![Συνεδρίαση λογοδοσίας Δημοτικής Αρχής Βέρρου [Vid]](https://www.emprosnet.gr/modules/mod_news_pro_gk5/cache/k2.items.cache.76c31f55a3b0ccbf4bbf211d802b322c_XSnsp-224_links.jpg)
Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Η Ντέπη Χατζηκαμπάνη είναι μόλις 23 χρονών κι όμως ήδη έχει αρχίσει να γίνεται πανελλαδικά γνωστή για τους στίχους της, ορισμένους από τους οποίους έχουν ερμηνεύσει γνωστοί καλλιτέχνες, όπως ο Φίλιππος Πλιάτσικας, ο Δημήτρης Μητροπάνος και ο Μάνος Ξυδούς. Ο Μάκης Ψαραδέλλης είναι 33 χρονών και έχει συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς της Λέσβου, και όχι μόνο, συνθέτοντας μουσική και τραγουδώντας μαζί με μετανάστες και πρόσφυγες τη μουσική των πατρίδων τους. Και οι δύο έχουν γεννηθεί και ζουν στη Λέσβο, στα Κεραμειά και στο Ίππειος του δήμου Ευεργέτουλα.
Με αφορμή την εκδήλωση που πρόσφατα ο δήμος Ευεργέτουλα διοργάνωσε προς τιμήν τους, οι δύο νέοι δημιουργοί μάς μιλούν σήμερα για τη μέχρι τώρα πορεία τους και τις συνεργασίες τους, αλλά και για τη μεταξύ τους συνεργασία, που σύντομα ελπίζουν να πάρει σάρκα και οστά…
Μάκης Ψαραδέλλης
«Η ντόπια μουσική παραγωγή είναι πολύ καλή»
Έχεις ευρεία δραστηριότητα όσον αφορά στη μουσική σύνθεση. Πότε ήταν η πρώτη σου επαφή με τη μουσική και πότε άρχισες να συνθέτεις;
«Η σχέση μου με τη μουσική ξεκίνησε όταν ήμουν 12 χρονών. Έγραφα στίχους και τους μελοποιούσα παίζοντας στο αρμόνιο. Ωστόσο, από εκείνες τις πρώτες “δημιουργίες” δεν έχω κρατήσει τίποτα. Στα 14 μου ξεκίνησα μαθήματα στο Ωδείο “Νίκος Σκαλκώτας” της Μυτιλήνης, τα οποία έκανα κάπως αποσπασματικά, αφού συνέχεια τα σταματούσα και τα ξανάρχιζα. Πάντως, το 1997, έδωσα την πρώτη μου “συναυλία”, συμμετέχοντας στην εκδήλωση του Ωδείου στην Επάνω Σκάλα με δικά μου τραγούδια. Από μικρός σπούδασα κιθάρα, μετά έκανα κλασσικό τραγούδι και ανώτερα φωνητικά, ωστόσο ποτέ δεν είχα πάρει κάποιο πτυχίο σε κάτι από όλα αυτά, αφού δεν πίστευα ότι θα ζω κάποια στιγμή από τη μουσική. Πρόσφατα μόνο, πήρα το δίπλωμα της Βυζαντινής Μουσικής, ενώ έχω και πτυχίο ιεροψάλτου, παρ’ όλο που δεν ψέλνω. Εκτός από το να παίζω μουσική, παραδίδω πλέον μαθήματα κιθάρας στο χώρο της Πολιτιστικής Παρέμβασης “Πάραλος”, μέσω της οποίας συμμετέχω και στο χορευτικό σχήμα, αλλά και στο Αναγνωστήριο της Αγιάσου.»
Έχεις συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς της Λέσβου, τόσο Έλληνες, όσο και από άλλες χώρες…
«Έχω παίξει σχεδόν παντού πάνω στο νησί και έχω συνεργαστεί με πολλούς ντόπιους μουσικούς, ανάμεσα στους οποίους μέλη της Πολιτιστικής Παρέμβασης “Πάραλος”, αλλά και το μουσικό σχήμα “Εχεμύθεια”, στο οποίο συμμετείχα κατά τα χρόνια ύπαρξής του, από το 1999 έως το 2002, παίζοντας διασκευές ελληνικών τραγουδιών. Τα τελευταία χρόνια έχω συνεργαστεί πολύ με ένα ζευγάρι από τη Γεωργία, με τους οποίους είμαστε πολύ καλοί φίλοι. Με αυτούς στήσαμε και την πρώτη εκδήλωση ενάντια στο Ρατσισμό και την Ξενοφοβία, η οποία χωρίς τους ίδιους και το δήμαρχο Ευεργέτουλα, κ. Μιχάλη Πολυπαθέλλη, που είναι άνθρωπος με ωραίες ιδέες, δε θα μπορούσε να έχει γίνει.
