«Η φωτογραφία, μέσο να γνωρίσω τη φύση»

01/07/2012 - 05:56
Το «Ε» φιλοξενεί σήμερα τον Ηλία Μεφίρη, το φωτογράφο της Λεσβιακής φύσης, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Φωτογραφικής Εταιρείας Μυτιλήνης, και ιδιαίτερα δραστήριο, με αφορμή μια έκθεσή του με διαφορετική θεματική αυτή τη φορά: τις «Πόρτες τ’ Αϊβαλιού».
Ο Ηλίας Μεφίρης γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το Δεκαπενταύγουστο του 1948. Εργάστηκε για χρόνια στον ΟΤΕ, από τον οποίο έχει πλέον συνταξιοδοτηθεί και μπορεί να… κάνει τα χόμπι του, όπως λέει χαρακτηριστικά. Το βασικότερο από αυτά: η φωτογραφία. Σε συνδυασμό, ωστόσο, κυρίως με τη φύση της Λέσβου, την οποία λατρεύει. Το «Ε» φιλοξενεί σήμερα το φωτογράφο αυτό της Λεσβιακής φύσης, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Φωτογραφικής Εταιρείας Μυτιλήνης, και ιδιαίτερα δραστήριο, με αφορμή μια έκθεσή του με διαφορετική θεματική αυτή τη φορά: τις «Πόρτες τ’ Αϊβαλιού», που από την προηγούμενη Τετάρτη, φιλοξενείται και αύριο το μεσημέρι εγκαινιάζεται επίσημα, στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Και μας παίρνει μαζί του μια βόλτα από τα φυτά του νησιού μέχρι τα απέναντι παράλια, μιλώντας μας και για τους ενδιάμεσους σταθμούς της φωτογραφικής του πορείας.


«Πόρτες τ’ Αϊβαλιού». Ο τίτλος ακούγεται πολύ ενδιαφέρων. Πότε βρεθήκατε στο Αϊβαλί και πώς καταλήξατε σε αυτήν την ενότητα;

«Βρέθηκα στο Αϊβαλί τον περσινό Ιούνιο, με την αποστολή της Νομαρχίας Λέσβου, για τις εκδηλώσεις που θα γίνονταν εκεί. Περιδιαβαίνοντας στα στενά του Αϊβαλιού, φωτογράφιζα τις πόρτες, τις βρύσες και τα παράθυρα, προσπαθώντας να βρω κάτι οθωμανικό, αλλά ό,τι έβρισκα ήταν ελληνικό. Στην έκθεση στο Σίγρι, μάλιστα, κάνω αυτήν την αντιπαράθεση, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα και πόρτες και βρύσες ελληνικές, μαζί με τις αντίστοιχες του Αϊβαλιού. Δεν μπορείς να τις ξεχωρίσεις. Ωστόσο, επειδή ο χώρος ήταν περιορισμένος, βάλαμε μια επιλογή από 40 ενδεικτικές φωτογραφίες, σε μερικές από τις οποίες έχουμε βάλει και λεζάντες, για να καταλαβαίνει ο κόσμος τη διαφορά».

Μιλήστε μας για το ξενοδοχείο που μείνατε. Ήταν, όπως λέτε, η φυλακή όπου είχαν κρατήσει φυλακισμένο τον Ηλία Βενέζη.
«Ναι, ήταν το ξενοδοχείο “Αγιάσμα Hotel” απέναντι από τη μαρίνα του Αϊβαλιού και μάθαμε μετά ότι ήταν η φυλακή του Ηλία Βενέζη. Εκεί έγραψε το βιβλίο “Το νούμερο 31328” (το βιβλίο “της σκλαβιάς”). Όταν το έμαθα αυτό, διάβασα και το βιβλίο και με συγκίνησε πολύ η ιστορία του. Φωτογράφησα τα κιονόκρανα, το σαχνισίνι, την πόρτα του κτιρίου και τη φυλακή όπου βρισκόταν ο Ηλίας Βενέζης, που τώρα έχει μετατραπεί σε μπαρ. Ήταν σημαντικό για μένα το ότι βρέθηκα σε αυτό το χώρο».

Εμπνεόμενος από τη φύση

Θέλετε να μας πείτε πώς και πότε αρχίσατε να ασχολείστε με τη φωτογραφία;

«Μου άρεσαν οι φωτογραφίες που έβλεπα, από μικρός ακόμη. Κάποια στιγμή, όταν ήμουν 15 χρονών, μια παιδική φίλη της μητέρας μου -που ήταν μαζί αιχμάλωτες στο Άουσβιτς και είχαν καταφέρει να διασωθούν- μου χάρισε μια φωτογραφική μηχανή. Άρχισα σιγά - σιγά να τη δοκιμάζω, φωτογραφίζοντας τα βασικά: πρόσωπα, ανατολές, ηλιοβασιλέματα. Το 1985 άρχισα πλέον να ασχολούμαι πιο συστηματικά. Και παρόλο που όσο δούλευα, δεν είχα πολύ χρόνο, κατέγραφα στο νου μου ό,τι έβλεπα και τις τοποθεσίες που τα έβρισκα, και όταν έβρισκα χρόνο, πήγαινα και τα φωτογράφιζα, βλέποντας κάθε αλλαγή που γινόταν στο φυσικό και αστικό τοπίο».

