιά κυπαρισσιών και λιβανιού και καντηλιού αναμμένου.

Τούτος ο μαύρος σταυρός είναι φυτρωμένος στο κουρσεμένο Κοιμητήρι του Λευκόνοικου, στα κατεχόμενα της Κύπρου. Σαν μπήκα μέσα ψάχνοντας τα συντρίμμια τουλάχιστον να βρω, του τάφου του αείμνηστου Λουκά Γρηγορίου, πατέρα καλού κι αγαπημένου μου φίλου, με συντάραξε, με ξεθεμελίωσε η πίκρα, κι η απογοήτευση. Με πάλεψαν τα γαϊδουράγκαθα τα ψηλότερα από μένα, με ξέσκισαν σάρκα και ψυχή τα συλημένα κιβούρια, το σκουπιδομάνι ανάκατο με λείψανα ευλογημένα κι αγαπημένα μέλη που περπατήσαν κάποτε τούτο το ξεκληρισμένο πια κομμάτι της Κυπριακής Μεσαορίας.

«Όλοι οι τάφοι μάρμαρο, όλοι οι σταυροί τραγούδια...». Μόνο ο δικός σου τάφος μια γούβα πάνω στην ξερή τη γη. Μόνο ο δικός σου σταυρός ένα πρόχειρο μαύρο ξύλο, καρφωμένο στην κορφή του στενού σου αναπαμού.

Κι απάνω βιαστικά γραμμένα μ' άσπρη μπογιά η μαρτυρία πως υπήρξες. Η ιστορία σου, το πεπρωμένο και η θυσία σου...

«Δημήτρης Βρακάς. Έπεσε μαχόμενος στις 21 Ιουλίου 1974. Ετών 34».

Χτες ήταν η επέτειος του φευγιού σου του αντρειωμένου, Δημήτρη της Κύπρου, Δημήτρη της Περιστερονωπηγής, Δημήτρη του Λευκόνοικου και της Ελλάδας.

Σαν χτες γινήκαν 30 χρόνια μες το χώμα που αναπαύτηκες ύστερα από τον αγώνα να κρατήσεις λεύτερο τον Λευκόνοικο. Κι ήσουν ο τελευταίος που έπεσε Δημήτρη της νιότης και του πολέμου. Σαν όπως το είπα, τυχαία βρέθηκα μπρος στην ιστορία της βομβαρδισμένης ζωής σου, αλλά έτσι τυχαία να σ' αποχαιρετήσω στην πρώτη και τελευταία γνωριμία, δεν μπόρεσα. Σε πόνεσε η ψυχή μου, αποζήτησε ο νους μου τα σημάδια της νιότης σου.

Έψαξα, ρώτησα, έμαθα και γράφω, κι ας είναι τούτο το γραφτό ένα μνημόσυνο στον άδικο χαμό σου, 30 χρόνια μετά.

Μελαχρινό παιδί, ψηλό λεβεντοπαίδι μου είπανε πως ήσουνα αυτοί που σε θυμούνταν. Της εργατιάς παιδί, τ' αλέτρι και το θερισμό, τον τρύγο και το φύτεμα, το πότισμα και την οικοδομή, μ' αξιοσύνη και τέχνη τα 'φερνες βόλτα. Λαχταρούσες το σχολειό με δεν βαρυγκόμησες που δεν τ' αξιώθηκες ποτέ σου.

Νωρίς- νωρίς παντρεύτηκες κι έγινες και γονιός πάλι νωρίς. Θαρρείς πως ήξερες το ριζικό σου κι ήθελες να προλάβεις να στεριώσεις τ' όνομα σου. Σε θυμούνται οι Λευκονοικιάτες με την τσάπα στον ώμο, το γαρύφαλο και τον βασιλικό στεριωμένα στ' αυτί και το γλυκό τραγούδι σου στα χείλη:

«Εν ειν καημός/εν είν πληγή/μέσα εις τα σωθικά μου/της Μεσσαριάς ειν η ομορφκιά/στα μάθκια τα δικά μου...»

Στις 20 Ιουλίου 1974 έγινε η εισβολή του Αττίλα στην ανυποψίαστη γλαυκή Κύπρο κι ήταν Σάββατο χαράματα. Με την αύριο, Κυριακή ήρθε στο Λευκόνοικο ο βαρύς, ατέλειωτος θανατερός βομβαρδισμός, που ανακάτωσε κορμιά και ερείπια σπιτιών, ψυχές σερνάμενες στην κουρσεμένη γη και ψυχές που φτεροκοπούσαν σαν αλαλιασμένα περιστέρια από πάνω της. Βγήκες ανάμεσα απ' τα ράχτα του χειμάρρου «Κύρος» εσύ Δημήτρη Βρακά, καταμεσής στο Λευκόνοικο και μ' ανταριασμένα τα στήθια προσπάθησες να κάνεις «βαρύ πυροβολικό» το λιανοτούφεκό σου.

Βάσταξε ώρα πολύ και ήρθαν κι άλλοι με λίγα βόλια και μ' ένα παγούρι νερό να ξεπλύνουν τη δίψα και το αίμα σου.

Κι έπεσες στον μεσημεριανό βομβαρδισμό της κόλασης. Σ' έφεραν βιαστικά στο Κοιμητήρι του Λευκόνοικου. Σε διάβασε ο παπάς, σε κλάψαν οι λίγοι που απόμειναν. Τελευταίος ο γέρο - ξυλουργός στέριωσε πάνω απ' το μέτωπό σου το μαύρο σταυρό με την άσπρη επικήδειο γραφή. Κι ύστερα όλοι έφυγαν απ' το χωριό. Κι έμεινες εσύ ο τελευταίος αποθαμένος να το φυλάς και να περιμένεις τους Λευκονοικιάτες να ξαναγυρίσουν.

Ησύχασε Δημήτρη των 34 χρόνων, άλλοι φροντίζουν πια για τούτα κι έτσι που τα πόθησες μάλλον θα είναι...

Ντόρα Πολίτη

Δημοσιογράφος

22 Ιούλη 2004