Με το Λουδοβίκο…
»Το 2007 συνεργαστήκαμε με το Λουδοβίκο των Ανωγείων και παρουσιάσαμε κάποια δικά του τραγούδια, στα γεωργιανά και τα ελληνικά, στους Αγίους Αναργύρους. Το ίδιο έγινε και φέτος με το Λευτέρη Παπαδόπουλο, του οποίου το “Έχω έναν καφενέ” παρουσιάσαμε στα γεωργιανά και τη “Γοργόνα” στα μολδαβικά, τον Αύγουστο, στους Αγίους Αναργύρους.»
Μίλησέ μας για την ηχογράφηση που ξεκίνησε στη Γεωργία πριν από κάποιο καιρό…
«Το 2007 κάναμε μια πρόταση στο θέατρο όπου εργαζόταν ο Ηλίας, ο φίλος μου από τη Γεωργία (σ.σ. είναι ηθοποιός, αλλά γράφει και στίχους), για ένα φεστιβάλ με συνεργασίες Ελλήνων και Γεωργιανών, το οποίο πραγματοποιήθηκε τόσο στην Τυφλίδα, όσο και εδώ, με την Πολυπολιτισμική Ορχήστρα του δήμου Ευεργέτουλα και την Πολιτιστική Παρέμβαση “Πάραλος”. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, είχα τραγουδήσει ένα παραδοσιακό γεωργιανό τραγούδι, αλλά και ένα τραγούδι του Ηλία στα ελληνικά και ένα του Μάνου Λοΐζου στα γεωργιανά και τα ελληνικά.
Τον Ιανουάριο του 2008, με πήρε τηλέφωνο ένας παραγωγός από τη Γεωργία και μου πρότεινε να ετοιμάσουμε μια συλλογή με γεωργιανά και ελληνικά τραγούδια. Η συνέχεια της ιστορίας είναι γνωστή… Λίγες μέρες μετά την άφιξή μας εκεί, ξεκίνησε ο πόλεμος. Έτσι, η συλλογή δεν ολοκληρώθηκε, πρόκειται να τελειώσει όμως μέσα στο χειμώνα.
Να σημειώσω, πάντως, ότι το κομμάτι “Ουτσναούρι πότο λι” (σ.σ. “Το παράξενο φύλλο”), σε μουσική δική μου και στίχους του Ηλία μεταφρασμένους στα ελληνικά, το οποίο αποδίδεται μισό στα ελληνικά και μισό στα γεωργιανά, έχει μεγάλη επιτυχία στη Γεωργία, παίζεται μάλιστα πολύ στα … κινητά τηλέφωνα»!
Η Πολυπολιτισμική Ορχήστρα του δήμου Ευεργέτουλα πώς προέκυψε;
«Η Πολυπολιτισμική Ορχήστρα του δήμου Ευεργέτουλα υπάρχει από το 2007. Σχετικές προσπάθειες γίνονταν πολλά χρόνια πριν, ωστόσο παρ’ όλο που μαζεύαμε υλικό αυτό δεν έβγαινε ποτέ προς τα έξω. Στην ορχήστρα συμμετέχουν μέλη της “Παράλου”, μετανάστες Μολδαβοί, Σέρβοι, Γεωργιανοί, κάποια παιδιά από την Αλβανία που μένουν στο δήμο Ευεργέτουλα και φέτος, πλέον, συμμετείχαν και παιδιά από το Αφγανιστάν, από τους ανήλικους πρόσφυγες που φιλοξενούνται στη “Villa Azadi”, στο Σανατόριο της Αγιάσου. Με την Πολυπολιτισμική Ορχήστρα έχουμε παίξει πολλές φορές στο νησί της Λέσβου, αλλά και δύο φορές στη Γεωργία. Ανάλογα με την εκδήλωση, συναντιόμαστε για πρόβες είτε στην “Πάραλο” είτε σε σπίτια, δεν έχουμε κάποιο σταθερό χώρο. Θέλουμε, όμως, να έρθει κι άλλος κόσμος, νέα παιδιά, τόσο Έλληνες, όσο και από άλλες χώρες, να μαθαίνουν όλο και περισσότεροι μέσα από αυτό το εγχείρημα.»
