Βόρεια του Παππάδου, κάτω από τα βραχώδη πρέμνα του Μεσαιωνικού κάστρου, βρίσκεται ο Αϊ Γιάννης! Το 1849 (Σταυράκης Αναγνώστης) αναφέρεται «μόνον υπό Τούρκων», το 1894 (Αρχοντόπουλος) «Οθωμανικόν χωρίδιον με 15 οικίας» και το 1909 (Τάξης) με «10 Οθωμανικές οικογένειες και 5 χριστιανικές!» Εκεί υπήρχε μικρό τέμενος με μιναρέ, που γκρεμιστήκαν το 1924 και χτίστηκε το εκκλησάκι. Υπάρχει ο Λουτρός και τα μεζάρια ήταν στο σημερινό μαγαζί του Κουκάρα. Ο μεγάλος πλάτανος της πλατείας του, «δηλητηριάστηκε», τα τελευταία χρόνια. Τα «Αϊ-γιαννιώτικα Τουρκέλια» ήταν ιδιαίτερα σκληρά και δεν έμπαιναν στον Παππάδο, γιατί φοβόντουσαν τον Ταξιάρχη! Το 1548 έχουμε ένα αμιγές χριστιανικό χωριό (Αyo Yani πριν Yera) με 48 σπίτια, που πληρώνει φόρο, κύρια για τα σιτηρά (976 Άσπρα), τον μούστο (432), τις ελιές (426), το λινάρι, τα σύκα, το κριθάρι, το λάδι και άλλα προϊόντα.

Βορειότερα, στη θέση του μεταγενέστερου Πλακάδου (δεν αναφέρεται το 1548, ούτε στον Μητροπολιτικό κώδικα του 1565), βρίσκεται το Σαπούνι (Sapun)! To 1849 (21 ΣΤ) υπάρχει μαζί με τον Πλακάδο , «το Σαπούνι υπό Τούρκων» και το 1909 δεν υπάρχει! Οι Τούρκοι, το 1871 μετοίκησαν στην ασφάλεια του Σκοπέλου. Στις δυτικές παρυφές του Πλακάδου, δίπλα στη δεξαμενή, υπήρχε το τζαμί με τον μιναρέ, τα μεζάρια, ένας ελαιόμυλος, το σχολείο και ο Λουτρός (που υπάρχει ακόμα). Το 1548 το Σαπούνι είναι ένα μεγάλο Χριστιανικό χωριό με 95 σπίτια και 6 Οθωμανικά! Πληρώνει φόρο 2109 Α, για το σιτάρι (1200),τον Μούστο (924),το λάδι (396),τα κουκούλια (360), τα κουκιά (216), το λινάρι (200), το κριθάρι, τις ελιές, το βαμβάκι, τα καρύδια, το σουσάμι, τα μαυρομάτικα φασόλια, τα αμύγδαλα, τα ρεβίθια, τη βρώμη, τη φακή, τους λαχανόκηπους, τα μελίσσια. Επίσης του ανήκουν 4 νερόμυλοι (ο ένας επάνω από τη Μάννα) και πληρώνει για τους τρεις από 30 Α (εποχιακοί) και για τον ένα, 40 Α. Πιστεύω ότι κατείχε την θέση του μεταγενέστερου Πλακάδου, μέχρι τον Άγιο Προκόπη, στα δυτικά. Μετά έγινε μικρός Τούρκικος μαχαλάς! Ο Πλακάδος, ίσως από πετράδες μαρμάρου, με τον Άγιο Βλάση (1840), ήταν το νέο όνομα, άγνωστο από πότε! Πάντως η λατρεία του Αγίου Βλάση, είναι άγνωστο πότε επιβλήθηκε (γνωστό όνομα στο χωριό. όπως και το Προκόπης), αφού το 1548, το όνομα δεν υπάρχει στο Σαπούνι (Μιχάλης, Γιάννης, Γιώργος, Αντώνης, Μανώλης, από τον Αϊ-Γιάννη και τον Ταξιάρχη)!

Κάτω από τον Άγιο Βλάση, υπάρχουν λείψανα παλιάς λατρείας! Επίσης μια περιοχή Εβραϊκού Τσιφλικιού, στο τοπωνύμιο Herem!

Βιβλιογραφία: «Η Λέσβος τον 16ο αι.», Κων. Καμπουρίδης, (2016), σελ. 466 και 450. «Στα Χνάρια τα Πλιά», Μάκης Αξιώτης, (1987), σελ. 56-59

Πάνω το Σαπούνι, κάτω ο Αϊ-Γιάννης (1548)

Ο Αϊ-Γιάννης…

…με τον Λουτρό

…και τα μεζάρια.

Ο Πλακάδος, το 1548, Σαπούνι.

…με τον λιόμυλο

…τον λουτρό

…μέχρι τον Άγιο Προκόπη.