«Ωσάν το έρημο δεντρί που ‘που ναι στα όρη απάνω
μ’ αρέσει να ‘μαι αμοναχός με τσι πολλούς δεν κάνω
Κι άμας ο κόσμος σκοτεινιά γεμίζει να γυρίζω
Χαΐνης και τση χαραυγής τσ’ ελπίδες να σκορπίζω»

Το γνωστό μουσικό σχήμα των «Χαΐνηδων», με μουσικές επιρροές από την Κρήτη, αλλά και τη Μικρά Ασία και το βαλκανικό χώρο, εμφανίζεται σήμερα, στις 9 το βράδυ, για μία και μοναδική συναυλία στο Αρχοντικό Γεωργιάδη. Το θέμα τους «Ο Έρωτας και ο Χάροντας, ίδιο Σπαθί κρατούνε».
Οι «Χαΐνηδες» είναι ένα ανοιχτό σύνολο, το οποίο σχηματίστηκε στην Κρήτη το 1990 και κατάφερε, πολύ σύντομα, να γίνει αγαπητό από πολύ κόσμο, αφού με τις μουσικές και τους στίχους του ταξιδεύει όσους το ακούνε, τόσο μέσα στο χώρο, όσο και μέσα στο χρόνο. Λίγες ώρες πριν τη συναυλία, ο Δημήτρης Αποστολάκης, ένας από τους «Χαΐνηδες», που τυχαίνει να έχει γράψει και τα περισσότερα κομμάτια που αυτοί ερμηνεύουν, μας μιλά για την πορεία του σχήματος, τις επιρροές του, τις συνεργασίες του στον τελευταίο του δίσκο «Η κάθοδος των Σαλτιμπάγκων», αλλά και για τη φιλοσοφία των μελών του, καλώντας μας - και προκαλώντας μας - να… αλληλεπιδράσουμε μαζί τους, σήμερα το βράδυ.


Πώς σχηματίστηκαν οι «Χαΐνηδες»; Με τι αφορμή;
«Κάθε πράγμα αρχίζει από μια συλλογική αναγκαιότητα. Το ίδιο και με τους “Χαΐνηδες”. Ξεκίνησαν ο 1990, από το χώρο του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου εμείς ήμασταν είτε φοιτητές, είτε είχαμε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κάποια σχέση. Ο χώρος εκείνος υπήρξε χώρος όλων των ζυμώσεων, των αλληλεπιδράσεων και των γνώσεων. Έκτοτε, όπως κάθε ζωντανός οργανισμός, το σχήμα άλλαξε πολλές φορές. Ωστόσο, με κάθε άνθρωπο που συνεργαστήκαμε, αγαπιόμαστε. Για μας, η μεγαλύτερη βία είναι η στασιμότητα.»

Είστε, λοιπόν, οι «αντάρτες», οι «επαναστάτες» ή τα… «χαμένα κορμιά». Γιατί επιλέξατε να λέγεστε έτσι; Ποια ερμηνεία του «χαΐνη» προτιμάτε;
«Τα ονόματα μας βρίσκουν, δεν τα διαλέγουμε, οι γνωστικοί μας δρόμοι μάς διαλέγουν, αυτό έχω μόνο να πω…»

Ο ίδιος, είστε ο δημιουργός των περισσότερων κομματιών των «Χαΐνηδων». Πολλά από τα κομμάτια σας, όπως «Ο ξένος», οι «Συνταγές Μαγειρικής», «Το Καπηλειό» κ.λπ. είναι ιδιαίτερα αφηγηματικά, σαν ποιήματα, σα μικρές ιστορίες. Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας;
«Κατ’ αρχάς, πρέπει να πω ότι δεν μπορώ να αυτοπροσδιορισθώ ως προς το ρόλο μου μέσα στους “Χαΐνηδες”, κάνω ό,τι μπορώ, όπως και όλοι μας. Δεν ξέρω πώς εμπνέομαι για τους στίχους και τη μουσική που γράφω, ούτε είναι από τις προτεραιότητές μου το να το μάθω. Στην πορεία αυτή, κανείς δεν μπορεί να έχει έτοιμο ένα χάρτη και μου αρέσει που είναι έτσι…»