… και για τη μουσική παραγωγή της Λέσβου
Ποια είναι η εικόνα που έχεις σχηματίσει για το μουσικό… «υλικό» που υπάρχει στη Λέσβο, δεδομένου ότι «κινείσαι» εδώ και χρόνια στους μουσικούς κύκλους του νησιού;
«Θεωρώ ότι η “ντόπια παραγωγή” μουσικών στη Λέσβο είναι πολύ καλή. Υπάρχουν πολλά σχήματα, που παίζουν παραδοσιακή μουσική, ροκ, τζαζ, ακόμη και πανκ, ενώ πολύ καλή είναι και οι δουλειά που κάνουν οι διάφοροι πολιτιστικοί σύλλογοι. Ειδικά τον τελευταίο καιρό έχουν εμφανιστεί πολύ καλοί μουσικοί, τραγουδιστές και νέοι δημιουργοί, όπως η Ντέπη, που είναι ένα ζωντανό παράδειγμα της ντόπιας παραγωγής - κατά τη γνώμη μου, το “Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα” είναι ο καλύτερος στίχος που έχει τραγουδήσει ο Φίλιππος Πλιάτσικας. Μου αρέσουν πολύ και οι ορχήστρες που παίζουν στα πανηγύρια. Μάλιστα, θεωρώ ότι αν είχαμε και πανηγύρια με καθαρά παραδοσιακό χαρακτήρα όσον αφορά τη μουσική τους, τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα. Αυτό που χρειάζεται, ωστόσο, η Λέσβος είναι ένα καλό φεστιβάλ, όπου θα έρχονται μουσικοί από όλη την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο λείπει από το νησί. Έχουμε κάθε χρόνο τους ίδιους και πολλά εμπορικά ονόματα. Προφανώς και χρειάζονται, αλλά καλό είναι να σπάσει αυτό, να δούμε και κάτι άλλο…»
Ντέπη Χατζηκαμπάνη
«Σε όποιον και να δώσω στίχους μου, για μένα είναι το ίδιο…»
Είσαι μόνο 23 χρονών και ήδη τους στίχους σου τους τραγουδούν γνωστοί καλλιτέχνες, όπως ο Φίλιππος Πλιάτσικας, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Μάνος Ξυδούς… Είναι, μάλλον, εύλογη η ερώτηση: Πότε… πρόλαβες;
«Γράφω στίχους από πολύ μικρή, από 11 χρονών. Έγραφα και πιο πριν, παιδικά ποιηματάκια. Στην εφηβεία μου, που άρχισα να έχω και πολλές ανησυχίες, ξεκίνησα να γράφω πιο παράξενους, σουρεαλιστικούς στίχους. Τώρα, πλέον, οι στίχοι μου είναι πιο ευαίσθητοι, σπάνια όμως ερωτικοί. Από τα 17 μου έχω γράψει περίπου 1.500 ποιήματα, ίσως είχαν προηγηθεί άλλα 500 περίπου, δεν μπορώ να υπολογίσω.»
Οι σπουδές σου τι αφορούσαν; Είχαν κάποια σχέση με μουσική;
«Όχι, δεν παίζω μουσική, θα μου μάθει ο Μάκης, αν έχει… υπομονή! Έκανα Διοίκηση Επιχειρήσεων, στα Τεχνικά Λύκεια. Δεν ξέρω γιατί, είναι κάτι τελείως άσχετο από εμένα, ακόμη αναρωτιέμαι γιατί το επέλεξα. Μάλλον πειραματιζόμουν. Παρ’ όλο που ήμουν πολύ καλή μαθήτρια, δεν ασχολήθηκα ποτέ. Δε με ενδιέφερε να σπουδάσω, ήθελα να ασχοληθώ με πιο καλλιτεχνικά πράγματα.»
Οι στίχοι που έγιναν τραγούδια…
Η συνεργασία σου με το Φίλιππο Πλιάτσικα για το κομμάτι «Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα», πώς προέκυψε;
«Γνώριζα τους “Πυξ Λαξ” ως μπάντα. Όταν ήμουν 19 χρονών, έδειξα κάποια στιγμή κάποιους στίχους μου στο Φίλιππο Πλιάτσικα, ο οποίος υπήρξε πολύ ζεστός και είχε πολύ θετική στάση απέναντί μου. Σε λίγο καιρό κυκλοφόρησε ο δίσκος του με τίτλο “Όμνια”, με τους στίχους μου στο τραγούδι “Αν θα μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα”, ένα κομμάτι με πολλαπλές ερμηνείες, από ό,τι φαίνεται, που παίχτηκε και ακούστηκε πολύ και ο καθένας το ερμήνευσε αλλιώς. Ακολούθησε ο δίσκος του “Μπαλαρίνες επιτρέπονται”, με στίχους μου στο κομμάτι “Όμηρος και Ελένη”. Το κομμάτι αυτό είναι όλα όσα θα ήθελα να είμαι, ρομαντικό αλλά και επαναστατικό… Το “Όμνια” έγινε πλατινένιο τον περασμένο Φεβρουάριο. Πήρα, έτσι, την πρώτη μου πλατίνα, ελπίζω να μην είναι η τελευταία.»
Και οι στίχοι σου που ερμηνεύουν ο Μάνος Ξυδούς και ο Δημήτρης Μητροπάνος;
«Είχα πάει να ακούσω το Μάνο Ξυδούς, επίσης πρώην μέλος των “Πυξ Λαξ”, σε ένα μικρό μπαράκι στην Αθήνα. Ο ίδιος μού ζήτησε στίχους μου, αφού ένας κοινός γνωστός μας του είχε δώσει το πρώτο μου τραγούδι. Εγώ δε θα τον πλησίαζα, ήξερα ότι είναι πολύ αυστηρός “κριτής”. Του έστειλα περίπου οκτώ τραγούδια μου και μέσα σε μία εβδομάδα είχαν ήδη ηχογραφηθεί τα δύο. Τελικά, στο δίσκο “Τ’ αστέρια θα ‘ναι πάντα μακριά”, που κυκλοφόρησε τον περασμένο Δεκέμβριο, μπήκε μόνο το ένα, το “Γκρέτσια”. Τόσο αυτό, όσο και το “Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα”, έχουν γραφτεί στην Τουρκία.
