Σε απόδειξη πως μόνο τυχαία δε φτάσαμε ως κράτος εδώ που φτάσαμε, η σημερινή είδηση. Εδώ και 70 ολόκληρα χρόνια το λιμάνι της Μυτιλήνης, η βασικότερη πύλη εισόδου της Λέσβου, αποτελεί για το Ελληνικό Δημόσιο… παράνομη κατασκευή. Η οποία, μόνο αν υπάρξει «πολιτική βούληση» θα μπορέσει να νομιμοποιηθεί ώστε να δοθεί άδεια να συνεχιστούν οι παρεμβάσεις σε αυτό, όπως το ανατολικό κρηπίδωμα που χρηματοδοτεί το ΕΣΠΑ ή οι εργασίες επισκευής στο Τελωνείο Μυτιλήνης. Εκτός, βέβαια, κι αν το ίδιο το κράτος και η παράνοια που σε πολλές περιπτώσεις διέπει τους αλληλοσυγκρουόμενους νόμους του, αποφασίσει ότι δε θέλει να νομιμοποιήσει τα δημόσια έργα που έχουν εκτελεστεί σε αυτό, και προχωρήσει εναλλακτικά της νομιμοποίησής τους στο γκρέμισμά τους!

Το λιμάνι της Μυτιλήνης δεν είναι, βέβαια, το μόνο «παράνομο», αφού το 99,9% των λιμένων της χώρας στο σύνολό τους ή εν μέρει έχουν τα ίδια προβλήματα. Τα οποία και δεν επέλυσαν αν και υπήρξε τέτοια θεσμική δυνατότητα. Είναι ενδεικτικό, μάλιστα, ότι σε επίπεδο Νομού Λέσβου ο μόνος δήμος που είχε φροντίσει να τακτοποιήσει τις λιμενικές του εγκαταστάσεις και δεν έχει πρόβλημα να προχωρήσει σε έργα, ήταν, με ενέργειες του Κώστα Αδαμίδη, του Μούδρου.

Από έργο-«γέφυρα»…
Στις 19 Απριλίου 2010 η γενική γραμματέας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Σοφία Θεολογίτου εξέδωσε πρόσκληση προς το Λιμενικό Ταμείο Λέσβου για την ένταξη του έργου «Λιμάνι Μυτιλήνης», συνολικού προϋπολογισμού 9,6 εκατ. ευρώ, στο ΠΕΠ Κρήτης & Νήσων Αιγαίου 2007 - 2013. Το έργο έχει χαρακτηριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως έργο-«γέφυρα» του Γ΄ Κ.Π.Σ. στο ΕΣΠΑ και αφορά στην ολοκλήρωση της κατασκευής των ανατολικών κρηπιδωμάτων του λιμένα Μυτιλήνης, αφού με αυτό ολοκληρώνονται τα έργα στο ανατολικό τμήμα του λιμανιού και εξασφαλίζεται μια επιπλέον θέση πρόσβασης για τα πλοία της ακτοπλοΐας.
Μερικούς μήνες μετά, την 1η Σεπτεμβρίου, υπήρξε η Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία φορέας του έργου ανέλαβε η «Εγνατία Α.Ε.», που σε συνεργασία με τον κύριο του έργου, το Λιμενικό Ταμείο Λέσβου, «επεχείρησαν» να φέρουν εις πέρας το τελικό τμήμα των αδειοδοτήσεων για την κατασκευή του. Είχε προηγηθεί η εκπόνηση όλων των μελετών απ’ το Λιμενικό Ταμείο και το έργο, ήταν ήδη από καιρό «ώριμο» για να ξεκινήσει.
