Στην Ελλάδα τού «δεν φταίει κανείς». Ένας έρμος Τσοχατζόπουλος δικάζεται από χθες, αλλά κι αυτός άγνωστο με τον κανόνα θα πάει… Είπαμε. Στην Ελλάδα δε φταίει κανείς.

Ως και για τη Μικρασιατική Καταστροφή δεν έφταιγε κανένας. Όπως ίσως δεν ξέρετε, με απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας πριν μήνες ως και η ιστορία ξαναγράφτηκε… Και στο μεγάλο ερώτημα που σχεδόν έναν αιώνα πλανιέται πάνω από όλους τους προσφυγικούς συνοικισμούς της Ελλάδας (που εν τω μεταξύ πολλοί από δαύτους μετεξελίχθηκαν σε κοσμικά θέρετρα και ακριβές συνοικίες), στο ερώτημα λοιπόν «τις πταίει», απαντήθηκε πως για την τραγωδία τού ‘22… ουδείς φταίει!

Τι σας λέω τώρα, ε; Σας λέω πως ο Άρειος Πάγος με απόφασή του ακύρωσε την απόφαση του Έκτακτου Επαναστατικού Στρατοδικείου της Αθήνας, σύμφωνα με την οποία καταδικάστηκαν και στη συνέχεια εκτελέστηκαν στο Γουδί ως υπεύθυνοι της Μικρασιατικής Καταστροφής πέντε πολιτικοί και ένας στρατιωτικός, ηγέτες της χώρας και της εκστρατείας στη Μικρά Ασία στο διάστημα από τις εκλογές τού 1920 ως την επανάσταση του Συνταγματάρχη Πλαστήρα και των υπόλοιπων ηττημένων αξιωματικών. Που από τη Μυτιλήνη και τη Χίο μαζέψαν τα κομμάτια τους και αποβιβάστηκαν στον Πειραιά για να καταλύσουν στη συνέχεια τη φιλοβασιλική κυβέρνηση και να εγκαθιδρύσουν την επαναστατική καλώντας το Βενιζέλο να επιστρέψει στην Αθήνα.

Για την ιστορία σάς λέω πως η δίκη έγινε ενώπιον του Έκτακτου Στρατοδικείου στο διάστημα από τις 31 Οκτωβρίου μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 1922. Στο σκαμνί, δε, κάθισαν οι πρώην Πρωθυπουργοί της Ελλάδας Π. Πρωτοπαπαδάκης, Δ. Γούναρης, Ν. Στράτος, οι Υπουργοί Γ. Μπαλτατζής και Ν. Θεοτόκης και ο Στρατηγός Γ. Χατζανέστης. Μετά από πόρισμα της ανακριτικής επιτροπής που εν αντιθέσει με τις σύγχρονες προανακριτικές, εκδόθηκε μετά από λίγες μέρες προανακριτικής διαδικασίας, δικάστηκαν. Δεν είναι τυχαίο, φαίνεται, πως της προανακριτικής επιτροπής προήδρευε ο υποστράτηγος Θεόδωρος Πάγκαλος (παππούς του σημερινού).

Χρόνια μετά, ο εγγονός του εκτελεσμένου πρωθυπουργού, Μ. Πρωτοπαπαδάκης, ζήτησε την επανάληψη της δίκης και οι Αρεοπαγίτες υιοθέτησαν την εισήγηση του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ν. Τσάγκα, αλλά και την απόφαση του Ζ΄ Τμήματος του Αρείου Πάγου υπέρ της αίτησης του Πρωτοπαπαδάκη. Και απεφάνθησαν ότι οι έξι ήταν αθώοι και κατά συνέπεια πρέπει να παύσει η σε βάρος τους ποινική δίωξη!

Περί της Μικρασιατικής Καταστροφής, λοιπόν, ουδείς φταίει. Ενενήντα χρόνια και κάτι μήνες αργότερα και βιώνοντας μιαν άλλη Καταστροφή, την οικονομική, οι Έλληνες δικαστές απεφάνθησαν πως και αυτή η Καταστροφή έγινε κάπως ακαταλαβίστικα… Κανείς δεν κατάλαβε το πώς έγινε, όπως εξάλλου πάντα συμβαίνει στην Ελλάδα και άρα και στη Λέσβο. Κανείς δεν καταλαβαίνει πώς και γιατί γίνεται μια Καταστροφή. Μεγάλη ή μικρή…

Στην Ελλάδα τα πάντα συμβαίνουν με έναν περίεργο τρόπο που περιέχεται στο γνωστό τραγουδάκι που καταλήγει λέγοντας πως «… φταίει κι ο Χατζηπετρής». Κανείς δε φταίει, αν και αμέσως μετά το συμβάν, το κάθε τραγικό συμβάν, κάποιοι δηλώνουν για κάτι μαχαίρια που αυτήν τη φορά θα φτάσουν στο κόκαλο. Μήδε μαχαίρια, μήδε κόκαλα… Φασκελοκουκούλωσ’ τα και θα ξεχαστεί κι αυτό… Η ρήση Μητσοτάκη, εξάλλου, είναι χαρακτηριστική… Το πολύ 10 χρόνια κάποιος θυμάται κάτι… Μετά, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει σε ετούτο τον τόπο, όπου ανθεί και δίνει καρπούς η μοναδική φαιδρά πορτοκαλέα;

Τελειώνω… Ο Άρειος Πάγος πριν ενάμισι - δυο χρόνια εξαφάνισε μια απόφαση-εξαίρεση του νεοελληνικού κανόνα. Την απόφαση για τους αίτιους της Μικρασιατικής Καταστροφής. Άρα από το Μάρτιο του 1821 μέχρι σήμερα, δηλαδή επί 192 χρόνια παρά ένα μήνα, στην Ελλάδα δε φταίει για τίποτα κάποιος. Κι άσε ετούτους τους παλαβούς ξυπόλυτους, ρακένδυτους, ηττημένους πρόσφυγες εκείνο το Νοέμβριο του 1922 να έχουν αποφασίσει πως κάποιοι φταίνε… Στην Ελλάδα δε φταίει ποτέ κανείς και για τίποτα. Θα το δείτε και σε ετούτα τα ταρατατζούμ με τον Τσοχατζόπουλο. Στην Ελλάδα δε φταίει ποτέ κανείς και για τίποτα, και με απόφαση του ίδιου του ανώτατου δικαστηρίου. Του Αρείου Πάγου…

Και ο νοών νοείτο…