Secri-Vigla-i Sigri Vigla-I Eski Hisar B   

To 18ο  κα 19ο αι πίσω από το Κάστρο, αναπτύσσεται το Οθωμανικό Σίγρι! Οι κάτοικοι του, στρατιώτες και αξιωματούχοι της διοίκησης, αλλά και υπάλληλοι, εργάτες στο λιμάνι,  καθώς και επαγγελματίες  με καφενεία και καταστήματα, αποκτούν και έγγειο περιουσία στα βόρεια του χωριού, ανάμεσα στην περιουσία του Υψηλού μοναστηριού και της Μητρόπολης Μυτιλήνης.* Στην Πλατεία χτίζεται το Τζαμί, με ψηλό μιναρέ και τρούλο!** Απεικονίζεται και σε σχέδιο του De Launay το 1897.***Αυτό το αντικατέστησε, μετά τον σεισμό του 1889, που το γκρέμισε, το σημερινό κτήριο, με κεραμοσκεπή, επιβλητικό, ψηλό, το οποίο το 1923 μετατρέπεται για τους νέους κατοίκους, τους πρόσφυγες στην σημερινή Αγία  Τριάδα!****Το παλιό Τζαμί χτίστηκε από τον Σουλτάνο Μουσταφά τον Γ, το 1873***με αρχιμάστορα τον Ερεσιώτη Γιάννη Δεμίρη!  Το κτήριο δέχτηκε και μετατροπές από τον Ηγούμενο του Υψηλού+, την δεκαετία του 90! Στο κτήριο, στην δυτική πλευρά του ισογείου υπάρχει μεγάλη Θολωτή Δεξαμενή Νερού (Cisterna)! Από αυτήν με πήλινους αγωγούς πήγαινε νερό στον γειτονικό Λουτρό (που υπάρχει), στο λιμάνι, στο Κάστρο και στο Συντριβάνι του Τζαμιού, εκεί στην πλατεία. Το νερό στην δεξαμενή το έφερε ένας σημαντικός Οθωμανός του Χωριού, ο   Στρατιώτικος  Ελ-Χατζ Γιακούμπ Αγά, με πήλινους σωλήνες από τις πηγές του Παλαιοχωρίου! Υπήρχε κληροδότημα που συντηρούσε το Προκαταρκτικό Οθωμανικό Σχολείο (του 1881) με 7000 γρόσια ετησίως**! Το σχολείο βρισκόταν  δίπλα στο τζαμί, με μεγάλη αυλή. Στέγασε τα παιδιά των προσφύγων του 1914 και 1922, μέχρι το 1938 που κτίστηκε το νέο. Το γκρέμισαν το 1962 για να κτιστεί ο Κοινοτικός Ξενώνας.*** Ο Χατζή Γιακούμπ, χάρισε και μία μνημειακή κρήνη στο χωριό (στον δρόμο προς την Πλαζ) που η επιγραφή της αναφέρει: « Και από το νερό κάθε ζωντανό πλάσμα! Έτσι  ο συνταξιούχος Λοχαγός Ελ-Χατζ Γιακούμπ Αγά πρόσφερε, όπως έπρεπε, αυτό το νερό της ζωής αναλαμβάνοντας την κατασκευή της κρήνης. Ας του δωρηθεί η μέρα της σωτηρίας Την 1η του μηνός Σεββαλ του έτους1297(6 Σεπτ 1880)!***** Έμενε σε πυργόσπιτο , με σαχνισίνια που ερειπωνόταν πρόσφατα στο χωριό κα είχε περιουσία στον «Κάμπο», βόρεια του χωριού  όπως φαίνεται από το κατάστιχο της περιουσίας του Υψηλού του 1864 *! Εκεί σε τρεις τοποθεσίες, τα κτήματα της μονής, συνορεύουν με χωράφια του Γιακούμπ-Αγά-Γιους Μπασσή στις περιοχές «Κοιλάδι, Κοκλύθρα και Βαρειά»! Στην πλατεία όπως θα δούμε υπήρχαν και άλλα Οθωμανικά Δημόσια κτήρια! 

*Ιακώβου Κλεομβρότου: Μυτιλάνα Σάκρα τομ Α σελ 306 

**Στρατής Αναγνώστου Συμβολή στην Ιστορία του Σιγρίου και του Κάστρου του Αιολικά Χρονικά 2000 φωτο  σελ 40 και 43 

*** Παν Παρασκευαίδης: Οι Περιηγητές για τη Λέσβο Β Εκδοση Αθήνα1983.σελ171  

****Γιάννης Τσίκνας Κοινότητα Σιγρίου Σίγρι 2020 

*****Τις μεταφράσεις των Οθωμανικών επιγραφών από τον Οθωμανολόγο κ.Δημήτριο Λούπη κατόπιν προσωπικής επικοινωνίας 

και το Τζαμί με τον τρούλο  

το 1897  

το μετέπειτα  δεύτερο τζαμί -εκκλησιά του 1922,   το 1993  

με τις μεταποιήσεις το 1997  

με την δεξαμενή νερού  και τις  μπάλες των κανονιών του κάστρου  

η κρήνη του Γιακούμπ-Αγά  

και το κονάκι του