Η πλωτή έκθεση κειμηλίων του ’21, από τις Συλλογές του Μουσείου έφτασε την Πέμπτη 30 Ιουνίου στο λιμάνι της Μυτιλήνης και παραμένει ανοιχτή στο κοινό την Παρασκευή 1 Ιουνίου και το βράδυ της ίδιας ημέρας η  καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Ευθυμίου, θα πραγματοποιήσει ομιλία για την καθοριστική συμβολή του Ναυτικού στην αίσια έκβαση του Αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας.

Η έκθεση γίνεται υπό την σκέπη της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος- Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος»- Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας και Παράδοσης και της Τράπεζας Πειραιώς.

Η Έκθεση έχει περιληφθεί στο πολύπλευρο επετειακό πρόγραμμα της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος- Εθνικό Ιστορικό Μουσείο υπό τον τίτλο «EΠANACΥΣΤΑΣΗ ΄21: η πλωτή έκθεση». Την Έκθεση θα περιαγάγει σε περίπου 20 λιμάνια της νησιωτικής Ελλάδας το ιστιοφόρο εκπαιδευτικό σκάφος «Μάνια» του Ναυτικού Λυκείου του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», ευγενώς διατεθέν για τον σκοπό αυτό. Αν οι επιχειρησιακές τους ανάγκες, στη θαλάσσια περιοχή πλου του «Μάνια», το επιτρέπουν, η Έκθεση θα πλαισιώνεται από μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος και στολίσκο ιδιωτικών συνοδευτικών σκαφών.

Η Έκθεση αποσκοπεί να αναδείξει τον ναυτικό Αγώνα του ’21, τόσο με αυθεντικά κειμήλια από τις Συλλογές του Μουσείου (π.χ. ο σταυρός από το πλοίο του Μιαούλη, η αρπάγη από το πυρπολικό του Κανάρη, ναυτικά όπλα, φιλελληνικά αντικείμενα αφιερωμένα στον ναυτικό Αγώνα κ.ά.) όσο και με ψηφιακές εφαρμογές (ενδεικτικά αναφέρονται videos μικρής διάρκειας, ψηφιακές αναπαραστάσεις ναυμαχιών, ηχητικά αποσπάσματα από ιστορικές πηγές ή μουσικά κομμάτια, γραφιστικές αναπαραστάσεις, εκτυπώσεις κ.ά.).

Το αφήγημα της Έκθεσης θα ξεκινήσει από το Αιγαίο των προεπαναστατικών χρόνων και τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία αξιόμαχων ελληνικών μονάδων απέναντι στον κυρίαρχο οθωμανικό στόλο. Θα αναδείξει ναυτότοπους, ιστορικά νησιά, κρίσιμα γεγονότα και πρόσωπα του ναυτικού Αγώνα και θα κλείσει με ιστορικά τεκμήρια που θα ενθαρρύνουν και παροτρύνουν τον επισκέπτη να στοχαστεί για τον αντίκτυπο που είχε ο ναυτικός Αγώνας στο εσωτερικό του μαχόμενου Έθνους και στην Ευρώπη γενικότερα και την τύχη των πρωταγωνιστών του μετά την απελευθέρωση.

Στους ναυτότοπους που θα επισκεφθεί η Έκθεση, συγκαταλέγονται, εκτός από τη Λέσβο, η Χίος ,οι Οινούσσες, τα Ψαρά, η Λήμνος, η Σαμοθράκη, ο Άγιος Ευστράτιος, η Σκύρος, η Άνδρος, η Σύρος, οι Σπέτσες, η Ύδρα, ο Πόρος, η Αίγινα. Η κατάληξη της Έκθεσης είναι ο Πειραιάς. Κάτοικοι και επισκέπτες από τα ως άνω λιμάνια θα έχουν την ευκαιρία να δουν την Έκθεση αλλά και να συμμετάσχουν σε συναφείς επετειακές εκδηλώσεις, για τη διοργάνωση των οποίων θα επιληφθούν τοπικοί φορείς και η Τράπεζα Πειραιώς.

Το εγχείρημα της πλωτής Έκθεσης διακρίνεται, μεταξύ των εκδηλώσεων που διοργανώθηκαν για να τιμηθεί η επέτειος των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, ως εξαιρετικά πρωτοποριακό και πρωτότυπο. Δεν είναι, ωστόσο, χωρίς προηγούμενο στη μακρόχρονη ιστορία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, η οποία, με ανάλογη ενέργεια, συγκέντρωσε, στα πρώτα χρόνια της δημόσιας παρουσίας της, το 1884, πολύτιμα κειμήλια από τα οποία δημιουργήθηκε ουσιαστικά ο πρώτος πυρήνας των συλλογών του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.

Η Έκθεση συμπληρώνεται από επιστημονικό κατάλογο-λεύκωμα με τίτλο «Ο ναυτικός αγώνας του 1821», μία πολύτιμη συνέκδοση της ΙΕΕΕ/ΕΙΜ και του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», από τις σημαντικότερες συμβολές στις επετειακές εκδόσεις του 2021.

Θα πρέπει να πούμε ότι για τον σχεδιασμό – επιστημονική επιμέλεια – μουσειολογική μελέτη εργάστηκαν οι Δήμητρα Κουκίου Ι Ιστορικός, Αναπληρώτρια διευθύντρια ΕΙΜ, Ιφιγένεια Βογιατζή Ι Αρχαιολόγος – Μουσειολόγος, Υπεύθυνη Επιμελήτρια Μονίμων εκθέσεων ΕΙΜ. Την συντήρηση των εκθεμάτων επιμελήθηκαν οι Μαίρη Καπότση, Παναγιώτης Προσαλέντης και Νικολέττα Τασιούλη. Ο σχεδιασμός – ανάρτηση εκθεμάτων και ο συντονισμός των κατασκευών έγινε από τον Κωνσταντίνο Τσουρμά Ι Προϊστάμενο εργαστηρίου συντήρησης ΕΙΜ. Η σχεδιαστική έρευνα και η καλλιτεχνική επιμέλεια είναι του Δημήτρη Παπάζογλου.