«Συνδιαλέγονται με όλους…»
Πού αποδίδετε την τόσο ευρεία αποδοχή που γνωρίσατε, ειδικά από τους νεώτερους ανθρώπους; Θεωρείτε ότι έχετε βοηθήσει, ως σχήμα, στο να αγαπηθεί η μουσική παράδοση της Κρήτης, αλλά και της Ανατολής από το κοινό και πώς καταφέρατε να παντρέψετε αυτά τα ακούσματα;
«Οι “Χαΐνηδες” είναι στην ευχάριστη θέση να συνδιαλέγονται με ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων και ηλικιών, σε όλη την Ελλάδα. Αυτό που μας βοήθησε, πιστεύω, ήταν η πρωτοτυπία και η καθαρότητα που έχουμε ως σχήμα. Είναι πρωτοτυπία επί 19 χρόνια να έχουμε, όλα τα μέλη του σχήματος, ισότητα οικονομική και να μην είναι αυτό απλά μια ουτοπία. Οι “Χαΐνηδες” είναι μια συλλογικότητα που δίνει κοινωνική απάντηση. Όλα τα παιδιά αγαπούν αυτό που κάνουν, ενώ οι συγκρούσεις μεταξύ μας δημιουργούνται πάνω σε ζητήματα αισθητικής και όχι διεκδικήσεων, όπως αυτές που βλέπουμε να εμφανίζονται παντού γύρω μας στην κοινωνία. Μας αρέσει να παίζουμε, να εκφραζόμαστε, ενώ έχουμε και πλαίσιο και ρίσκο. Αυτό ο κόσμος το καταλαβαίνει και το αγαπά.
Οι “Χαΐνηδες” αποτελούνται από ανθρώπους που έχουν επιρροές από πολλά είδη μουσικής. Αυτή είναι και η χαρά μας. Ωστόσο, από εκεί και πέρα δε θέλει προσπάθεια, αν κλείσεις τα μάτια και αφεθείς, τα είδη “παντρεύονται” μόνα τους…
Όσο για την επιρροή μας στη συνείδηση του κοινού, αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να απαντήσω. Δεν μπορώ να αποταμιεύσω κάτι σχετικά, απλά πορεύομαι…»

Στάση ζωής
Έχετε, ως μέλη του σχήματος, μια κοινή φιλοσοφία για τη ζωή; Κατά πόσο αυτή αντανακλάται στα τραγούδια σας;
«Φυσικά, όπως ανέφερα και προηγουμένως, όλοι έχουμε κάποιο πλαίσιο, το οποίο αφορά όλη μας τη ζωή, όχι μόνο τα τραγούδια μας. Όπως όλοι οι άνθρωποι, κάνουμε “παράσταση” κάθε μέρα, κάθε ώρα, όχι με τη φτωχή έννοια του θεατρινισμού, αλλά με την έννοια τού ότι πρέπει να δώσουμε τις ίδιες απαντήσεις και εκτός μουσικής…»

Σε πρόσφατη συνέντευξή σας στη Φωτεινή Λαμπρίδη για το περιοδικό «Δίφωνο», αναφέρατε ότι «οι άνθρωποι σήμερα δε στενο-χωρούνται μόνο, αλλά και στενο-χρονούνται. Τι εννοούσατε; Ο χώρος και ο χρόνος, είναι έννοιες που σας έχουν επηρεάσει στις συνθέσεις σας;
«Εννοώ ότι αυτήν τη στιγμή έχουμε αντλήσει το χώρο και το χρόνο, περισσότερο από όσο είναι αναγκαίο και αντέχουμε. Ασφυκτιούμε. Αναφερόμενος σε μια κοινωνική συνθήκη, εννοούσα ότι όταν ο χώρος και ο χρόνος περιορίζονται σε ανεξέλεγκτο βαθμό, αναπόφευκτα πολύ σύντομα θα υπάρξει κάποια έκρηξη. Προφανώς και πρόκειται για δύο έννοιες που με επηρεάζουν, όπως και όλες οι άλλες έννοιες που αφορούν τη ζωή μας. Με ό,τι συνδιαλέγεσαι, επηρεάζεσαι. Οι επιρροές, τα παντρέματα, όλα τα πράγματα, θα μπούνε μέσα σου. Εξαρτάται από το τι έχεις ανάγκη να κάνεις.»