Το 2008 κυκλοφόρησε και ο δίσκος “Στη Διαπασών”, του Δημήτρη Μητροπάνου - που έγινε χρυσός - και περιελάμβανε και το τραγούδι μου “Όσοι ζουν αληθινά”. Είναι ένα “μπλουζ” κομμάτι, με στίχους δικούς μου και της Όλγας Βλαχοπούλου και μουσική του Φίλιππου Πλιάτσικα. Τελικά, του πάνε τα μπλουζ του Μητροπάνου… Πάντως, για εμένα σε όποιον και να δώσω στίχους μου, είναι το ίδιο…»
Η έμπνευση…
Από πού εμπνέεσαι σήμερα για τους στίχους που γράφεις;
«Εμπνέομαι από τη φύση, από όμορφες και άσχημες καταστάσεις, από τους ανθρώπους - κυρίως τους παράξενους… Ωστόσο, μπορεί και να μου έρθει να γράψω στίχους έτσι “στο άκυρο”, εκεί που απλά θα κάθομαι …»
Τι κριτικές έχεις δεχθεί μέχρι τώρα;
«Έχω δεχθεί διάφορες κριτικές, θετικές και αρνητικές. Το πιο ωραίο σχόλιο, πάντως, το έχω ακούσει από το Μάνο Ξυδούς, παρ’ όλο που δε συνηθίζει να λέει μεγάλα λόγια…»
Τώρα με τι ασχολείσαι;
«Κάθε Παρασκευή, τα τελευταία δύο χρόνια, “παίζω” ελληνική ροκ στο μπαρ “Heavy”, στη Μυτιλήνη. Τώρα πλέον, πάντως, με έχουν πιάσει κι άλλες… “καλλιτεχνικές ανησυχίες”. Zωγραφίζω, φτιάχνω διάφορα αντικείμενα, έχω αρχίσει πλέον να γράφω και πεζά ποιήματα. Δεν ξέρω γιατί, αλλά τα πεζά τα γράφω πάντα μόνο τα χαράματα…»
Από κοινού…
Πριν δύο Κυριακές, ο δήμος Ευεργέτουλα διοργάνωσε μια εκδήλωση προς τιμήν σας…
Ντέπη: «Ήταν μια εκδήλωση πολύ ζεστή και μια πολύ ωραία βραδιά. Για εμάς ήταν ιδιαίτερη τιμή, γιατί είναι σημαντικό να έχεις ανθρώπους που σε αγαπάνε, πιστεύουν σε σένα και σε βοηθάνε»
Μάκης: «Και μας έγινε και στα νιάτα μας! Συνήθως, ανάλογες βραδιές-αφιερώματα, γίνονται αφού… ασπρίσουν τα μαλλιά σου!»
Πόσο καιρό γνωρίζεστε οι δυο σας; Είχατε συνεργαστεί πριν την εκδήλωση αυτή;
Ντέπη: «Γνωριζόμασταν από πριν, αλλά όχι στενά. Πριν την εκδήλωση είχαμε βρεθεί κάποιες φορές και, μάλιστα, ο Μάκης είχε μελοποιήσει - χωρίς να το ξέρω - ένα τραγούδι μου. Στην εκδήλωση παίξαμε δύο τραγούδια με στίχους δικούς μου και μουσική του Μάκη, που φτιάξαμε ειδικά για τη βραδιά εκείνη. Το ένα είχε τίτλο “Θελήσαμε” και το άλλο “Δεν έχω άσπρο πουκάμισο”»
Τώρα που γνωριστήκατε καλύτερα, έχετε κάποια σχέδια για περαιτέρω… συνεργασία;
Μάκης: «Θέλουμε να φτιάξουμε έναν κύκλο τραγουδιών, αφιερωμένων στους πρόσφυγες και τους μετανάστες αυτού του κόσμου. Μας ενδιαφέρουν, όμως, οι ίδιοι οι άνθρωποι, όχι οι διάφορες διαδηλώσεις που γίνονται γι’ αυτούς. Και οι ίδιοι, πιστεύω, ότι δεν ενδιαφέρονται για τις διαδηλώσεις, ο καθένας παλεύει για τη ζωή του, για να τα βγάλει πέρα. Υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι να προσφέρουμε σ’ αυτούς τους ανθρώπους, όπως μπορεί ο καθένας και ό,τι μπορεί. Πάνω απ’ όλα, με μια αγκαλιά…
Ελπίζουμε ότι θα βγει ένας πολύ καλός κύκλος τραγουδιών και ότι θα παρουσιαστεί σύντομα. Υπάρχουν ήδη κομμάτια που έχουν γράψει μετανάστες και έχει γίνει μετάφρασή τους στα ελληνικά, θα γράψει και η Ντέπη κάποια τραγούδια.»
Ντέπη: «Σκεφτόμαστε, επίσης, να κάνουμε κάποια εκδήλωση και απέναντι στην Τουρκία, στα Μοσχονήσια του Αϊβαλιού.»
Ως νέοι άνθρωποι, έχετε σκεφτεί ποτέ να φύγετε από τη Λέσβο;
Μάκης: «Προσωπικά έχει τύχει να δουλέψω για τρεις μήνες στην Αθήνα, αλλά δε σκέφτηκα ποτέ να φύγω. Τον αγαπώ τον τόπο μου, το νησί μας είναι όμορφο…»
Ντέπη: Δε θέλω και δεν πρόκειται να φύγω. Η Λέσβος για μένα είναι χώρος έμπνευσης…»
Με αφορμή την εκδήλωση που πρόσφατα ο δήμος Ευεργέτουλα διοργάνωσε προς τιμήν τους, οι δύο νέοι δημιουργοί μάς μιλούν σήμερα για τη μέχρι τώρα πορεία τους και τις συνεργασίες τους, αλλά και για τη μεταξύ τους συνεργασία, που σύντομα ελπίζουν να πάρει σάρκα και οστά…
Μάκης Ψαραδέλλης
«Η ντόπια μουσική παραγωγή είναι πολύ καλή»
Έχεις ευρεία δραστηριότητα όσον αφορά στη μουσική σύνθεση. Πότε ήταν η πρώτη σου επαφή με τη μουσική και πότε άρχισες να συνθέτεις;
«Η σχέση μου με τη μουσική ξεκίνησε όταν ήμουν 12 χρονών. Έγραφα στίχους και τους μελοποιούσα παίζοντας στο αρμόνιο. Ωστόσο, από εκείνες τις πρώτες “δημιουργίες” δεν έχω κρατήσει τίποτα. Στα 14 μου ξεκίνησα μαθήματα στο Ωδείο “Νίκος Σκαλκώτας” της Μυτιλήνης, τα οποία έκανα κάπως αποσπασματικά, αφού συνέχεια τα σταματούσα και τα ξανάρχιζα. Πάντως, το 1997, έδωσα την πρώτη μου “συναυλία”, συμμετέχοντας στην εκδήλωση του Ωδείου στην Επάνω Σκάλα με δικά μου τραγούδια. Από μικρός σπούδασα κιθάρα, μετά έκανα κλασσικό τραγούδι και ανώτερα φωνητικά, ωστόσο ποτέ δεν είχα πάρει κάποιο πτυχίο σε κάτι από όλα αυτά, αφού δεν πίστευα ότι θα ζω κάποια στιγμή από τη μουσική. Πρόσφατα μόνο, πήρα το δίπλωμα της Βυζαντινής Μουσικής, ενώ έχω και πτυχίο ιεροψάλτου, παρ’ όλο που δεν ψέλνω. Εκτός από το να παίζω μουσική, παραδίδω πλέον μαθήματα κιθάρας στο χώρο της Πολιτιστικής Παρέμβασης “Πάραλος”, μέσω της οποίας συμμετέχω και στο χορευτικό σχήμα, αλλά και στο Αναγνωστήριο της Αγιάσου.»
Έχεις συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς της Λέσβου, τόσο Έλληνες, όσο και από άλλες χώρες…
«Έχω παίξει σχεδόν παντού πάνω στο νησί και έχω συνεργαστεί με πολλούς ντόπιους μουσικούς, ανάμεσα στους οποίους μέλη της Πολιτιστικής Παρέμβασης “Πάραλος”, αλλά και το μουσικό σχήμα “Εχεμύθεια”, στο οποίο συμμετείχα κατά τα χρόνια ύπαρξής του, από το 1999 έως το 2002, παίζοντας διασκευές ελληνικών τραγουδιών. Τα τελευταία χρόνια έχω συνεργαστεί πολύ με ένα ζευγάρι από τη Γεωργία, με τους οποίους είμαστε πολύ καλοί φίλοι. Με αυτούς στήσαμε και την πρώτη εκδήλωση ενάντια στο Ρατσισμό και την Ξενοφοβία, η οποία χωρίς τους ίδιους και το δήμαρχο Ευεργέτουλα, κ. Μιχάλη Πολυπαθέλλη, που είναι άνθρωπος με ωραίες ιδέες, δε θα μπορούσε να έχει γίνει.
Με το Λουδοβίκο…
»Το 2007 συνεργαστήκαμε με το Λουδοβίκο των Ανωγείων και παρουσιάσαμε κάποια δικά του τραγούδια, στα γεωργιανά και τα ελληνικά, στους Αγίους Αναργύρους. Το ίδιο έγινε και φέτος με το Λευτέρη Παπαδόπουλο, του οποίου το “Έχω έναν καφενέ” παρουσιάσαμε στα γεωργιανά και τη “Γοργόνα” στα μολδαβικά, τον Αύγουστο, στους Αγίους Αναργύρους.»