Ποιος ήταν ο πρώτος που σας έδειξε την τέχνη της φωτογραφίας;
«Δάσκαλός μου ήταν ο Θανάσης Καραγκούνης. Είχαμε συζητήσεις, μου έλεγε αρκετά πράγματα για τη φωτογραφία, τα περισσότερα όμως τα έκανα από μόνος μου. Αυτό που με συμβούλευε ήταν “ό,τι κάνεις να το προσέχεις πάρα πολύ και να το κάνεις με αγάπη”. Και πράγματι, νομίζω πως αν αυτό που κάνεις δεν το αγαπάς, δεν θα έχει επιτυχία. Αρκετά πράγματα μού έχει μάθει και ο Θοδωρής Δουκάκης, μέσα από συζητήσεις, πάντα με αγάπη και καλοπροαίρετα, προσπαθώντας πάντα να μας μεταλαμπαδεύσει όσες γνώσεις έχει».

Η φύση είναι αυτή που σας εμπνέει περισσότερο μάλλον…
«Ναι, η φύση ήταν αυτή που με ενέπνεε πάντα πιο πολύ. Μάλιστα, επειδή στις προβολές σλάιτς που έκανα παλιότερα με την “Περιηγητική Λέσχη”, με ρωτούσαν συχνά τι είναι το κάθε είδος, αναγκάστηκα να μάθω λεπτομέρειες για κάθε φυτό της Λέσβου. Έτσι, πριν από τέσσερα χρόνια, είχε ξεκινήσει να εκτίθεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, και η έκθεσή μου με αποξηραμένα αγριολούλουδα της Λέσβου, που βρισκόταν εκεί μέχρι πέρυσι».

«Περιηγητική Λέσχη» και ΟΤΕ

Τι διοργανώνατε τότε με την «Περιηγητική Λέσχη»;

«Κάναμε εκδρομές σε όλο το νησί, από τις οποίες ο καθένας κάτι είχε αποκομίσει. Εγώ έβγαζα φωτογραφίες στη φύση. Ήταν πολύ σημαντικό, για παράδειγμα, το ότι είδα το ροδόδεντρο στη Βατούσα, το λουλούδι από το μέλι του οποίου, λέγεται ότι ήπιαν οι Αργοναύτες και έπαθαν ένα είδος λύσσας. Το είδα ανθισμένο, κάτι σπάνιο, αφού συμβαίνει μόνο στα μέσα Απριλίου. Τις φωτογραφίες που τραβούσα, μετά τις έκανα σλάιτς και τις πρόβαλα στην “Περιηγητική Λέσχη”, αλλά και στη Λέσχη Προσωπικού του ΟΤΕ».

Με την τελευταία, τι δουλειά είχατε δείξει;
«Κατά καιρούς κάναμε εκδηλώσεις σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και κάθε Λέσχη παρουσίαζε τη δουλειά της. Έχουμε πάει σε Καρδίτσα, Γιάννενα, Καλαμάτα, κ.ά., και έχω ακούσει πολύ καλά σχόλια. Με έχουν τιμήσει, μάλιστα, στην Καλαμάτα ως “πρωτότυπη παρουσίαση”, αφού είχα πάρει από εδώ ούζο και σαρδέλες και τις προσέφερα στους παραβρισκόμενους, φορώντας την παραδοσιακή στολή του Μυτιληνιού βρακά, ενώ στα Γιάννενα με τίμησαν για την παρουσίασή μου με θέμα “Τ’ Αρχοντικά της Λέσβου”.

Σε διαγωνισμούς έχετε πάρει μέρος;

«Στο παρελθόν πήρα μέρος στον Πανκύπριο διαγωνισμό φωτογραφίας και πήρα διάκριση για τη φωτογραφία που έχω τραβήξει στη Μικρή Λίμνη με τις αχτίδες του ήλιου μέσα στο δάσος, η οποία έχει περιληφθεί και στο λεύκωμα “Λέσβος - Φωτογραφικά Στιγμιότυπα” των εκδόσεων “Αιολίδα”».