«Στο πλαίσιο της σχετικής αλληλογραφίας που είχαμε με τις συναρμόδιες υπηρεσίες, διαπιστώσαμε ότι ήταν αδύνατο να γίνει το έργο, αφού σε όλη την περιοχή του λιμανιού δεν υπάρχει καθορισμένη οριογραμμή», ανέφερε ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Λέσβου, Κώστας Κορδώνης, που ομολογεί ότι αρχές Δεκεμβρίου βρέθηκε στα πρόθυρα νευρικής κρίσης όταν του εξηγήθηκε από την Κτηματική Υπηρεσία τι ακριβώς συμβαίνει.
Για να γίνει, λοιπόν, το πρώτο βήμα αντιμετώπισης του όλου προβλήματος, ο κ. Κορδώνης ανέθεσε στον τοπογράφο μηχανικό Μιχάλη Χατζέλλη τη σχετική μελέτη, κι ήδη διαμορφώθηκε και υποβάλλεται φάκελος για τον ορισμό της οριογραμμής.
Σημειωτέον ότι η διαδικασία αυτή έως και την έκδοση του σχετικού ΦΕΚ διαρκεί από τρεις μήνες έως και δύο χρόνια, αλλά εκτιμάται ότι επειδή υπάρχει άμεσο ενδιαφέρον απ’ το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών, το καθ’ ύλην αρμόδιο, λόγω των έργων που θέλει να κάνει στο Τελωνείο Μυτιλήνης (το οποίο ομοίως βρίσκεται στη ζώνη του λιμανιού), η έκδοση του ΦΕΚ θα γίνει σύντομα.
Στο ερώτημα το πώς όλο το προηγούμενο διάστημα προχωρούσαν οι διαδικασίες ωρίμανσης του νέου έργου για το λιμάνι της Μυτιλήνης δίχως κανείς να αντιληφθεί πως δεν υπήρχε ορισμός της οριογραμμής, η απάντηση ήταν ότι... έγινε λάθος και υπήρξε σύγχυση. Κι αυτό γιατί όντως υπάρχει ένα ΦΕΚ για τον αιγιαλό και την παραλία, που όμως αφορά μόνο στην περιοχή της μαρίνας Μυτιλήνης (είχε γίνει η διαδικασία έκδοσής του με αφορμή το έργο), ενώ όλη η υπόλοιπη ζώνη απ’ τη μαρίνα έως το Άγαλμα της Ελευθερίας παραμένει χωρίς καθορισμένη οριογραμμή.

… γεφύρι της Άρτας
Η εκτελούσα χρέη προϊσταμένου στην Κτηματική Υπηρεσία Λέσβου Ελένη Μητρίτσα απάντησε ότι, σύμφωνα με το νόμο 2344/1940 περί αιγιαλού και παραλίας, οποιαδήποτε κατασκευή γίνεται στην ακτογραμμή και στη θάλασσα θέλει άδεια. Ακριβώς οι ίδιες διατάξεις εξακολουθούν να υφίστανται και στο νόμο 2971/2001, αλλά εκτός ελαχίστων περιπτώσεων τα περισσότερα έργα υλοποιήθηκαν επί επτά δεκαετίες στα λιμάνια όλης της χώρας δίχως άδεια.
Για να υπάρξει, όμως, παραχώρηση-άδεια απ’ το ίδιο το Δημόσιο σε οποιονδήποτε φορέα προκειμένου να υλοποιήσει έργο στην ακτογραμμή ή στη θάλασσα, όπως εξήγησε η κ. Μητρίτσα, μετά το πρώτο βήμα του ορισμού αιγιαλού-παραλίας χρειάζεται πλέον να γίνει και νομιμοποίηση των υφιστάμενων έργων.
Για τη διαδικασία αυτή, νομιμοποίησης όλων των λιμενικών έργων της χώρας, «έτρεξε» προθεσμία, που έληξε «άκαρπη» τον Απρίλιο του 2009, προκειμένου να χαρακτηριστούν ως σύννομα εκτελεσμένα τα έργα απ’ το 1940 και μετά, δίχως όμως να υπάρξει ανταπόκριση απ’ το σύνολο περίπου των φορέων που είχαν στην κυριότητά τους λιμενικά έργα.