Μίλησέ μας για την ηχογράφηση που ξεκίνησε στη Γεωργία πριν από κάποιο καιρό…
«Το 2007 κάναμε μια πρόταση στο θέατρο όπου εργαζόταν ο Ηλίας, ο φίλος μου από τη Γεωργία (σ.σ. είναι ηθοποιός, αλλά γράφει και στίχους), για ένα φεστιβάλ με συνεργασίες Ελλήνων και Γεωργιανών, το οποίο πραγματοποιήθηκε τόσο στην Τυφλίδα, όσο και εδώ, με την Πολυπολιτισμική Ορχήστρα του δήμου Ευεργέτουλα και την Πολιτιστική Παρέμβαση “Πάραλος”. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, είχα τραγουδήσει ένα παραδοσιακό γεωργιανό τραγούδι, αλλά και ένα τραγούδι του Ηλία στα ελληνικά και ένα του Μάνου Λοΐζου στα γεωργιανά και τα ελληνικά.
Τον Ιανουάριο του 2008, με πήρε τηλέφωνο ένας παραγωγός από τη Γεωργία και μου πρότεινε να ετοιμάσουμε μια συλλογή με γεωργιανά και ελληνικά τραγούδια. Η συνέχεια της ιστορίας είναι γνωστή… Λίγες μέρες μετά την άφιξή μας εκεί, ξεκίνησε ο πόλεμος. Έτσι, η συλλογή δεν ολοκληρώθηκε, πρόκειται να τελειώσει όμως μέσα στο χειμώνα.
Να σημειώσω, πάντως, ότι το κομμάτι “Ουτσναούρι πότο λι” (σ.σ. “Το παράξενο φύλλο”), σε μουσική δική μου και στίχους του Ηλία μεταφρασμένους στα ελληνικά, το οποίο αποδίδεται μισό στα ελληνικά και μισό στα γεωργιανά, έχει μεγάλη επιτυχία στη Γεωργία, παίζεται μάλιστα πολύ στα … κινητά τηλέφωνα»!
Η Πολυπολιτισμική Ορχήστρα του δήμου Ευεργέτουλα πώς προέκυψε;
«Η Πολυπολιτισμική Ορχήστρα του δήμου Ευεργέτουλα υπάρχει από το 2007. Σχετικές προσπάθειες γίνονταν πολλά χρόνια πριν, ωστόσο παρ’ όλο που μαζεύαμε υλικό αυτό δεν έβγαινε ποτέ προς τα έξω. Στην ορχήστρα συμμετέχουν μέλη της “Παράλου”, μετανάστες Μολδαβοί, Σέρβοι, Γεωργιανοί, κάποια παιδιά από την Αλβανία που μένουν στο δήμο Ευεργέτουλα και φέτος, πλέον, συμμετείχαν και παιδιά από το Αφγανιστάν, από τους ανήλικους πρόσφυγες που φιλοξενούνται στη “Villa Azadi”, στο Σανατόριο της Αγιάσου. Με την Πολυπολιτισμική Ορχήστρα έχουμε παίξει πολλές φορές στο νησί της Λέσβου, αλλά και δύο φορές στη Γεωργία. Ανάλογα με την εκδήλωση, συναντιόμαστε για πρόβες είτε στην “Πάραλο” είτε σε σπίτια, δεν έχουμε κάποιο σταθερό χώρο. Θέλουμε, όμως, να έρθει κι άλλος κόσμος, νέα παιδιά, τόσο Έλληνες, όσο και από άλλες χώρες, να μαθαίνουν όλο και περισσότεροι μέσα από αυτό το εγχείρημα.»
… και για τη μουσική παραγωγή της Λέσβου
Ποια είναι η εικόνα που έχεις σχηματίσει για το μουσικό… «υλικό» που υπάρχει στη Λέσβο, δεδομένου ότι «κινείσαι» εδώ και χρόνια στους μουσικούς κύκλους του νησιού;
«Θεωρώ ότι η “ντόπια παραγωγή” μουσικών στη Λέσβο είναι πολύ καλή. Υπάρχουν πολλά σχήματα, που παίζουν παραδοσιακή μουσική, ροκ, τζαζ, ακόμη και πανκ, ενώ πολύ καλή είναι και οι δουλειά που κάνουν οι διάφοροι πολιτιστικοί σύλλογοι. Ειδικά τον τελευταίο καιρό έχουν εμφανιστεί πολύ καλοί μουσικοί, τραγουδιστές και νέοι δημιουργοί, όπως η Ντέπη, που είναι ένα ζωντανό παράδειγμα της ντόπιας παραγωγής - κατά τη γνώμη μου, το “Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα” είναι ο καλύτερος στίχος που έχει τραγουδήσει ο Φίλιππος Πλιάτσικας. Μου αρέσουν πολύ και οι ορχήστρες που παίζουν στα πανηγύρια. Μάλιστα, θεωρώ ότι αν είχαμε και πανηγύρια με καθαρά παραδοσιακό χαρακτήρα όσον αφορά τη μουσική τους, τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα. Αυτό που χρειάζεται, ωστόσο, η Λέσβος είναι ένα καλό φεστιβάλ, όπου θα έρχονται μουσικοί από όλη την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο λείπει από το νησί. Έχουμε κάθε χρόνο τους ίδιους και πολλά εμπορικά ονόματα. Προφανώς και χρειάζονται, αλλά καλό είναι να σπάσει αυτό, να δούμε και κάτι άλλο…»
Ντέπη Χατζηκαμπάνη
«Σε όποιον και να δώσω στίχους μου, για μένα είναι το ίδιο…»
Είσαι μόνο 23 χρονών και ήδη τους στίχους σου τους τραγουδούν γνωστοί καλλιτέχνες, όπως ο Φίλιππος Πλιάτσικας, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Μάνος Ξυδούς… Είναι, μάλλον, εύλογη η ερώτηση: Πότε… πρόλαβες;
«Γράφω στίχους από πολύ μικρή, από 11 χρονών. Έγραφα και πιο πριν, παιδικά ποιηματάκια. Στην εφηβεία μου, που άρχισα να έχω και πολλές ανησυχίες, ξεκίνησα να γράφω πιο παράξενους, σουρεαλιστικούς στίχους. Τώρα, πλέον, οι στίχοι μου είναι πιο ευαίσθητοι, σπάνια όμως ερωτικοί. Από τα 17 μου έχω γράψει περίπου 1.500 ποιήματα, ίσως είχαν προηγηθεί άλλα 500 περίπου, δεν μπορώ να υπολογίσω.»