Εντός και εκτός νησιού

Στα πλαίσια της περσινής έκθεσης κεραμικής στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στην Αθήνα, είχε φιλοξενηθεί έκθεσή σας με θέμα τους κεραμίστες και την τέχνη αυτή της Λέσβου. Μιλήστε μας λίγο για τη συγκεκριμένη αποστολή.

«Εξέθετα φωτογραφίες από τα μαθήματα κεραμικής που είχα κάνει στη ΝΕΛΕ, με τη Νίκη Λογγίου, έναν σπάνιο άνθρωπο, που μου έχει μάθει πολλά και μου έχει βγάλει, μάλιστα, τον τίτλο “ο κεραμίστας που βγάζει ωραίες φωτογραφίες”. Συμμετείχα και φέτος το Φεβρουάριο, με πρόσκληση του Δημάρχου Μανταμάδου, Στέφανου Αποστόλου, με μια σειρά από 40 φωτογραφίες, που απεικόνιζαν όλους τους κεραμίστες του νησιού. Ειδικά πέρυσι, είχε πάρα πολύ κόσμο, ήταν μια σπάνια εμπειρία και πρωτόγνωρο για εμένα το ότι γίνονται τέτοια πράγματα εκεί. Θα έπρεπε να συμμετέχουν κι άλλοι δήμοι και η Νομαρχία».

Στην έκθεση της Φωτογραφικής Εταιρείας, στην πλατεία Σαπφούς, με θέμα «Ιδιαίτερες στιγμές», υπήρχαν δικά σας έργα;

«Ναι, ήμασταν πάνω από 40 άτομα που συμμετείχαμε, μέλη της ΦΕΜ και μαθητές που έκαναν μαθήματα το χειμώνα και παρουσίασαν τη δουλειά τους και ο καθένας παρουσίασε τέσσερις φωτογραφίες του. Πήγε πολύ καλά, και την είδε πολύς κόσμος και οι περαστικοί μας ρωτούσαν γιατί δεν τη βγάζουμε παρά έξω, γιατί δεν την κρατάμε παραπάνω».

Υπάρχει κάποια έκθεση που ξεχωρίζετε;
«Δεν μπορώ να ξεχωρίσω εκθέσεις. Όταν κάποιος μου ζητάει φωτογραφίες μου, τις παραχωρώ. Θυμάμαι, όμως, μια έκθεση με το “Μικρόκοσμο” το 1998 στην Καρδίτσα, που περιλάβαινε προβολή σλάιτς του πώς είναι μέσα οι κερήθρες, τα κελιά, οι μέλισσες. Είχα κάτσει, μάλιστα, μια μέρα παραπάνω γιατί μου το ζήτησαν οι μελισσοκόμοι. Τους είχε κάνει εντύπωση πώς ένα φωτογράφος ήξερε τόσα πολλά για τα βασιλικά κελιά. Είχε και το τίμημά της, όμως: όσο έβγαζα τις φωτογραφίες, μου είχε επιτεθεί ένα σμήνος από μέλισσες και έμεινα τρεις μέρες στο νοσοκομείο…».

Αυτή τη στιγμή με τι ασχολείστε κ. Μεφίρη; Ετοιμάζετε κάποια επόμενη έκθεση;

«Αυτή τη στιγμή προσπαθώ να συγκεντρώσω και να αρχειοθετήσω τις φωτογραφίες που έχω τραβήξει. Καταγράφω επιπλέον τις λιβελλούλες που εμφανίζονται αυτή την εποχή στους Άγιους Ανάργυρους. Οι λιβελλούλες αναφέρονται και στο ημερολόγιο “Ασωμάτου Φύσις”, που έβγαλε το Τμήμα Περιβάλλοντος με το Μιχάλη Καπιωτά, και περιέχει αποκλειστικά δικές μου φωτογραφίες. Προς το παρόν δεν υπάρχει σκέψη για έκθεση, προσπαθώ όμως να τυπώσω φωτογραφίες μου με θέματα, όπως θάλασσες, ανατολές, παπαρούνες, χωράφια, και άγρια λουλούδια σε μουσαμά, ώστε να τοποθετηθούν ως πίνακες στο κατάστημα των Εκδόσεων “Αιολίδα” στην Αλκαίου».

Θα ήθελα να κλείσουμε, με το τι είναι αυτό που βρίσκετε πιο γοητευτικό στη φωτογραφία…
«Φωτογραφία σημαίνει να απαθανατίσω αυτό που σιγά - σιγά εμείς οι άνθρωποι -κι εγώ συμπεριλαμβανόμενος- το καταστρέφουμε ακόμη και με το χαρτάκι που θα πετάξουμε στη φύση. Για εμένα, όμως, η φωτογραφία είναι και ένα μέσο να γνωρίσω καλύτερα τη φύση της Λέσβου, που της έχω ιδιαίτερη αγάπη, ιδιαίτερα την άνοιξη».

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey