Ένα ακόμη μανιτάρι, το «Pleurotus cystidiosus» - κατά τους ντόπιους «συκίτης» - ταυτοποιήθηκε πρόσφατα στη Λέσβο. Το «νέο» αυτό μανιτάρι, η ταυτοποίηση του οποίου έγινε από τον καθηγητή Δημήτρη Δήμου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, βρέθηκε και συλλέχθηκε στα τέλη του περασμένου Αυγούστου σε μια συκιά στο Σκαλοχώρι από το Γιάννη Καλλοντζή, μέλος των «Μανιταρόφιλων Λέσβου», του Μυκητολογικού Περιβαλλοντικού Συλλόγου, που εδώ και ένα χρόνο περίπου ενεργά δραστηριοποιείται στο νησί.

Μία νέα είσοδος μανιταριού στον κατάλογο της Λέσβου πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, μετά από ταυτοποίηση που έκανε ο καθηγητής Δημήτρης Δήμου, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρόκειται για το τροπικό-υποτροπικό «Pleurotus cystidiosus», συγγενικό των άλλων δύο μανιταριών της ίδιας οικογένειας που συλλέγονται στο νησί, του «Pleurotus ostreatus» (λευκίτης, καβακίτης) και του «Pleurotus fuscus var ferulae» (αναρτκίτης), το οποίο στους ντόπιους ήταν μέχρι σήμερα γνωστό ως «συκίτης».
Σύμφωνα με μήνυμα του κ. Δήμου, είναι η τρίτη φορά που το μανιτάρι αυτό εντοπίζεται στη χώρα μας από το 1990, ενώ οι καταγραφές αυτές είναι και οι μοναδικές που έχουν γίνει για το συγκεκριμένο είδος, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πάνω από 1.500 είδη στο νησί;
«Πρόκειται για την τελευταία ταυτοποίηση μανιταριού που έγινε στο νησί της Λέσβου. Μέχρι τώρα, έχουν ταυτοποιηθεί 150 είδη, ανάμεσα στα οποία και πολλά εδώδιμα. Ωστόσο, από εμπειρίες σε άλλα νησιωτικά περιβάλλοντα, υπολογίζουμε ότι είναι πιθανό να φυτρώνουν πάνω από 1.000 - 1.500 είδη μανιταριών», λέει ο κ. Αριστείδης Σγατζός, γραμματέας του Συλλόγου «Μανιταρόφιλων Λέσβου».
Σύμφωνα με τον ίδιο, μάλιστα, ενδέχεται αριθμός των ειδών μανιταριών του νησιού να υπερβαίνει τον προαναφερόμενο, καθώς η Λέσβος δεν αποτελεί ένα απλό νησιωτικό σύστημα, αλλά εμφανίζει και χαρακτηριστικά ηπειρωτικού συστήματος με την ύπαρξη, λόγου χάρη, του καστανιώνα της Αγιάσου. Εξάλλου, όπως λέει, στη Λέσβο απαντώνται μανιτάρια τόσο τροπικών, όσο και πολικών περιοχών, ενώ έχουν σημειωθεί τρεις πρώτες πανελλήνιες καταγραφές ειδών.
 
Για τα μανιτάρια και το περιβάλλον…
Ο Μυκητολογικός Περιβαλλοντικός Σύλλογος «Μανιταρόφιλοι Λέσβου» ιδρύθηκε το 2008. «Το όλο εγχείρημα προέκυψε από το ενδιαφέρον κάποιων ανθρώπων για τα μανιτάρια, ένα κοινό χόμπυ που σιγά-σιγά αποφασίσαμε να ενώσουμε. Είμαστε ο πέμπτος κατά σειρά ιδρύσεως σύλλογος που ασχολείται με μανιτάρια στην Ελλάδα, από όσους έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο της δημιουργίας συλλογών σε πανελλαδικό επίπεδο», λέει ο κ. Σγατζός.
Έχοντας την έδρα του στο δήμο Ευεργέτουλα, σε μια προσπάθεια… αποκέντρωσης από την πόλη της Μυτιλήνης, ο Σύλλογος καλύπτει τους μανιταρόφιλους όλου του νησιού με ομάδες που λειτουργούν τοπικά, εκτός από τη Μυτιλήνη και σε διάφορα χωριά, όπως το Μανταμάδο, το Μόλυβο, τον Πολιχνίτο κ.α.. Τα μέλη του Συλλόγου επικοινωνούν μεταξύ τους κυρίως ηλεκτρονικά, σε σταθερή βάση, ενώ κάθε τόσο συμμετέχουν από κοινού σε εκδηλώσεις και σε εκδρομές-αποστολές στη φύση… φροντίζοντας να τονίσουν, σε κάθε ευκαιρία, ότι ανάλογη βόλτα με αφορμή τα μανιτάρια, δε θα πρέπει να αποβαίνει σε βάρος αυτής.
Σκοπός του Συλλόγου των «Μανιταρόφιλων Λέσβου» είναι η καταγραφή των μανιταριών, η ενημέρωση του κόσμου σχετικά με την υπεύθυνη και σωστή συλλογή και κατανάλωση ειδών μεγάλης διατροφικής και γαστριμαργικής αξίας, όπως είναι τα μανιτάρια και τους κινδύνους από την άκριτη κατανάλωσή τους, αλλά και η προστασία του περιβάλλοντος σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο αυτό της μυκοχλωρίδας.