Οι σπουδές σου τι αφορούσαν; Είχαν κάποια σχέση με μουσική;
«Όχι, δεν παίζω μουσική, θα μου μάθει ο Μάκης, αν έχει… υπομονή! Έκανα Διοίκηση Επιχειρήσεων, στα Τεχνικά Λύκεια. Δεν ξέρω γιατί, είναι κάτι τελείως άσχετο από εμένα, ακόμη αναρωτιέμαι γιατί το επέλεξα. Μάλλον πειραματιζόμουν. Παρ’ όλο που ήμουν πολύ καλή μαθήτρια, δεν ασχολήθηκα ποτέ. Δε με ενδιέφερε να σπουδάσω, ήθελα να ασχοληθώ με πιο καλλιτεχνικά πράγματα.»
Οι στίχοι που έγιναν τραγούδια…
Η συνεργασία σου με το Φίλιππο Πλιάτσικα για το κομμάτι «Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα», πώς προέκυψε;
«Γνώριζα τους “Πυξ Λαξ” ως μπάντα. Όταν ήμουν 19 χρονών, έδειξα κάποια στιγμή κάποιους στίχους μου στο Φίλιππο Πλιάτσικα, ο οποίος υπήρξε πολύ ζεστός και είχε πολύ θετική στάση απέναντί μου. Σε λίγο καιρό κυκλοφόρησε ο δίσκος του με τίτλο “Όμνια”, με τους στίχους μου στο τραγούδι “Αν θα μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα”, ένα κομμάτι με πολλαπλές ερμηνείες, από ό,τι φαίνεται, που παίχτηκε και ακούστηκε πολύ και ο καθένας το ερμήνευσε αλλιώς. Ακολούθησε ο δίσκος του “Μπαλαρίνες επιτρέπονται”, με στίχους μου στο κομμάτι “Όμηρος και Ελένη”. Το κομμάτι αυτό είναι όλα όσα θα ήθελα να είμαι, ρομαντικό αλλά και επαναστατικό… Το “Όμνια” έγινε πλατινένιο τον περασμένο Φεβρουάριο. Πήρα, έτσι, την πρώτη μου πλατίνα, ελπίζω να μην είναι η τελευταία.»
Και οι στίχοι σου που ερμηνεύουν ο Μάνος Ξυδούς και ο Δημήτρης Μητροπάνος;
«Είχα πάει να ακούσω το Μάνο Ξυδούς, επίσης πρώην μέλος των “Πυξ Λαξ”, σε ένα μικρό μπαράκι στην Αθήνα. Ο ίδιος μού ζήτησε στίχους μου, αφού ένας κοινός γνωστός μας του είχε δώσει το πρώτο μου τραγούδι. Εγώ δε θα τον πλησίαζα, ήξερα ότι είναι πολύ αυστηρός “κριτής”. Του έστειλα περίπου οκτώ τραγούδια μου και μέσα σε μία εβδομάδα είχαν ήδη ηχογραφηθεί τα δύο. Τελικά, στο δίσκο “Τ’ αστέρια θα ‘ναι πάντα μακριά”, που κυκλοφόρησε τον περασμένο Δεκέμβριο, μπήκε μόνο το ένα, το “Γκρέτσια”. Τόσο αυτό, όσο και το “Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα”, έχουν γραφτεί στην Τουρκία.
