Ένα τηλεοπτικό γιουρούσι ήταν και πέρασε! Φαίνεται ότι η ακροαματικότητα του δράματος του λαού της Αϊτής ελαφρά μάς άγγιξε. Φταίει η απόσταση, η αδιαφορία μας ή δεν ξέρω τι άλλο. Άλλωστε, σε τούτον εδώ τον τόπο τα μεγαλύτερα γεγονότα δεν κρατάνε πάνω από τρεις μέρες!
Όμως, με το δύσμοιρο λαό της πολύπαθης Αϊτής έχουμε ιστορικούς δεσμούς, που είναι βέβαια καταγραμμένοι στην ιστορία, αλλά τώρα το έφερε η περίσταση να αναμοχλεύσουμε την άχλη του χρόνου.
Για να μπούμε, όμως, στο όλον πνεύμα της υπόθεσης, ας δούμε σα μια ταινία μικρού μήκους τη δημιουργία αυτού του κρατιδίου.
Η Αϊτή είναι μια χώρα που κατοικούσαν πρώην σκλάβοι, απαχθέντες κάτοικοι της δυτικής Αφρικής. Το 1804 επαναστάτησαν, με αποτέλεσμα να εκδιώξουν τους Γάλλους αφέντες τους αποικιοκράτες. Ήταν μια επιτυχημένη εξέγερση, δεδομένου ότι αυτή την εποχή η δουλεία ανθούσε στης Ηνωμένες Πολιτείες και στην Καραβαϊκή.
Η Αϊτή, λοιπόν, έγινε η πρώτη ανεξάρτητη χώρα Αφροαμερικανών και το μόνο κράτος που «γεννήθηκε» μετά από αυτήν την επιτυχημένη επανάσταση των δούλων. Με τους πολύχρονους αγώνες των οι Αϊτινοί, κατά των λευκών Γάλλων γαιοκτημόνων, εγκαθίδρυσαν το πρώτο κράτος στον κόσμο που διακήρυττε την κατάργηση κάθε φυλετικής διάκρισης.
Από τότε, όμως, λες και τους δέρνει το κακό το ριζικό τους.
Τη δεκαετία του 1820 αναγκάστηκαν να αποζημιώσουν τους Γάλλους επειδή τους εκδίωξαν, με αποτέλεσμα λόγω τις οικονομικής αφαίμαξης να επιδεινωθεί η φτώχεια της νεοσύστατης Δημοκρατίας της Αϊτής.
Στις αρχές του αιώνα που μας πέρασε (1915 - 1934), έγινε βίαιη κατοχική επέμβαση από την Αμερική.
Η δικτατορίες ήταν τακτικό φαινόμενο στη μικρή Αϊτή, ενισχυμένες από την κοντινή κραταιά Αμερική. Η μεγάλη υπερδύναμη κατά το δοκούν ενίοτε ενίσχυε ή υπονόμευε τη συνταγματική δημοκρατία της καθημαγμένης Αϊτής. Σήμερα δρουν στη φτωχή χώρα πάνω από 10.000 ιδιωτικές οργανώσεις που υποτίθεται ότι επιτελούν ανθρωπιστικό έργο. Παρ’ όλα αυτά, η χώρα εξακολουθεί σταθερά να παραμένει μια από τις φτωχότερες της γης.
Πολλά θα μπορούσαν να γραφούν για τη δύσμοιρη αυτή εθνότητα, αλλά η αναφορά αυτού του σημειώματος αλλού θέλει να σταθεί.
Η Αϊτή, λοιπόν, ήταν η πρώτη χώρα στον πλανήτη που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Και βέβαια, λίγο αργότερα, επακολούθησε και η επίσημη αναγνώριση της Ελλάδας ως ανεξάρτητο κράτος.
Γνωρίζοντας εκ του σύνεγγυς την τυραννία και τη σκλαβιά, άμεσα ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του κύκλου του Κοραή που είχε έδρα το Παρίσι, που με υπόδειξη του Γάλλου στρατηγού Λαφαγέτ ζήτησε τον Αύγουστο του 1821 τη «συμβολική» υποστήριξη της νεοσύστατης δημοκρατίας της Αϊτής.