Ο έλεγχος που θα γινόταν απ’ τη διαχειριστική αρχή για το έργο τού ΕΣΠΑ, θα «εντόπιζε» το πρόβλημα που τώρα διαπίστωσε η Κτηματική Υπηρεσία.
Ο κ. Κορδώνης, όπως μας είπε, έχει ενημερώσει ήδη για το θέμα το διευθυντή του πολιτικού γραφείου της υφυπουργού Ελπίδας Τσουρή στη Μυτιλήνη, το Γιώργο Κουνάκα, ενώ ανάλογη ενημέρωση θα κάνει και στον αρμόδιο υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Βέβαια, το Υπουργείο Οικονομικών, τόσο απ’ την Κτηματική Υπηρεσία Λέσβου, όσο και απ’ το Τελωνείο Μυτιλήνης, που για να προβεί σε εργασίες επισκευής του κτηρίου του χρειάζεται τον καθορισμό αιγιαλού-παραλίας, ήδη έχει πληροφορηθεί τι ακριβώς συμβαίνει.
Η κ. Μητρίτσα εξήγησε ότι ο μόνος τρόπος για να δοθεί άδεια εκτέλεσης του έργου στο λιμάνι της Μυτιλήνης είναι να υπάρξει απόφαση για κατ’ εξαίρεση νομιμοποίηση όλων των υφιστάμενων έργων που έχουν γίνει απ’ το 1940 και μετά στο λιμάνι. Προβλήτες, κρηπιδώματα, μπλόκια, πεζοδρόμια, όλα τα έργα στο σύνολό τους θα πρέπει ή να γκρεμιστούν ως «αυθαίρετα» ή να νομιμοποιηθούν το συντομότερο δυνατό.
Δεν είναι, πάντως, απόλυτα ξεκάθαρο ποιος φορέας έχει την αρμοδιότητα νομιμοποίησης, αν και φαίνεται πως ανήκει στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου και στο γενικό γραμματέα Φώτη Χατζημιχάλη, που έχοντας και την ευθύνη της διαχείρισης του ΕΣΠΑ για το πρώτο εξάμηνο του 2011, καλείται να αποφασίσει, βάσει και των κυβερνητικών κατευθύνσεων, αν θα παραμείνει ή όχι το λιμάνι της Μυτιλήνης… παράνομο. Αν θα γίνει το έργο στο ανατολικό τμήμα του ή αν από έργο-«γέφυρα» καταλήξει σε «γεφύρι της Άρτας».


Καθαιρέσεις στο Σίγρι...
Ακριβώς τα ίδια προβλήματα θα υπάρξουν στο λιμένα Αγίου Ευστρατίου, όπου υπάρχει μελέτη για επέκταση του υφιστάμενου λιμανιού και είναι ζήτημα χρόνου να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για το έργο. Σε μικρότερο βαθμό το ζήτημα αφορά το λιμάνι Σιγρίου, κι αυτό γιατί ήδη στη μελέτη που υπάρχει για το έργο προβλέπονται καθαιρέσεις υφιστάμενων κατασκευών. Οπότε το γκρέμισμα θα υποκαταστήσει τη νομιμοποίηση, αν και εκεί θα χρειαστεί ιδιαίτερα καλός συντονισμός των εργασιών, ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα.
«Όλα αυτά τα πράγματα θα έπρεπε εδώ και δεκαετίες να έχουν αντιμετωπιστεί και τακτοποιηθεί, κι όχι ξαφνικά, λίγο πριν την έναρξη ενός έργου, και μάλιστα τέτοιου προϋπολογισμού όπως το λιμάνι της Μυτιλήνης, να τρέχουμε να κάνουμε μελέτες και να παρακαλάμε για κατ’ εξαίρεση λύσεις, για να μη χαθούν ουσιαστικές ευκαιρίες βελτίωσης του λιμανιού της Μυτιλήνης», κατέληξε ο κ. Κορδώνης.