Είναι γνωστό ότι η ζωή στη Γη, και όταν πρωτοεμφανίστηκε και μέχρις ότου να φθάσει στη σημερινή της τελική μορφή, χρησιμοποίησε το νερό. Υπενθυμίζουμε ότι το σώμα του ανθρώπου αποτελείται κατά 70% από νερό.
Παραδοσιακά, οι πλανήτες που θα μπορούσαν να διατηρούν μορφές της ζωής αναζητούνται στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», όπως η Γη, με διοξείδιο του άνθρακα, υδρατμούς και ατμόσφαιρα αζώτου και οξυγόνου, που θα μπορούσαν να διατηρήσουν υγρό νερό στην επιφάνειά τους. Κατά συνέπεια, οι επιστήμονες ψάχνουν για βιολογικούς δείκτες που παράγονται από εξωγήινη ζωή με μεταβολισμό και μοιάζουν με αυτούς της Γης, όπου το νερό χρησιμοποιείται ως διαλύτης, ενώ οι δομικές μονάδες της ζωής, τα αμινοξέα, βασίζονται στον άνθρακα και το οξυγόνο.
Έρευνα Αυστριακών επιστημόνων (2009) υποστηρίζει ότι είναι καιρός να γίνει μια ριζική αλλαγή στη σημερινή γεωκεντρική νοοτροπία για τη ζωή όπως την ξέρουμε στη Γη. Γιατί, ακόμα και αν γνωρίζουμε μόνο τη γήινη ζωή, δεν μπορεί να αποκλεισθεί ότι κάπου αλλού έχουν εξελιχθεί κάποιες μορφές ζωής με μεταβολισμό που δε στηρίζεται στο νερό ούτε στον άνθρακα και το οξυγόνο.
Μια απαίτηση που υπάρχει για την ύπαρξη ενός διαλύτη που να υποστηρίζει τη ζωή είναι να παραμένει υγρός σε ένα μεγάλο εύρος θερμοκρασίας. Το νερό είναι υγρό μεταξύ των 0οC και 100οC, αλλά υπάρχουν και άλλοι διαλύτες που είναι υγροί πάνω από τους 200οC. Ένας τέτοιος διαλύτης θα επιτρέψει να υπάρχει ένας ωκεανός σε έναν εξωπλανήτη που βρίσκεται πιο κοντά στο κεντρικό μητρικό του άστρο. Επίσης, είναι δυνατό και το αντίστροφο σενάριο. Ένας ωκεανός από υγρή αμμωνία θα μπορούσε να υπάρξει πολύ μακριά από ένα αστέρι. Επιπλέον, το θειικό οξύ (βιτριόλι) μπορεί να βρεθεί μέσα σε στρώματα νεφών της Αφροδίτης και γνωρίζουμε πλέον ότι λίμνες μεθανίου/αιθανίου καλύπτουν τμήματα της επιφάνειας του Τιτάνα, του δορυφόρου του Κρόνου.
Οι Αυστριακοί επιστήμονες θα διερευνήσουν τις ιδιότητες μιας ομάδας διαλυτών, εκτός από το νερό, συμπεριλαμβανομένης της αφθονίας τους στο Διάστημα, τα θερμικά και βιοχημικά χαρακτηριστικά τους, καθώς και την ικανότητά τους να υποστηρίζουν μεταβολισμούς που θα γεννήσουν και θα εξελίξουν τη ζωή. Εξ άλλου, είναι θέμα χρόνου η ανακάλυψη εξωπλανητών στο μέγεθος της Γης.

* Ο Γεώργιος Μ. Χουτζαίος είναι φυσικός-μαθηματικός, τ. πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αθηνών και ο Νικόλαος Γ. Χουτζαίος είναι φυσικός