Χρόνια τώρα σκέφτομαι ότι απολαμβάνουμε περισσότερο την αναμονή των διακοπών των Χριστουγέννων, παρά τις ίδιες τις διακοπές: Το θυμάμαι κάθε φορά που μια παιδική φωνή από το ραδιόφωνο μετρά αντίστροφα τις μέρες για τα Χριστούγεννα. Μόλις μπει ο Δεκέμβρης έχουμε κάτι να περιμένουμε ανυπόμονα. Ακόμη και αν η καθημερινή μας ρουτίνα δεν μας κουράζει, η προσδοκία των διακοπών μάς κάνει να θυμόμαστε ότι κάποτε υπήρξαμε παιδιά. Από παιδί λοιπόν κάθε μέρα των διακοπών που τέλειωνε, όσο καλά κι αν είχε κυλήσει, σχεδόν την πενθούσα. Σήμαινε ότι ο χρόνος της ξεκούρασης μειωνόταν, λιγόστευε και απειλητική αχνοφαινόταν η επιστροφή στα καθήκοντα και στις υποχρεώσεις. Ως εργαζόμενη απολάμβανα την τελευταία εβδομάδα πριν από τις χριστουγεννιάτικες διακοπές: τις τελευταίες μέρες, πριν την αργία, γεμάτες από μελωδίες, μυρωδιές, χρώματα, υποσχέσεις και ελπίδα, με έναν τρόπο κάπως πιο απαλλαγμένες από ανελαστικές προθεσμίες. Ίσως ήταν απλώς παιχνίδι της φαντασίας. Η προσδοκία των Χριστουγέννων εξιδανικεύει την ημέρα, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε όλη η παρέα αμήχανα την επομένη, όσο καλά και αν περάσαμε: αυτό ήταν λοιπόν τα Χριστούγεννα; Μία ακόμη ημέρα του χρόνου; Ξυπνήσαμε αργά, χαλαρώσαμε, γελάσαμε, φάγαμε, πήγαμε βόλτα, βγήκαμε το βράδυ ή το περάσαμε χαλαρά σε μεγάλους καναπέδες, με βάθος, με αναπαυτικά μαξιλάρια, συνωμοτώντας;

Περιμένοντας τα Χριστούγεννα, ξεκινάμε δειλά τις πρώτες ετοιμασίες: φέτος, όπως και κάθε χρόνο, υπάρχουν ιδιαιτερότητες: η πιο εντυπωσιακή από όλες ο καλός καιρός! «Γύρισα από την Αυστραλία, νοσταλγώ λίγο χιονάκι, σε λίγο θα ξεκινήσω μπάνια στη θάλασσα με αυτόν τον καιρό» παραπονιέται συνεχώς φίλη με τα καπρίτσια της καλοκαιρίας. Οι περισσότεροι διαμαρτύρονται για την ακρίβεια στα τρόφιμα και στη διασκέδαση. Στις διακοπές πια δεν κάνεις πολλά περισσότερα από όσα απολαμβάνεις στην καθημερινή σου πραγματικότητα: με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, ο μέσος Έλληνας βλέπει κινηματογράφο, ακούει μουσική, χαίρεται βραδινές εξόδους, αγοράζει ρούχα, γεύεται λιχουδιές, ξεφαντώνει στις ταβέρνες, γεμίζει τα μπουζούκια και τα μπαρ. Τα θέατρα είναι γεμάτα, τα εισιτήρια για όλα τα ενδιαφέροντα θεάματα εξαντλημένα, τα καλά βιβλία κάνουν επανεκδόσεις, τα αγαθά σε ράφια λιγοστεύουν, ανεξάρτητα από τις χειμερινές εκπτώσεις. Φυσικά όλοι συνεχίζουμε να κλαιγόμαστε. Δεν έχει σημασία!

Είναι φορές που σκέπτομαι ότι αν κάτι προτάσσουν τα Χριστούγεννα είναι να εξαγνιστούμε, να καθαρίσουμε τον μέσα κόσμο μας από αδυναμίες, παρασιτικές ανάγκες, κακές σκέψεις, από μικρότητες και ταπεινότητες, από φαυλότητες και μικροψυχίες. Δεν αναφέρομαι σε ιδανικές καταστάσεις. Είναι όμως μία αφορμή για ενδοσκόπηση, για αναστοχασμό και για αυτοκριτική- αυτή που μόνον εμείς μπορούμε να κάνουμε, γιατί μόνον εμείς γνωρίζουμε όσο κανένας άλλος τον εαυτό μας! Με τα προτερήματα και τις αδυναμίες του. Με τις ανάγκες και τα απωθημένα του. Με τον ιδεαλισμό και τα ελαττώματά του. Τα Χριστούγεννα εξάλλου συμπίπτουν με την ολοκλήρωση ενός συμβατικού ορίου, με το κλείσιμο μιας χρονιάς, γεγονός που σχεδόν επιβάλλει την αναδρομή. Λένε πως ο άνθρωπος μαθαίνει από τα λάθη ή έστω από τις εμπειρίες του. Μαθαίνει όμως; Και αν ναι τι είναι αυτό; Πόσο δυνατό είναι αυτό που μαθαίνει, ώστε να τον βοηθήσει να αλλάξει συνήθειες και νοοτροπία; Πόσο τον μεταμορφώνει; Η αδυναμία είναι συνήθεια και η συνήθεια είναι μια αυθόρμητη επιλογή, από την οποία πολύ δύσκολα καθένας μας ξεβολεύεται!

Είναι αλήθεια ότι όλοι μας θέλουμε από την άλλη να γινόμαστε καλύτεροι. Όπως και αν ορίζουμε τη βελτίωση αυτή. Ένας λειτουργικός τρόπος να το επιτύχουμε είναι να πάψουμε να είμαστε παθητικοί: να θέσουμε στόχους και να τους διεκδικήσουμε. Να κυνηγήσουμε απωθημένα που στοιχειώνουν μέσα μας και δεν μας αφήνουν να ησυχάσουμε. Ή να παραιτηθούμε οριστικά από αυτά. Να τα αφήσουμε επιτέλους να κοιμηθούν στο φαντασιακό μας. Να εκτιμήσουμε όσους και όσα υπάρχουν δίπλα μας. Να χαρούμε με όσα διαθέτουμε.

Οι διακοπές προσφέρουν απλόχερα την ευκαιρία να απολαύσουμε τη στιγμή, να σπαταλήσουμε τον χρόνο. Ας το κάνουμε!