Ο Αρχοντομαχαλάς, η συνοικία με τα αρχοντόσπιτα των εύπορων Μυτιληνιών, βρισκόταν εκεί γύρω από τον σημερινό Άγιο Θεράποντα! Έτσι κάτι σημαντικά γεγονότα, σχετικά με την σφαγή χριστιανών μέσα στην πόλη (Τζουλούσι) του Μαίου του 1821, μετά την πυρπόληση του τούρκικου δίκροτου στην Ερεσό, δένεται με μια κατακερματισμένη αλυσίδα τόπων, μέσα στον χρόνο! Αρκετοί από αυτούς του αρχοντομαχαλά, προύχοντες στην πόλη και άλλοι οικονομικοί παράγοντες του τόπου, είχαν «δώσει όρκο» στην Φιλική Εταιρεία. Πολλοί τον κράτησαν και κρεμάστηκαν, βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν. Ένας από αυτούς ήταν και ο Γιωργάκης Γριμάνης, που υπήρξε και προεστός, γιός του Απόστολου Γριμάνη και αδελφός του ο Δημητράκης. Ήταν «μεγάλος κτηματίας, σπουδασμένος στην Ιταλία, φιλελεύθερος και θερμός πατριώτης. Τον βασάνισαν χωρίς να προδώσει τίποτα και τον έστειλαν σιδηροδέσμιο στην Κωνσταντινούπολη. Αθωώθηκε και γύρισε στην Μυτιλήνη. Ήταν ένας από τους χρηματοδότες του πρώτου Γυμνασίου της Μυτιλήνης, το 1840. Το 1843 ετάφη στην αυλή του Αγίου Συμεών, όπου υπάρχει ακόμα η μαρμάρινη πλάκα (επιτύμβια στήλη) με ένα δυσανάγνωστο επίγραμμα ( 30 Ιουλ 1843-υπάρχει ολόκληρο από τον Γ.Μουτζούρη-Το δημοσίευσα στο Fb στις 29-5-24) )1. Και τώρα ο τόπος στον χρόνο. Στο σοκάκι (Οδός Ευνίκης), κάθετο στην Αρίωνος, υπήρχε ο Πύργος της Θελξιόπης Τζωρτζίδου, που ανήκε με σχέση που δεν βρήκα, με την οικογένεια των Γριμάνηδων. Τριώροφος , με περιμετρικά σαχνισίνια, φαίνεται σε φωτογραφία του αρχείου μου, του 1989. Δυστυχώς αγοράστηκε και γρεμίστηκε και παραμένει τώρα το οικόπεδο αδόμητο! Δίπλα του στην αυλή σπιτιού υπάρχει το μαρμάρινο στηθαίο μιας κρήνης, που μάλλον ανήκε στον πύργο. Με μια Οθωμανική τουλίπα στο μέσον, φέρει επιγραφή σε δύο τμήματα: ΝΚ(;):1843- ιω: Ζ. Δεν γνωρίζουμε σε ποιους αντιστοιχούν τα αρχικά. 2

Εξήντα μέτρα πιο πέρα, στην γωνία Αρίωνος και Αλκαίου, υπήρχε το Πυργόσπιτο του ΧατζηΓιωργάκη Μάνδρα! Κάλυπτε 200 τ.μ, είχε κτιστεί το 1827 (κατ’άλλους το 1816, με ναυπηγήσιμη ξυλεία, από υπεξαίρεση από τον Οθωμανικό ταρσανά). Το κτήριο κατεδαφίστηκε σαν επικίνδυνο, το 1964-70. Ο Μάνδρας είναι γνωστό, ότι έπαιξε τον αντίθετο ρόλο, στα δραματικά γεγονότα της επανάστασης, (σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία) προδίδοντας στις Οθωμανικές αρχές τις κινήσεις και τις προθέσεις των άλλων προκρίτων! Άσχετα αν μεταγενέστερα , έγινε προσπάθεια εξιλέωσης του1, η κρήνη του πυργόσπιτου του, βρίσκεται και αυτή σε διπλανή πολυκατοικία. Μαρμάρινη, διακοσμημένη γράφει: ΜΑΝ-1823 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ 20-ΔΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ Χη ΓΕΟΡΓΗ. Δυό τόποι , δυο διαφορετικές ιστορίες μέσα στον χρόνο.

1.Ιωάννου Μουτζούρη: Η Λέσβος και η Ελληνική Επανάστασις. Μυτιλήνη 1955

2. Την κρήνη μου έδειξε ο Μάκης Παυλέλλης

τώρα οικόπεδο

με την κρήνη του 1843 δίπλα

και τον «τάφο» του Γ.Γριμάνη, στον Αγιο Συμεών

πιο πέρα το Πυργόσπιτο (γκρεμισμένο πια)

με την κρήνη του δίπλα

του 1823

του ΜΑΝΔΡΑ ΚΥΡΙΟΥ Χη ΓΕΟΡΓΗ