Ενημερώνοντας τον κόσμο για τα μανιτάρια
Στο πλαίσιο των δράσεων της ενημέρωσης του κοινού, συγκαταλέγεται και η έκδοση του γνωστού ενδιαφέροντος, πρωτότυπου και χρήσιμου οδηγού που ο Σύλλογος έχει επιμεληθεί «για τα μανιτάρια της Λέσβου», τον οποίο εξέδωσε η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση. Μέσα στις σελίδες του οδηγού, ο αναγνώστης μπορεί να βρει γενικές πληροφορίες για τα μανιτάρια-μύκητες, τους βιοτόπους της Λέσβου, τη συλλογή και κατανάλωση μανιταριών, αλλά και για τη μελέτη και την προστασία τους, ενώ με έγχρωμες φωτογραφίες παρουσιάζονται τα βασικότερα είδη που συναντώνται στη Λέσβο, με επισήμανση για το ποια είναι επικίνδυνα και δηλητηριώδη.
Παρουσίαση του οδηγού έχει γίνει επανειλημμένα, τόσο σε διάφορες εκδηλώσεις όπως οι φετινές «Γιορτές Αιολικής Γης» του δήμου Μυτιλήνης ή η «Γιορτή στο ποτάμι» στους Άγιους Ανάργυρους του δήμου Ευεργέτουλα, όσο και μέσω πρωτοβουλιών του ίδιου του Συλλόγου, όπως η έκθεση φωτογραφίας μανιταριών που είχε διοργανωθεί στο café «Δίαυλος» της Μυτιλήνης, τον περασμένο Δεκέμβρη.
Τέλος, οι «Μανιταρόφιλοι Λέσβου» έχουν συμμετάσχει σε γιορτές μανιταριών που διοργανώνουν αντίστοιχοι σύλλογοι εκτός νησιού, όπως η πρόσφατη 7η Πανελλήνια Γιορτή Μανιταριού, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Αυγούστου στα Γρεβενά.
Περισσότερες πληροφορίες για τη δράση του Συλλόγου, αλλά και για τον κατάλογο των μανιταριών της Λέσβου - που έχει σα βάση το αρχείο του Στρατή Σπανέλλη και μεγαλώνει με κάθε νέα ταυτοποίηση - οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν στην ιστοσελίδα του Συλλόγου «Μανιταρόφιλοι Λέσβου» (http://manitarilesvos.blogspot.com).

Να προσέχουμε…
Πάνω σε συκιά φυτρώνουν και άλλα μανιτάρια (Agrocybe cylintracea, Pleurotus ostreatus, Lentinus lepideus). Παρ’ ότι μέχρι τώρα δεν παρατηρήθηκαν δηλητηριώδη πάνω σε συκιά στη Λέσβο, είναι πολύ πιθανόν (σχεδόν βέβαιο) ότι υπάρχουν. Γι’ αυτό πρέπει να ελέγχουμε τι μανιτάρι βρήκαμε και να επαληθεύουμε από τη βιβλιογραφία ή από ανθρώπους που έχουν γνώσεις. Σημειωτέον ότι πάνω σε λεύκα παρατηρήθηκαν στη Λέσβο τριών ειδών φαγώσιμα, ένα μη φαγώσιμο, ένα δηλητηριώδες και τέσσερα άγνωστα είδη. Επιπλέον, το συνηθισμένο δηλητηριώδες Omphalotus olearius που φυτρώνει σε ξύλο ελιάς, βρέθηκε στη Λέσβο και σε καστανιές, σε λεύκα, σε αμυγδαλιά, σε πικροδάφνες και σε θάμνους.