Ίσως για πρώτη φορά η πολυνησιωτικότητα του Πανεπιστημίου Αιγαίου να αποτελεί το συγκριτικό του πλεονέκτημα, βάσει του οποίου και θα ενισχυθεί μέσω του ΕΣΠΑ. Ενίσχυση που αποσκοπεί στη στήριξη και ανάδειξη αυτής ακριβώς της πολυνησιωτικότητας, με απώτερο στόχο να βοηθήσει ουσιαστικά στην περαιτέρω διεθνοποίηση του ιδρύματος.
Το ΕΣΠΑ, όπως ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Παιδείας, διαθέτει οκτώ εκατομμύρια ευρώ για τα Πανεπιστήμια Αιγαίου και Ιονίου, που τους επόμενους μήνες θα ξεκινήσουν νέες δράσεις, από μόνα τους ή και σε συνεργασία, σε μια σειρά από τομείς. Στην παρούσα συγκυρία της οικονομικής ύφεσης, όπως εξήγησε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου μιλώντας στο «Ε», είναι κάτι παραπάνω από θετικό για την υποστήριξη του ιδρύματος αυτό το νέο πρόγραμμα.

Μία νέα δράση για τη στήριξη και την ανάδειξη των πολυνησιωτικών ΑΕΙ (πανεπιστημίων και ΤΕΙ) ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Παιδείας ότι θα πραγματοποιηθεί μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά βίου Μάθηση». Όπως τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση, τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που εδρεύουν σε πολλά νησιά, στα νησιωτικά συμπλέγματα τόσο του Αιγαίου όσο και του Ιονίου Πελάγους, μπορούν να αξιοποιήσουν το ιδιότυπο και ελκυστικό περιβάλλον στο οποίο φιλοξενούνται για να επιτύχουν σημαντικά αναπτυξιακά αποτελέσματα. Μέσω του προγράμματος ύψους οκτώ εκατομμυρίων ευρώ προβλέπεται να ενισχυθεί η εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητά τους, προκειμένου να αποτελέσουν ουσιαστικό μοχλό ανάδειξης των νησιών παράλληλα με τη δραστηριότητα του τουρισμού, που σε κάποια νησιά είναι και η κυρίαρχη.

Διεθνοποίηση
Μέσω του προγράμματος αναμένεται να προταθούν και να ενισχυθούν για να υλοποιηθούν πρότυπες δράσεις, που θα δημιουργήσουν τις κατάλληλες υποδομές ώστε τα πολυνησιωτικά πανεπιστήμια και ΤΕΙ να αναδειχθούν σε διεθνείς πόλους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας.
«Ήμασταν ενήμεροι για το πρόγραμμα», είπε χθες το μεσημέρι απ’ την Κύπρο όπου βρισκόταν ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθηγητής Πάρις Τσάρτας, προσθέτοντας: «Ήδη έχουμε προετοιμαστεί ώστε τους επόμενους μήνες να καταθέσουμε συγκεκριμένες προτάσεις προς ένταξη. Και μόνο του το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, αλλά και σε συνέργεια με τα Ιόνια Νησιά.»
Ο βασικός στόχος που, σύμφωνα με τον πρύτανη, θα εξυπηρετήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, είναι η δημιουργία διεθνών μεταπτυχιακών, που θα συμβάλλουν στη διεθνοποίηση του ιδρύματος του Αρχιπελάγους με την προσέλκυση φοιτητών απ’ το εξωτερικό.
Σύμφωνα με τον κ. Τσάρτα, το πρόγραμμα αυτό είχε σχεδιαστεί πριν την εποχή της οικονομικής κρίσης και τώρα που προέκυψε, είναι ό,τι καλύτερο για την ενίσχυση του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αφού θα δώσει ουσιαστική ώθηση στον τομέα της έρευνας, στην εξ απόστασης εκπαίδευση, αλλά και σε μια σειρά άλλων τομέων, που σχετίζονται με την τοπική επιχειρηματικότητα και εν γένει με τις ανάγκες των νησιών.
«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν πρόκειται για έργα βαριών υποδομών, αλλά για ενέργειες που ειδικά αυτή την περίοδο θα προσφέρουν αναμφίβολα ουσιαστική στήριξη στο πολυνησιωτικό μας Πανεπιστήμιο Αιγαίου», κατέληξε ο κ. Τσάρτας.