Το 2008 κυκλοφόρησε και ο δίσκος “Στη Διαπασών”, του Δημήτρη Μητροπάνου - που έγινε χρυσός - και περιελάμβανε και το τραγούδι μου “Όσοι ζουν αληθινά”. Είναι ένα “μπλουζ” κομμάτι, με στίχους δικούς μου και της Όλγας Βλαχοπούλου και μουσική του Φίλιππου Πλιάτσικα. Τελικά, του πάνε τα μπλουζ του Μητροπάνου… Πάντως, για εμένα σε όποιον και να δώσω στίχους μου, είναι το ίδιο…»
Η έμπνευση…
Από πού εμπνέεσαι σήμερα για τους στίχους που γράφεις;
«Εμπνέομαι από τη φύση, από όμορφες και άσχημες καταστάσεις, από τους ανθρώπους - κυρίως τους παράξενους… Ωστόσο, μπορεί και να μου έρθει να γράψω στίχους έτσι “στο άκυρο”, εκεί που απλά θα κάθομαι …»
Τι κριτικές έχεις δεχθεί μέχρι τώρα;
«Έχω δεχθεί διάφορες κριτικές, θετικές και αρνητικές. Το πιο ωραίο σχόλιο, πάντως, το έχω ακούσει από το Μάνο Ξυδούς, παρ’ όλο που δε συνηθίζει να λέει μεγάλα λόγια…»
Τώρα με τι ασχολείσαι;
«Κάθε Παρασκευή, τα τελευταία δύο χρόνια, “παίζω” ελληνική ροκ στο μπαρ “Heavy”, στη Μυτιλήνη. Τώρα πλέον, πάντως, με έχουν πιάσει κι άλλες… “καλλιτεχνικές ανησυχίες”. Zωγραφίζω, φτιάχνω διάφορα αντικείμενα, έχω αρχίσει πλέον να γράφω και πεζά ποιήματα. Δεν ξέρω γιατί, αλλά τα πεζά τα γράφω πάντα μόνο τα χαράματα…»
Από κοινού…
Πριν δύο Κυριακές, ο δήμος Ευεργέτουλα διοργάνωσε μια εκδήλωση προς τιμήν σας…
Ντέπη: «Ήταν μια εκδήλωση πολύ ζεστή και μια πολύ ωραία βραδιά. Για εμάς ήταν ιδιαίτερη τιμή, γιατί είναι σημαντικό να έχεις ανθρώπους που σε αγαπάνε, πιστεύουν σε σένα και σε βοηθάνε»
Μάκης: «Και μας έγινε και στα νιάτα μας! Συνήθως, ανάλογες βραδιές-αφιερώματα, γίνονται αφού… ασπρίσουν τα μαλλιά σου!»
Πόσο καιρό γνωρίζεστε οι δυο σας; Είχατε συνεργαστεί πριν την εκδήλωση αυτή;
Ντέπη: «Γνωριζόμασταν από πριν, αλλά όχι στενά. Πριν την εκδήλωση είχαμε βρεθεί κάποιες φορές και, μάλιστα, ο Μάκης είχε μελοποιήσει - χωρίς να το ξέρω - ένα τραγούδι μου. Στην εκδήλωση παίξαμε δύο τραγούδια με στίχους δικούς μου και μουσική του Μάκη, που φτιάξαμε ειδικά για τη βραδιά εκείνη. Το ένα είχε τίτλο “Θελήσαμε” και το άλλο “Δεν έχω άσπρο πουκάμισο”»
Τώρα που γνωριστήκατε καλύτερα, έχετε κάποια σχέδια για περαιτέρω… συνεργασία;
Μάκης: «Θέλουμε να φτιάξουμε έναν κύκλο τραγουδιών, αφιερωμένων στους πρόσφυγες και τους μετανάστες αυτού του κόσμου. Μας ενδιαφέρουν, όμως, οι ίδιοι οι άνθρωποι, όχι οι διάφορες διαδηλώσεις που γίνονται γι’ αυτούς. Και οι ίδιοι, πιστεύω, ότι δεν ενδιαφέρονται για τις διαδηλώσεις, ο καθένας παλεύει για τη ζωή του, για να τα βγάλει πέρα. Υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι να προσφέρουμε σ’ αυτούς τους ανθρώπους, όπως μπορεί ο καθένας και ό,τι μπορεί. Πάνω απ’ όλα, με μια αγκαλιά…
Ελπίζουμε ότι θα βγει ένας πολύ καλός κύκλος τραγουδιών και ότι θα παρουσιαστεί σύντομα. Υπάρχουν ήδη κομμάτια που έχουν γράψει μετανάστες και έχει γίνει μετάφρασή τους στα ελληνικά, θα γράψει και η Ντέπη κάποια τραγούδια.»
Ντέπη: «Σκεφτόμαστε, επίσης, να κάνουμε κάποια εκδήλωση και απέναντι στην Τουρκία, στα Μοσχονήσια του Αϊβαλιού.»
Ως νέοι άνθρωποι, έχετε σκεφτεί ποτέ να φύγετε από τη Λέσβο;
Μάκης: «Προσωπικά έχει τύχει να δουλέψω για τρεις μήνες στην Αθήνα, αλλά δε σκέφτηκα ποτέ να φύγω. Τον αγαπώ τον τόπο μου, το νησί μας είναι όμορφο…»
Ντέπη: Δε θέλω και δεν πρόκειται να φύγω. Η Λέσβος για μένα είναι χώρος έμπνευσης…»