Οι «Χαΐνηδες» είναι ένα ανοιχτό σχήμα; Άλλωστε, στην πολύχρονη πορεία σας είχατε πολλές εντάξεις και αποχωρήσεις μελών, αλλά και μια διάλυση το 1997 και ανασύνταξη το 2000. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να διατηρήσετε συνοχή ως σχήμα, μετά από τόσα χρόνια;
«Πολύ δύσκολο. Είμαστε οκτώ - εννέα μέλη, όντως υπήρξαν ανακατατάξεις, αλλά και αυτό έχει το “χάζι” του. Υπήρξαν και παρεξηγήσεις, όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε ομάδα ανθρώπων, είτε πρόκειται για συγκρότημα, είτε για καραβάνι, είτε για θίασο κ.ο.κ.. Βλέπουμε, όμως, ότι εάν φύγουν τα μικρά πράγματα που δημιουργούν τις δυσκολίες, μένουν τα μεγάλα, που είναι και αυτά που αγαπήσαμε…»

Στον τελευταίο δίσκο σας, «Η κάθοδος των Σαλτιμπάγκων», που κυκλοφόρησε πέρυσι, έχετε συνεργαστεί με πολλούς καλλιτέχνες, ανάμεσα στους οποίους οι «Mode Plagal», η Μάρθα Φριτζήλα κ.ά.. Πώς προέκυψε ο δίσκος και οι συνεργασίες;
«Επρόκειτο για μια παράσταση που παρουσιάσαμε από το φθινόπωρο του 2007 έως το φθινόπωρο του 2008, η οποία περιελάμβανε ένα συνδυασμό θεάτρου σκιών, θιάσων μουσικών, χορευτών, ακροβατών κ.λπ. και παρουσιάστηκε σε διάφορα λιμάνια και περιοχές. Οι “Σαλτιμπάγκοι” άλλαξαν πολλές μορφές μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα. Ο δίσκος που κυκλοφόρησε είναι το μουσικό μέρος της παράστασης στο Θέατρο Βράχων “Μελίνα Μερκούρη”, που θεωρούμε ως το καλύτερο αποτέλεσμα, και στην οποία συμμετείχαν ο Κωστής Αβυσσινός, η Μάρθα Φριτζήλα, το γυναικείο πολυφωνικό σχήμα “Σανάδες” και, από την αρχή έως το τέλος της παράστασης, οι “Mode Plagal”.»

Θεωρείτε ότι η Λέσβος και η Κρήτη συγγενεύουν μουσικά;
«Ακούγοντας κομμάτια από τη Μυτιλήνη, ορισμένα από τα οποία τυγχάνει να είναι και τα αγαπημένα μου, πιστεύω ότι η Λέσβος, μουσικά, είναι ένας τόπος τυχερός. Έχει επαφή τόσο με το Βορρά, όσο και με το Νότο, αλλά και με τη Μικρά Ασία, κάτι που της δίνει μία ιδιαιτερότητα. Θεωρώ, πάντως, τη Μυτιλήνη δική μας παράδοση… Γι’ αυτό προσκαλούμε και προκαλούμε όλον τον κόσμο να έρθει απόψε το βράδυ, να αλληλεπιδράσουμε και να συν-κινηθούμε…»