Οι δράσεις
Στην ανακοίνωση του υπουργείου τονίζεται ότι μέσω του προγράμματος θα υλοποιηθούν δράσεις όπως η διαμόρφωση και οργάνωση υποδομών για την υποστήριξη της εξ αποστάσεως εκπαιδευτικής διαδικασίας (π.χ. διαδικτυακή ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, δυνατότητα διοργάνωσης διαδικτυακών μαθημάτων-digital class), διεπιστημονικά και διατμηματικά προγράμματα σπουδών εντός του ιδρύματος ή με άλλα ιδρύματα - κυρίως ιδρύματα του εξωτερικού -, θερινά προγράμματα σπουδών, δράσεις εκπαίδευσης των τοπικών κοινωνιών με άνοιγμα των πολυνησιωτικών ΑΕΙ προς την κοινωνία, εκπαιδευτικές δράσεις (μαθήματα, σεμινάρια κ.λπ.) για την ενίσχυση της ψηφιακής διάστασης του Νέου Σχολείου εντός του νησιωτικού συμπλέγματος της έδρας του ιδρύματος, υποστήριξη ερευνητικών δράσεων με αντικείμενο τη νησιωτικότητα (ανάδειξη των ιδρυμάτων σε διεθνή κέντρα αριστείας στην επιστημονική μελέτη και στην ανάδειξη λύσεων για τη νησιωτικότητα, συνεργασία με ερευνητές από όλο τον κόσμο) κ.ά..
Το έργο θα πραγματοποιηθεί με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) και τελικό στόχο έχει την προαγωγή της βιωσιμότητας και της καινοτομικότητας των πολυνησιωτικών ΑΕΙ, την προβολή των πλεονεκτημάτων των νησιωτικών περιοχών, καθώς και την ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας.

Η ανάγκη…
«Σε μία κατ’ εξοχήν νησιωτική χώρα, όπως η χώρα μας, αποτελεί επιτακτική ανάγκη όχι μόνο να λαμβάνεται υπόψη, αλλά και να αναδεικνύεται η νησιωτική διάσταση σε κάθε πολιτική. Παράλληλα, η νησιωτικότητα συνιστά ένα δυνητικό πλεονέκτημα για την προώθηση νέων πολιτικών και πρακτικών και μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης, αλλά και εξωστρέφειας», υποστηρίζεται στο πλαίσιο του προγράμματος, όπου αναλύονται οι ιδιαιτερότητες των νησιών, όπως και η ανάγκη να υπάρξει υποστήριξη των πολυνησιωτικών ιδρυμάτων.
«Ενώ η εκπαίδευση θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και άμβλυνσης των μειονεκτημάτων της νησιωτικότητας, η πρόσβαση στη γνώση είναι κατά κανόνα περιορισμένη», σημειώνεται στο ίδιο κείμενο, που συνεχίζοντας τονίζει ότι «προς την αντιμετώπιση των περιορισμών αυτών πρέπει να διαμορφωθούν δομές και λειτουργίες για την προώθηση της εξειδικευμένης επιστημονικής γνώσης στο χώρο της οικονομίας των νησιών και τη βέλτιστη αξιοποίηση του συγκριτικού πλεονεκτήματός τους, που είναι η κυρίως η ιστορία και ο πολιτισμός, αλλά και η φυσική ομορφιά τους».
Σε άλλο σημείο, αφού αναγνωρίζεται το γεγονός ότι στις νησιωτικές περιοχές τα πανεπιστήμια δημιουργήθηκαν για την τόνωση και αναβάθμιση των τοπικών κοινωνιών, υπογραμμίζεται πως «σε μια νησιωτική περιοχή ένα ΑΕΙ αποτελεί έναν από τους λίγους θεσμικούς φορείς που άμεσα και έμμεσα μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου». Για αυτό και ενισχύεται με το πρόγραμμα αυτό, για να βοηθηθούν και το ίδρυμα, και τα νησιά.