Οι βορινές του πλαγιές, χαράζονται από ρεματιές, οι οποίες φέρνουν τα νερά σε παρακλάδια του μεγάλου Βούλγαρη, που έρχεται δυτικά στην Αρχαία Άντισσα! Ένα μόνο, που περνά από το Σκαλοχώρι, η Λαγκάδα, βγαίνει ανατολικά της! Αυτές τις πλαγιές τις όργωναν οι αρχαίες λιθόστρωτες στράτες, που περνούσαν ανάμεσα σε οικισμούς, αγροικίες και οχυρωμένες θέσεις, «φυλάκια» προστασίας των δρόμων και των ιδιοκτησιών! Αμέτρητα αλώνια που μένουν ακόμα, είναι σκόρπια παντού! Πατητήρια σταφυλιών, μπερδεμένα με τις λαξευμένες λάρνακες, είναι κι αυτά παρόντα! Και τώρα, τα κουδούνια, τα μαντριά, κυριαρχούν στον τόπο! Η βελανιδιά, φυτεμένη παντού, είναι πια απομεινάρι, δασικό είδος, μακριά από την χρυσοφόρα εκμετάλλευσή της, για την επεξεργασία του δέρματος! Τώρα το γάλα, η διάθεση του, το τυρί, το κρέας, οι ζωοτροφές, οι επιζωοτίες, τα φορτωμένα αγροτικά, επικρατούν παντού και στο περήφανο βουνό! Μένουν οι νερόμυλοι της Λαγκάδας πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και τα θεμέλια, οι βρύσες, σημάδια αρχαίων και μεσαιωνικών οικισμών! Έτσι, χαμηλά, σε μια ρεματιά, επάνω από τον παλιό δρόμο ο Καβούρος, ένας μικρός μεσαιωνικός οικισμός, με θεμέλια, κεραμική, μια υπέροχη βρύση, αλώνια και σέτια¹, είναι πια αγροτική περιφέρεια! Πιο ψηλά, σε κάτι οροπέδια, που σωστά τα ονομάζουν Μπαγίρι, βρήκαμε πρόσφατα, εκτός από την μεγάλη αρχαία εγκατάσταση, ακόμα ένα μικρό μεσαιωνικό οικισμό, με το ερείπιο του Ταξιάρχη του! Αυτό κάτω από την νέα παράκαμψη προς Βατούσα!² Και ακόμα πιο πάνω, κάτω από τα κάθετα πρέμνα που ορθώνονται επάνω από το Σκαλοχώρι, τα Αγρίδια του 1548, ο Αϊ Γιώργης, που το 2003, δίπλα του είχε μια τεράστια καρυδιά, έχει και αυτός γύρω του τα απομεινάρια ενός ακόμα μικρού οικισμού, με κολώνες του παλιού ναού (4 αράβδωτους κίονες) και μια υπέροχη βρύση, με τα νερά κάποιας πηγής του βουνού! Αυτό το νερό χρησιμοποιήθηκε στο σημερινό χωριό. Πρόκειται για το περίεργο τοπωνύμιο Αδιάκια!³

Οι οικισμοί που έχουν καταγραφεί, πολλαπλασιάζονται κάτω από τον αμαξιτό δρόμο, μέχρι την θάλασσα, δείχνοντας την κατανομή των αγροτικών κοινωνιών, κάτω από τη διαχείριση της γης από διάφορα εξουσιαστικά σχήματα! Πάντα οι ελέω κληρονομικώ δικαίω κάστες των ολίγων με την εκλογίκευση και τον φόβο της μεταφυσικής ιεροσύνης!

¹ Περπατώντας τη Λέσβο (Μάκη Αξιώτη) Τομ Α σελ. 409

² Μπαγίρι Κουρατσώνα Εμπρος 25/10/17, 1/11/17

³ Μάκης Αξιώτης 21/8/2003

με κορφές

και ρεματιές

με τον Καβούρο

και τον Αϊ Γιώργη στα Αδιάκια

με τις κολώνες

τα νερά

και την τεράστια καρυδιά