Ο τότε πρόεδρος της Αϊτής, Jean Pierre Boyer, έστειλε στις 15 Ιανουαρίου 1822 έγγραφο στη Ελληνική Επιτροπή του Παρισιού, απαντώντας στην αίτηση των Κοραή, Βογρίδη και Πίκκουλου, στο οποίο ανήγγειλε την αναγνώριση της ελληνικής προσωρινής διοίκησης και ευχόταν τη νίκη της επανάστασης.
Η υποστήριξη της Αϊτής ήταν όμως και έμπρακτη. Παρ’ ότι κατεστραμμένη από τη δική της περιπέτεια, έστειλε στο Παρίσι 25 τόνους καφέ, ώστε να εκποιηθούν για να αγορασθούν όπλα για τον Ελληνικό Αγώνα. Ακόμα έστειλε σώμα 100 εθελοντών στρατιωτών να πολεμήσουν στο πλευρό των Ελλήνων, οι οποίοι όμως φευ δεν έφτασαν ποτέ. Φημολογείται ότι τους μακέλεψαν οι τότε αποικιοκράτες, φίλοι στενοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο Κοραής, όπως και ο πρόεδρος της Αϊτής, Ζαν Πιέρ Μπογιέ, ενεπνέονταν από τα κοινά ιδανικά της Γαλλικής Επανάστασης, γι’ αυτό και αλληλογραφούσαν συχνά. Θα ήταν ιστορικά ενδιαφέρον αν μπορούσαμε να είχαμε πρόσβαση σ’ αυτά τα ιστορικά ντοκουμέντα, που ίσως να φυλάσσονται σε κάποιο Αρχείο της γαλλικής πρωτεύουσας.
Μετά την ανεξαρτησία της, η Ελλάδα απαγόρεψε τη δουλεία με συνταγματική διάταξη, αλλά όμως λησμόνησε και τη μικρή Αϊτή. Το ελεύθερο Ελληνικό Κράτος δεν έκανε μια αναφορά στις συνεδριάσεις της Γερουσίας για την Αϊτή, δεν έδωσε για λόγους ευγνωμοσύνης το όνομά της σε ένα δρόμο της μικρής τότε Αθήνας, τη στιγμή που ονομάτιζε οδούς από τη χωρία των επιτήδειων «Ευεργετών» και πολλών άλλων χωρίς έργο και προσφορά.
Η μόνη ιστορική αναφορά αναγνώρισης της σημαντικής βοήθειας της Αϊτής προς την Ελλάδα καταγράφεται το 1935 όταν με την ευκαιρία της περιηγητικής επίσκεψης στο Πορτ-ο-Πρενς της Δανέζας δούκισσας του Κεντ Μαρίνας και της πριγκίπισσας της Ελλάδας, όπου εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του Έθνους μας για τη συμβολή της Αϊτής στον αγώνα για την ανεξαρτησία μας από τον τουρκική δυναστεία.
Η χώρα μας, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που περνάει, έχει ηθικό χρέος να σταθεί αρωγός με όλες τις δυνάμεις στην ταλαίπωρη Αϊτή. Εμείς που έχουμε βιώσει ανάλογες φυσικές καταστροφές στο παρελθόν, επιβάλλεται να δήξουμε τον ανθρωπιστικό μας πολιτισμό.
Είδαμε πριν από μέρες τον πρωθυπουργό να δίνει εντολή στο Υπουργικό Συμβούλιο, στα μέτρα των δυνατοτήτων τους να συμβάλουν τα υπουργεία με τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομική βοήθεια.
Ανθρωπιστικές οργανώσεις πολλών χωρών έχουν είδη δραστηριοποιηθεί. Η Εκκλησία της Ελλάδας αρκέσθηκε - και λυπάμαι - σε μια λακωνική ανακοίνωση για έρανο των πιστών που θα διεξαχθεί στους Ιερούς Ναούς.
Η Ελλάδα οφείλει να βοηθήσει την Αϊτή. Άλλωστε, οι Αϊτινοί, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους «φίλους μας», ποτέ δε ζήτησαν τα «δανεικά τους» πίσω.